آشنایی با بیماری بوتولیسم و درمان
بیماری بوتولیسم یک مسمومیت حاد است که در اثر مصرف نوروتوکسین حاصله از کلستریدیوم بوتولینوم حاصل می شود. بیماری بوتولیسم با فلج عضلانی پیشرونده مشخص گردیده و اغلب کشنده است. این مسمومیت از هر دو نظر پزشکی واپیدمیولوژیک یک فوریت بشمار می اید. از علل این بیماری میتوان به مصرف کنسروهای غیر استاندارد و همچنین مصرف غذاهای غیر بهداشتی در رستوران ها اشاره کرد. در این بخش درباره بیماری بوتولیسم اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.
تاریخچه بیماری بوتولیسم
به گزارش مجله پزشکی آسان طب اولین بار حدود دویست سال قبل توسط یک پزشک آلمانی شناخته شد و اونام بوتولیسم را برای سندرم کشنده ای که گاهی با خوردن سوسیس فاسد حاصل میگردید انتخاب کرد .
Van Ermengem در سال 1897 از یک نمونه گوشت خوک در جریان همه گیری بیماری بوتولیسم ، ارگانیسمی را جدا کرد که تنها در غیاب اکسیژن قدرت رشد داشت وسپس او نشان داد که بیماری یک مسمومیت و ناشی از توکسین آزاد شده از باکتری می باشد .
در برخی کشورها نظیر آمریکا قبل از جنگ جهانی اول، بوتولیسم نادر بود ولی با افزایش مصرف مواد غذایی کنسرو شده ، موارد بیماری افزایش یافت. به دنبال یک سری مطالعات توسط Meyer و همکاران، در اوایل دهه 1920 میلادی خصوصیات دو سوش کلستریدیوم بوتولینوم و روش های مناسب جهت نابودی اسپور این باکتری شناخته شد. این اطلاعات در دهه 1940 میلادی منجر به ریشه کن شدن بوتولیسم در صنایع کنسروسازی گردید. به گزارش اسان طب در زمان حاضر اگر چه بیشترین مواد بیماری بوتولیسم به دنبال مصرف کنسروهای غیر استاندارد و یا غذاهای تهیه شده در منازل گزارش می شوند اما مواردی از اپیدمیهای محدود بوتولیسم نیز بدنبال مصرف غذا در رستورانها مشاهده می گردد .
کلستریدیوم بوتولینوم تیپ E اولین بار در سال 1936 از ماهی و تیپ های F و G در سالهای 1960 و 1970 جدا گردیدند.
در ایران نخستین بار در سال 1344 بیماری بوتولیسم در نزد تعدادی از بیماران بستری در بیمارستان پورسینای رشت توسط lapeyssonnie نماینده سازمان جهانی که جهت بررسی بیماری فاویسم به استان گیلان مسافرت کرده بود شناسائی شد و پس از بررسی های تحقیقاتی و آزمایشگاهی تایید گردید.
درمان بیماری بوتولیسم
با توجه به اهمیتی که زمان تجویز آنتی توکسین در شفای بیماران مبتلا به بوتولیسم دارد و از آنجا که آماده شدن نتایج آزمایشات نیازمند زمان است لذا بر اساس تاریخچه و یافته های فیزیکی باید درمان آغاز گردد .
مهم ترین علت مرگ بیماران ، اختلالات تنفسی است . بیمار باید در بیمارستان بستری گردد . برای درمان بوتولیسم مراقبت دائم و دقیق از بیمار ضروری است . نشانه های حیاتی باید به دقت کنترل و ثبت شوند . در صورت پیدایش نارسائی تنفسی ممکن است نیاز به استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی باشد . گاهی قبل از شروع اختلالات تنفسی و حتی علیرغم کافی بودن تهویه ، جهت تخلیه ترشحات ریوی لازم است تراکئوستومی انتخابی انجام شود . در موارد خفیف تر می توان از قرار دادن لوله در تراشه استفاده کرد .
در صورتی که بیمار ایلئوس پارالیتیک نداشته باشد از مسهل و تنقیه جهت خارج کردن سم جذب نشده از روده استفاده می شود . ولی نباید سولفات و سیترات منیزیم به این منظور به کار روند ، زیرا سبب تشدید اثرات بلوک کننده توکسین می گردند . در صورتی که ایئوس فلجی شدید حاصل شود باید ترشحات معدی تخلیه شده و تغذیه بیمار از راه وریدی صورت گیرد . در صورت احتباس ادرار می توان از سوند ادراری استفاده کرد . هیپوتانسیون را باید با مایعات مناسب درمان و تعادل الکترولیتی را برقرار کرد .
در سالهای اخیر گزارشاتی در مورد اثر درمانی گوانیدین هیدروکلراید در درمان بوتولیسم وجود دارد . این دارو سبب تحریک آزاد شدن استیل کولین در انتهای رشته های عصبی می گردد . قریب 65 درصد مورپارد گزارش شده با مصرف دارو از راه خوراکی بهبودی نشان داده اند . این دارو تاثیری بر اختلالات شدید بیماران و مگ ومیر آنها نداشته است .
بیماری بوتولیسم موضوع این بخش از مجله پزشکی آسان طب بود. علت بیماری بوتولیسم نوروتوکسین حاصله از کلستریدیوم بوتولینوم است و متاسفانه خودش را با فلج عضلانی نشان میدهد. این بیماری اغلب کشنده است.
منبع : https://mag.asanteb.com
