نزدیک بینی چشم و بررسی دلایل مهم آن
نزدیک بینی چشم یکی از مشکلات چشم است که نمی توان آن را انکار کرد. روش های درمانی مختلفی هم برای این مشکل وجود دارد. یک روش درمان نزدیک بینی چشم، لیزیک است. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره نزدیک بینی چشم و روش های درمان آن اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.
نزدیک بینی چشم چیست؟
نزدیک بینی یکی از عیوب انکساری چشم است که بیشترین شیوع آن در آسیا میباشد، یعنی آسیاییها بیشتر از دیگر کشورها در معرض ابتلا به نزدیک بینی هستند و خانمها بیشتر از آقایان دچار نزدیک بینی میشوند. بیش از 25% افراد جهان دچار درجاتی از نزدیک بینی هستند (تقریبا 15 میلیون ایرانی). میوپی واژه پزشکی برای نزدیک بینی است. اگر قرنیه نسبت به اندازه چشم انحنای بیشتری داشته باشد یا اندازه چشم نسبت به انحنای قرنیه بیشتر از حد معمول باشد نزدیک بینی ایجاد میگردد.
در نتیجه نور وارده به چشم بصورت دقیق بر روی شبکیه متمرکز نمی شود و وضوح تصاویر کاهش می یابد. واژه نزدیک بینی بدین معناست که شما میتوانید اشیای نزدیک را واضحتر از اشیای دور ببینید. البته اشیای نزدیک در فاصله متناسب با نمره چشم واضح دیده میشود. برای جلوگیری از نزدیک بینی ، دانشمندان تحقیقات زیادی را انجام دادهاند، اما هنوز یک روش کاملا قطعی برای پیشگیری ارائه نگردیده و گفته میشود که عامل وراثت همچنان علت اصلی است. نزدیک بینی با افزایش سن تا حدود 20 سالگی همچنان رو به افزایش است.
علت افزایش نزدیک بینی چشم معمولا رشد جسمی فرد میباشد، تا کنون ثابت نشده است که مطالعه در سنین کودکی، مطالعه طولانی ، مطالعه در شب ، تماشای تلویزیون از نزدیک و یا استفاده از عینک نامناسب باعث ایجاد نزدیک بینی گردد. بدین ترتیب که با افزایش رشد، چشم فرد نیز بزرگ شده و با افزایش طول قدامی خلفی آن، نزدیک بینی افزایش مییابد، البته این تنها دلیل نیست و دلایل متعددی وجود دارد.
دلایل نزدیک بینی چشم
افزایش طول قدامی خلفی چشم: به عبارت سادهتر بزرگ بودن کره چشم. کاهش و افزایش 1 میلیمتر در این طول سبب ایجاد 3 دیوپتر تغییر در نمره چشم میشود.
زیاد بودن قدرت انکساری اجزا اپتیکی چشم: مثلا کاهش شعاع انحنای قرنیه، بطوری که کاهش و افزایش 1 میلیمتر در شعاع انحنای قرنیه موجب ایجاد 6 دیوپتر تغییر نمره چشم میشود.
افزایش ضریب شکست اجزا اپتیکی چشم: مثلا بالا رفتن ضریب شکست عدسی از بیماری قند (دیابت)، به همین علت است که افراد مبتلا به قند خون در اوایل بیماری دچار نزدیک بینی میگردند.
تطابق بیش از حد (اسپاسم تطابقی): در این حالت تطابق بیش از حد موجب نزدیک بینی میشود، با وجود اینکه تمام اجزا چشم در حالت طبیعی هستند. (نزدیک بینی کاذب)
نزدیک بینی دقیقاً چیست؟
فرد نزدیک بین، دور را محو و کدر میبیند زیرا چشمش کشیده تر از حد معمول است.
در نتیجه زمانی که دور را نگاه میکند، تصویر در پشت شبکیۀ چشم تشکیل میشود، به همین علت محو خواهد بود.
اما دید وی از نزدیک مشکلی ندارد.
عینک و لنز به کمک نزدیک بین ها میآیند
نزدیک بینی چشم با استفاده از عینک یا لنز که فاصلۀ بین اشعه های نورانی وارد شده به چشم را تغییر میدهد، اصلاح خواهد شد به نحوی که این نورها به سمت شبکیۀ چشم متمایل میشوند و تصویر واضح دیده میشود.
برای استفاده از عینک دشواری هایی وجود دارد، شیشه های عینک مقعر هستند، یعنی لبه ها کلفت تر از مرکز است. در نتیجه، بنابر درجۀ نزدیک بینی، شیشه ها سنگین، بسیار کلفت و تا حدی زشت خواهند بود. البته امروز به لطف مواد جدید، این ویژگی های نامطلوب رو به کاهش گذاشته اند.
لنزها باعث میشوند که افراد نزدیک بین از شر عینک هایی با شیشه های کلفت راحت شوند. این لنزها علاوه بر این که برای فعالیت های ورزشی بسیار مناسب اند، فایدۀ دیگری هم دارند و آن این است که میدان دید فرد که به خاطر لبه های پهن عینک محدود شده بود، بزرگ تر میشود.
