ماده غذایی سویا و بررسی جامع خواص و عوارض احتمالی آن
اختلافنظرهای زیادی در رابطه با مزایای سلامتی و حتی عوارض مصرف ماده غذایی سویا وجود دارد، به ویژه آنهایی که از نظر ژنتیکی نیز اصلاح شدهاند. ماده غذایی سویا حاوی 40 درصد پروتئین و 20 درصد روغن بوده و همچنین قابلیت استفاده برای مراتب بیشتر را نیز دارد. از این ماده میتوان به عنوان غذا، مکمل و حتی برای اهداف صنعتی نیز استفاده کرد.
ماده غذایی سویا و بررسی آن
ما در این مقاله قصد داریم تا مزایای سلامتی و همچنین برخی از عوارض این ماده غذایی را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم. این ماده غذایی همانگونه که بیان شد دارای مقادیر بالایی از پروتئین بوده و میتوان آن را به روشهای مختلفی پُخت و میل کرد. سویا یکی دیگر از مواد غذایی است که از خود روغن تولید میکند، این روغن را میتوان در مصارف پُخت و پز به کارگیری کرد، پس از بیرون کشیدن روغن سویا، باقیمانده آن را نیز میتوان به عنوان غذا برای حیوانات خانگی در نظر گرفت. ماده غذایی سویا جهت تولید پودر پروتئین و همچنین مکملهای ایزوفلاون مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده غذایی دارای مصارف و کاربردهای صنعتی بسیاری است، از سویا میتوان جهت تولید محصولاتی از جمله بیودیزل، لوازم ساختمان، موکت، شمع، جوهر و رنگ به کارگیری کرد. سویا را میتوان یک منبع غنی پروتئین دانست، این بدان معناست که ماده غذایی سویا تمامی 9 اسیدآمینه ضروری را داراست. گیاهخواران باید به سویا توجه بیشتری داشته باشند زیرا به راحتی میتوانند پروتئینهای لازم برای بدنشان را از آن تهیه نمایند. بر اساس آمار پایگاه دادههای ملی مواد غذایی ایالات متحده آمریکا در 90 گرم از سویا پخته شده مواد غذایی زیر وجود دارند. این مواد مغذی عبارتند از:
- 127 کالری
- 11.12 گرم پروتئین
- 5.76 گرم چربی
- 9.95 گرم کربوهیدرات
- 3.8 گرم فیبر
- ویتامین C
- فولات
ماده غذایی سویا دارای منابعی غنی از فیبر، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم و تیامین میباشد. از سویا محصولات متنوعی تهیه شده و مواد مغذی آن بر اساس نحوه پردازش و همچنین سایر مواد افزودنی متفاوت میباشند.
مزایای سلامتی
بر اساس برخی از تحقیقات، مشخص شده است که استفاده از سویا در رژیم غذایی میتواند طیف وسیعی از مزایای بالقوه برای سلامتی جسم را رقم بزند، این موارد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
سلامت قلب: مقادیر زیادی از کلسترول سالم در ماده غذایی سویا موجود بوده که میتواند تا حد بسیار زیادی بیماری قلبی را کاهش دهد. محققان با انجام تحقیقاتی بر روی این ماده غذایی دریافتند که مصرف سویا سبب کاهش سطوح تری گلیسیرید و کلسترول LDL خواهد شد، این نوع از کلسترول به عنوان کلسترول بد شناخته شده و دلیل آن نیز ارتباط با ایجاد چربی در شریانها است. همچنین دریافتند که مصرف سویا باعث افزایش سطوح کلسترول HDL یا نوع خوب آن خواهد شد، این نوع از کلسترول تمامی نوع بد خود را از درون شریانها نابود خواهد کرد.
چاقی: دانشمندان تحلیلی را از آزمایش تاثیرات مکملهای ایزوفلاون سویا بر روی وزن بدن زنان یائسه انجام دادند. ایزوفلاونهای سویا در حقیقت ترکیبات طبیعی مشابه به استروژن هستند، اینطور به نظر میرسد که سطح استروژن، به دلیل سن زنان کاهش یافته و خطر ابتلا به بیماریهای بهداشتی را افزایش خواهد داد. بر اساس نتایج به دست آمده توسط دانشمندان مشخص شده است که مکمل هموگلوبین موجود در سویا، به طور کلی منجر به کاهش وزن خواهد شد.
