معرفی و شناخت ماهیت اصلی نور

نور شفافترین، نرمترین، آساترین و ارزانترین مواد ساختاری موجود در تولید کیفیت ها و اشیای موردنیاز محیط انسانی است چیزی است که امکان شخصیت سازی و حیات بخشیندن به فعالیتهای روزمره و بازنمائی زندگی درتصورات وحالات روانی متغیر را فراهم می سازد نه تنها نقش مهمی در ارزش گذاری بر عناصر معماری دارد بلکه یکی از عوامل مهم تعیین کننده فضا نیز محسوب می شود این ماهیت طبیعی در دگرگونی ماهیت فضایی و کالبدی تاثیری بسیار دارد. در این مطلب ما تلاش بر شناخت ماهیت و خواص نور داریم.

تعریف نور 

این ماهیت طبیعی از نظر فیزیکی عبارت است از انرژی تشعشعی که بِین طول موجهای مشخص واِقع شده است و از سوی دیگر تظاهر دید از انرژی تشعشعی. نور عاملی فعال در معرفی فضاست که قادر است از لحاظ بصری به فضا وسعت ببخشد و اولین شرط برای ادراک بینایی می باشد. در تاریکی مطلق ما نه فضا را می توانیم ببینیم و نه فرم و رنگ را اما نور تنها ضرورت فیزیکی نیست بلکه ارزش روانشناختی ان یکی از مهمترین عوامل زندگی در همه زمینه هاست. انچه که باعث می شود اشکال بیشتر یا کمتر مورد توجه قرار بگیرند نحوه تظاهر انها در برابر نور است. منابع این ماهیت طبیعی دو نوع است: 1: طبیعی 2: ساختگی 

نور درطبیعت

نور طبیعی که حاصل انرژی حیات بخش درونی است به عنوان یکی از منابع وجود حیات برروی زمین محسوب می گردد علاوه برآن می تواند با رنگ ها و جلوه های متفاوت خودباعث تغییر چهره یک مکان شود زیرا نور در هریک از فصول سال در آب و هواهای متفاوت و یا در هر زمانی از طول روز دارای چهره ای مخصوص به خود می باشد ضمنا هر مکانی دارای نور خاصی است که تنها به انجا تعلق دارد.

تأثیرات روانی نور طبیعی

همراهان عزیز آسان طب: از تأثیرات + یا – تماس با نور طبیعی را می توان کنش متقابل بین ذهن و جسم تلقی کرد قرار گرفتن در معرض خورشید باعث افزایش ترشح برخی هورمون ها خواهد شد که نتیجه ان بروز حالت شادابی و توان غلبه بر مشکلات و نهایتا کاهش میزان استرس های روانی در زندگی روزمره خواهد بود.

نور و بشر

برای انسان نخستین، نور بعنوان وسیله ای برا ی محاسبه ی زمان محسوب می شد. از دوران ماقبل از تاریخ همواره اجسام نورانی که تجسمی از یک شیی زنده را درذهن بیدار می کردند توسط بشر مورد ستایش و احترام قرارگرفته و مشتاقانه برایشان جشن می گیرفتند آنها را عبادات کرده می پرستید از این رو توجه بیشتر به عضو نور در اغلب فرهنگ های اولیه بشری و در جوامعی با آداب ورسوم و عقاید مذهبی متفاوت همچنان در طول زمان مشاهده می شود. برخی از جوامع خورشید به خاطر روشن نمودن عالم که مسیرحرکت زندگی را نشان می داده می پرستیدند وبرخی دیگر درخشش اجسام نورانی رابعنوان عامل ایجاد فعل و انفعالاتی روزآور جهت دست یابی به حیطه هایی ماورای دیفای زمینی تلقی می کردند.

این ماهیت نماد عقل الهی و منشأ تمام پاکی ها و نیکی ها است و خارج شدن انسان از تاریکی جهل و تابیده شدن نور معرفت در وجودش همواره یک هدف نهایی می باشد. در اثر تابیده شدن نور الهی به درون کالبد مادی، یعنی جایگاه نفس آدمی است که انسان به رشد و تکامل معنوی می رسد در نتیجه برای نمایش این تمثیل در معماری اغلب بناهای مذهبی، این ماهیت طبیعی به عنوان عنصری بارز و مستقل از سایر عناصر و مفاهیم به کار رفته در ساختمان به کار گرفته می شود به گونه ای که شعاع های آن به طور واضح در داخل کالبد مادی و تاریک حجم قابل مشاهده است.

فضاهای عمیق و تاریک کلیساهای قرون وسطی و یا مساجداسلامی که با عنصر نور مزین شده اند به خوبی قادر به انتقال یک حس روحانی و معنوی می باشند. انسان در چنین فضاهایی که با نوری ضعیف روشن می شوند با مشاهده سایه های مبهم از اشیاء و احجام در ذهن خود به کامل کردن تصاویر پرداخته و با این عمل به نوعی خلسه فرو می رود که نتیجه آن یک حس نزدیکی به منبع وجود و هستی در درونش بیدار می شود.

دانستن روند بهره گیری از نور خورشید به اندازه روند شکل گیری مصالح و یا شکل های مختلف زیربنائی ساختمان جهت طراحی بسیار لازم می باشد.اولین تاریخی که ما از آن اطلاع داریم سده ی سوم هزاره چهارم ق.م می باشدکه در آن زمان جهت کسب نور و سایه از ایجاد اختلاف سطح در دیواره های خارجی استفاده می کردند. در شهر سوخته از هزاره های سوم و دوم ق.م از روی آثار خانه هایی که دیوار آنها تا زیر سقف باقی مانده بود می توان استنباط کرد که هر اطاق از طریق یک در به خارج ارتباط داشته و فاقد پنجره بوده اند، در دوره عیلام در حدود ۱۳۰۰ و ۱۴۰۰ ق.م نیز نمونه ای از پنجره های شیشه ای بدست آمده که شامل لوله هایی از خمیر شیشه می باشد که در کنار هم و در داخل یک قاب جای می گرفته و بطور حتم جهت روشن کردن داخل بنا مورد استفاده بود.

منبع: https://mag.asanteb.com