علاوه بر عوارض جانبی و مضرات لنز، استفاده از آن و قرار دادنش درون چشم، مستلزم دقت بالا و رعایت جدی اصول بهداشتی است. و در نهایت، استفاده از لنز ممکن است همراه با واکنش های آلرژیکی باشد.
جراحی انکساری نزدیک بینی چیست؟
تکنیک های متعددی وجود دارند که به نزدیک بین ها کمک میکنند تا از شر عینک و لنزشان راحت شوند.
انتخاب هر یک از این تکنیک ها، لزوماً بستگی به درجۀ نزدیک بینی دارد، البته ضخامت قرنیه و وجود دیگر مشکلات احتمالی بینایی نیز مد نظر قرار میگیرد.
با این حال باید حواستان باشد که عمل جراحی انکساری نزدیک بینی مانند دیگر جراحی ها، به هیچ وجه بدون خطر نیست (مانند عفونت های گریز ناپذیر و عوارض جانبی دیگر)، حتی اگر این خطرها بسیار ضعیف هم باشند، باز وجود دارند.
آیا میتوان هر دو چشم را هم زمان عمل کرد؟
در گذشته، قاعدۀ کلی این بود که هر بار فقط یک چشم عمل میشد. اما امروزه با استفاده از تکنیک های پیشرفته ای که در دسترس است، بیشتر جراحان هر دو چشم را همزمان با هم عمل میکنند.
لیزر رادیو اکتیو سطحی یا فتوکراتکتومی انکساری:
در این روش، جراح انحنای سطح قرنیه را میساید و ضخامت آن را با لیزر اصلاح میکند.
جراحت ناشی از این جراحی طی چند روز بهبود مییابد. در واقع، یک پرده زخم تشکیل میشود که این پرده با سرعت کمابیش بالایی محو خواهد شد.
در موارد نزدیک بینی ضعیف یا متوسط، نتایج بسیار خوب هستند.
لیزیک استاندارد:
جراح در این شیوه، ورقۀ نازکی از قرنیه را به کمک یک رندۀ کوچک که میکروکراتوم نام دارد، میبرد. قبل از جابهجایی این ورقه، با استفاده از لیزر، ضخامت مورد نیاز قرنیه را برای بینایی تنظیم میکند. ضمناً او از سطح قرنیه نیز محافظت میکند.
جراحت این روش در مقایسه با روش قبلی، سریع تر بهبود مییابد و نتیجه دقیق تر خواهد بود، دوره نقاهت کوتاه تر است و میتوان هر دو چشم را در یک روز عمل کرد.
در مواردی که فرد علاوه بر نزدیک بینی دچار آستیگماتیسم هم باشد، با این روش درمان بهتر نتیجه خواهد داد.
در نهایت، باید به این نکته اشاره شود که این روش برای بیمارانی که قرنیه شان بسیار حساس است، مناسب نیست.
لیزیک 100% لیزر:
در تمام روش های بالا، جراحی با استفاده از لیزر انجام میشود، از برش ورقۀ نازک گرفته تا کار بر روی ضخامت.
اما این تکنیک آخر دقیق تر از بقیه است و خطر عوارض که در روش های قبل کم بود، در این روش باز هم کمتر میشود.
درمان همزمان هر دو چشم، در این شیوه نیز امکان پذیر است.
دربارۀ جراحی انکساری نزدیک بینی
این جراحی سرپایی است. فرد همان روز، بعد از عمل به خانه اش میرود (اما رانندگی برایش ممنوع است بنابراین باید همراه داشته باشد.
جراحی سریع و بدون درد است.
بیمار بی هوش نمیشود، فقط چند قطره، قطرۀ بی حسی داخل چشمش میریزند.
توجه! این جراحی باید در مرکز تخصص که افراد متخصص در آن جراحی میکنند، انجام شود. دربارۀ تعداد افرادی که هر سال در آن مرکز مورد جراحی قرار میگیرند و نیز سطح امکانات آن اطلاعات لازم را به دست آورید
یک فرد نزدیک بین ِ پیرچشم چه طور میبیند؟
پیرچشمی، موردی است که در آن پدیدۀ معکوسی به وجود میآید (تصویر پشت شبکیۀ چشم تشکیل میشود)، نزدیک بینی میتواند پیرچشمی را به تأخیر بیندازد. طی یک دوره، بینایی از زمانی که فرد دچار پیر چشمی میشود، نزدیک بینی اش بهبود مییابد، انگار بینایی با افزایش سن و پیری بهتر میشود! اما نزدیک بینی مانع از ایجاد پیر چشمی نمیشود…
آیا جراحی انکساری میتواند نزدیک بینی را اصلاح کند؟
جراحی میتواند نزدیک بینی را اصلاح کند، همان طور که میتواند ناهنجاری های دیگر مانند ، پیرچشمی، دوربینی و آستیگماتیسم را بهبود ببخشد. برای این جراحی دو تکنیک وجود دارد، یکی انحنای قرنیه را اصلاح میکند (لیزر رادیو اکتیو) و در روش دیگر، گذاشتن پیوند داخلی چشم است. هدف از این جراحی این است که فرد دیگر نیازی به عینک زدن نداشته باشد.