اندام تناسلی داخلی زن

دستگاه تناسلی زن از دو بخش اندام های تناسلی داخلی و خارجی تشکیل شده است. اندام تناسلی داخلی زن از قسمت هایی تشکیل شده است که عبارتند: از تخمدان ها، لوله های رحمی رحم، گردن رحم و مهبل.ما در مجله اینترنتی آسان طب در مورد اندام تناسلی داخلی زن بیشتر توضیح خواهیم داد.

اندام تناسلی داخلی زن شامل قسمت های زیر می شود:

تخمد انها

دو عضو سفت و بیضی شکل هستند و ابعاد ۳/۵×۲/۵×۱/۵ سانتی متر که درون لگن و در طرفین رحم واقع شده اند.

هر یک از تخمدان ها، از دو بخش قشری و مرکزی تشکیل شده اند در قشر تخمدان یک دختر نابالغ سلول های تخمک نرسیده (فولیکولهای اولیه) وجود دارند که در زمان بلوغ به تدریج در هر دوره چند عدد از این سلول ها تکامل خود را آغاز می کنند.

امّا فقط یک عدد از آنها به مرحلهٔ نهائی میرسد و برای لقاح با سلول جنسی مرد آماده می شود. برای تأمین رشد، تکامل و اعمال زنانهٔ طبیعی لازم است که تخمدان ها مقادیر مناسبی از هورمون های جنسی (استروژن، پروژسترون، آندورژن) تولید نمایند.

کمبود مقدار استروژن در کودکی باعث کوتولگی و در زمان بلوغ سبب عدم ظهور صفات ثانویه جنسی و قاعدگی می شود، به علاوه کاهش استروژن مسئول بروز علایمی است که در آستانه یائسگی ظاهر می شود و در قسمت مرکزی تخمدان اجتماع عروق تغذیه کننده سلول های تخمدان وجود دارد و نیز سلول هایی که عملشان ساختن هورمون آندروژن (هورمون – مردانه) می باشد:

آندروژن نقش های متفاوتی دارد که از حوصله این بحث خارج است و در اینجا تنها به این نکته اشاره می شود که رویش موهای شرمگاهی و زیر بغل خانم ها ارتباط نزدیکی با میزان آندروژن دارد.

لوله های رحمی

یکی دیگر از اندام تناسلی داخلی زن لوله های رحمی است. لوله های رحمی در هر طرف رحم از قسمت بالائی و خارجی یعنی گوشه رحم سرچشمه می گیرد.

این لوله ها طولی حدود ۱۲ سانتی متر دارند که دارای حرکات موجی جهت انتقال سلول تخم به رحم می باشند.

قسمت انتهائی لوله در کنار تحتانی تخمدان قرار دارد و به وسیلهٔ ریشه ای به تخمدان مُتصل است. اهمیت لوله های رحمی در این است که لوله ها مسیری برای عبور تخمک لقاح یافته (سلول تخم) به سمت رحم جهت جایگزینی می باشد و اگر مسیر این لوله در هر دو طرف بنا به عللی از جمله عفونت تنگ یا بسته شده باشد. مُنجر به عدم باروری و نازایی می شود. لذا جهت پیشگیری از این مورد رعایت بهداشت باروری لازم است.

رحم

رحم عضوی عضلانی به شکل گلابی معکوس است که در داخل لگن و بین مثانه در جلو و قسمت انتهائی روده بزرگ (راست روده) در خلف قرار دارد.

طول رحم در زن غیر حامله حدود ۷۸ سانتی متر و عرض آن در عریض ترین نقطه ۴ سانتیمتر و وزن آن حدود ۷۰ گرم می باشد.

قسمتی از رحم که در بالای محل اتصال لوله های رحمی قرار گرفته ته رحم و قسمت پائین تر از آن را جسم رحم می گویند.

رحم قابلیت اشباع و کشش عظیمی دارد تا بتواند محصول آبستنی را در خود جای دهد.

گردن رحم

قسمتی از رحم که مابین جسم رحم و قسمت بالایی مهبل قرار دارد گردن رحم نامیده می شود گردن رحم در زنی که آبستن نباشد عضوی مخروطی و نیمه سخت به طور ۴-۲ سانتیمتر و قطر خارجی ۲/۵ سانتیمتر است. اهمیت آن در به وجود آوردن شرایط مناسب برای ذخیره و عبور سلولهای جنسی مرد (اسپرم ها) در زمان مقاربت است به علاوه یکی از سرطان های مهم مربوط به زنان این ناحیه منشاء میگیرد.

لذا انجام تست پاپ اسمیر جھت جستجوگری این سرطان در اکثر مراکز بهداشتی مربوط به زنان انجام می گیرد ضمناً گردن رحم قابلیت اشباع دارد که این قابلیت اتساع خروج جنین را از رحم امکان پذیر می سازد.

مهبل

مهبل یک کانال عضلانی نازک چین دار و روی هم خوابیده است که طول آن حدود ۱۰-۸ سانتیمتر و قطر آن حدود ۴ سانتیمتر است و نسبت به فرج مسیری به سمت بالا و عقب را طی می کند.

گردن رحم چند سانتیمتر به قسمت بالایی مهبل تجاوز کرده و بن بست های مهبلی را تشکیل می دهد.

لایه های سلولی پوشاننده سطح داخلی مهبل قبل از بلوغ کم بوده در زمان بلوغ به علت افزایش میزان هورمون استروژن افزایش پیدا می کنند و به همین جهت است که قبل از بلوغ کوچکترین ضربه به مخاط مهبل منجر به خونریزی می شود. در صورتی که در زمان بلوغ مهبل از مقاومت بیشتری برخوردار است.

عفونت های مجاری تناسلی مسئول اکثریت ترشحات مهبلی می باشد و در اینجا نیز لزوم رعایت بهداشت باروری متذکر می گردد.