سرطان پستان: به گزارش مجله پزشکی آسان طبدر گذشته افراد نگران بودند که مصرف سویا ممکن است برای زنانی که در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان هستند مضر باشد، با اینحال لازم است آزمایشات بیشتری صورت بگیرد تا بتوان این موضوع را با قاطعیت اعلام کرد. برخی آزمایشاتی که به تازگی اتفاق اُفتاده نتیجه عجیبی را رقم زده است، بر اساس این آزمایش، سویا در کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان مفید به فایده است. مصرف مقادیری از سویا مفید است که 10 تا 20 میلیگرم ایزوفلاون را در اختیار داشته باشد، این مقدار باید به صورت روزانه بوده و بد نیست بدانید که زنان در قاره آسیا به دلیل مصرف مقادیر زیادی از سویا خطر ابتلا به سرطان سینه کمتری دارند. البته کسانی که دچار این بیماری نیز هستند بد نیست از آن مصرف نمایند، زیرا اثرات مثبت خود را خواهد داشت.
خطرات بهداشتی احتمالی
برخی از مردم نگران مواردی از مضرات سویا میباشندکه آنها را مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد.
عملکرد تیروئید: گروهی از مردم نگرانند که با مصرف سویا مشکلاتی در عملکرد تیروئیدشان به وجود آید، بر اساس برخی از آزمایشات صورت گرفته مشخص شده است که زنان با مصرف بیش از حد ماده غذایی سویا دارای احتمال بیشتری از افزایش هورمون تستوسترون (TSH) میباشند. وجود سطح بالایی از TSH امکان دارد هیپوتیروئیدیسم یا همان تیروئید ضعیف را نشان دهد، اما دانشمندان نتایج مشابهی را در مردان مشاهده نکردهاند. در مجموع مصرف هر چیزی، آن هم بیشتر از حد معمول ممکن است مشکلاتی را به وجود آورد، ماده غذایی سویا نیز از این موضوع مستثنی نیست.
ارگانیسمهای ژنتیکی اصلاحشده: نگرانیهای زیادی در رابطه با تاثیرات بهداشتی و ایمنی زیست محیطی در رابطه با محصولات اصلاحشده ژنتیکی وجود دارد، بر اساس اعلام وزارت کشاورزی ایالات متحده چیزی در حدود 94 درصد از زمینهای کشاورزی سویا، نوع اصلاحشده آن را پرورش میدهند. بر اساس بررسیهای صورت گرفته مشخص شده است که مصرف غذاهای اصلاحشده ژنتیکی ممکن است منجر به ایجاد برخی از بیماریها شود که حتی در برابر آنتی بیوتیکها نیز از خود مقاومت نشان دهند.
بهترین نوع سویا جهت مصرف
شاید برایتان سوال پیش بیاید که کدام نوع از این ماده غذایی برای مصرف مناسبتر است، باید اظهار داشت آنهایی که دچار پردازش کمتری شوند. با اینکه سویا دارای ارزشهای غذایی بسیار بالایی است اما کارشناسان مرکز پیشگیری از سرطان MD Anderson معتقدند که بهتر است این ماده غذایی به طور متوسط تا 3 وعده در روز مصرف شود، زیرا مصرف بیش از حد آن ممکن است مشکلات و خطراتی را به دنبال داشته باشد.
جمعبندی
مصرف مقادیر متوسطی از این ماده غذایی جزو یکی از مناسبترین رژیمهای غذایی به حساب آمده و همچنین احتمال دارد از مزایای بهداشتی گوناگونی نیز برخوردار باشد. باید توجه داشت که هنوز هم برای مشخص کردن اثرات مثبت و حتی خطرات ماده غذایی سویا نیاز به انجام آزمایشات مختلف و بیشتری است، البته باید بدانید که سویا اصلاحشده ژنتیکی قادر است خطراتی را برای سلامتی ایجاد کند و هنوز هم محققان بر سر این موضوع مشغول آزمایش، بحث و ارزیابی هستند.
منبع: http://asanteb.com
