عدم تعادل هورمونی و تنظیم مجدد هورمون ها
هورمون ها اصطلاحاً پیام های شیمیایی بدن هستند، این مواد شیمیایی قدرتمند که در غدد درون ریز بدن تولید می شوند، به کنترل بسیاری از فرآیندهای اصلی، از جمله متابولیسم و تولید مثل کمک می کنند. هنگامی که دچار عدم تعادل هورمونی شوید، یعنی شما بیش از حد یا کمتر از میزان اصلی از یک هورمون مشخص دارید. حتی تغییرات کوچک در میزان یک هورمون می تواند اثرات جدی در سراسر بدن شما داشته باشد. برای درک بهتر این مفهوم، هورمون ها را مانند یک دستور پخت کیک تصور کنید. استفاده کم و یا بیش از حد هر یک از مواد تشکیل دهنده محصول نهایی بر روی طعم آن تاثیر می گذارد. در افراد کهنسال و سالخورده میزان برخی از هورمون ها تغییر می کند و ممکن است فقط به دلیل پیری طبیعی باشد، اما برخی از افراد این تغییرات را با تغییرات هورمونی و اختلالات غدد درون ریز اشتباه می گیرند.
علائم عدم تعادل هورمونی
برای اطلاعات بیشتر در مورد عدم تعادل هورمونی با این مطلب از مجله پزشکی آسان طب همراه باشید. هورمون ها، نقش کلیدی در سلامت کلی انسان ها ایفا می کنند. از این رو، طیف وسیعی از علائم وجود دارد که میتواند علائم عدم تعادل هورمونی باشد. علائم ناشی از عدم تعادل هورمونی که بر مردان و زنان مشترکاً تاثیر می گذارد، به شرح زیر می باشد:
- افزایش وزن، گردی و چاقی غیرطبیعی صورت
- حساسیت زیاد به سرما یا گرما
- خستگی
- یبوست
- خشکی پوست
- افزایش یا کاهش ضربان قلب
- ضعف عضلانی
- تکرر ادرار
- درد، حساسیت و سفتی در عضلات و مفاصل
- ریزش مو یا شکنندگی مو
- افزایش تشنگی و گرسنگی
- افسردگی
- کاهش میل جنسی، ناباروری
- تاری دید، تعریق
علائم اختصاصی زنان
در زنان، شایع ترین اختلال هورمونی سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) است. نشانه های عدم تعادل هورمونی خاص برای زنان عبارتند از: 1. نامنظم شدن چرخه قائدگی مانند طولانی شدن دوره، فاصله زیاد میان دو دوره یا قائدگی مکرر 2. هیرسوتیسم یا رویش موهای بیش از حد و زمخت روی صورت، چانه یا سایر قسمتهای بدن 3. آکنه روی صورت، سینه و یا پشت 4. ریزش مو یا کم پشت شدن مو 5. افزایش وزن یا کاهش وزن 6. تیره شدن رنگ پوست به ویژه در ناحیه گردن، در کشاله ران و زیر سینه 7. خشکی واژن، آتروفی واژن 8. درد در هنگام رابطه جنسی 9. عرق شبانه.
علائم اختصاصی مردان
تستوسترون نقش مهمی در رشد مردان دارد. اگر تستوسترون کافی در بدن مردان تولید نشود، علائم مختلفی بروز می کند. این علائم در مردان بالغ، عبارتند از: 1. توسعه بافت پستان، حساسیت سینه 2. اختلال نعوظ 3. از دست دادن نیروی عضلانی 4. کاهش میل جنسی، ناباروری 5. کاهش ریش و رشد موی بدن 6. پوکی استخوان 7. دشوار شدن تمرکز.
علل عدم تعادل هورمونی
علل احتمالی بسیاری برای عدم تعادل هورمونی وجود دارد. که این علل بسته به اینکه کدام هورمون یا غده تحت تاثیر قرار گرفته باشد، متفاوت هستند. علل رایج عدم تعادل هورمونی عبارتند از: دیابت، کم کاری تیروئید، پر کاری تیروئید یا هیپرتیروئیدیسم، هیپوگنادیسم، سندرم کوشینگ، تومورها (خوش خیم یا سرطانی)، اختلالات اشتها، اثر برخی داروها، فشار خون، کمبود آدرنالین، تومور هیپوفیز، شیمی درمانی
عدم تعادل هورمونی ممکن است مزمن یا دارای طول درمان بلند مدت باشد. اگر درمان نکنید، ممکن است در معرض چندین بیماری جدی قرار بگیرید، از جمله: کلسترول بالا، بیماری های قلبی، نوروپاتی، چاقی مفرط، آسیب کلیه، سرطان آندومتریوز، سرطان پستان، اختلال عملکرد جنسی، گواتر.
4 روش تشخیص عدم تعادل هورمونی
هنگام مراجعه به پزشک، با توصیف علائم به پزشک در تشخیص علت بیماری کمک کنید. لیستی از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که در حال حاضر مصرف می کنید، تهیه کرده و به پزشک خود ارائه دهید.
پزشک ممکن است از شما سوالاتی بپرسد مانند:
- چه علائمی را تجربه می کنید؟
- آیا محرکی وجود دارد که موجب بروز این علائم شده است؟
- اخیراً کاهش یا افزایش وزن غیر طبیعی داشته اید؟
- آیا شما بیش از حد معمول استرس دارید؟
- آخرین چرخه قائدگی شما چه زمانی بوده؟
- آیا می خواهید باردار شوید؟
- آیا شما در داشتن نعوظ مشکل دارید؟
- آیا در طول رابطه جنسی احساس خشکی یا درد واژن دارید؟
با توجه به علائم شما، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش را پیشنهاد کند. برخی از آزمایش های تشخیص علت عدم تعادل هورمونی عبارتند از:
1) آزمایش خون:
پزشک شما آزمایش خون را انجام میدهد، اکثر هورمون ها را می توان در خون شناسایی کرد. از آزمایش خون برای بررسی میزان تیروئید، استروژن، تستوسترون و کورتیزول استفاده می شود.
2) معاینه لگن:
اگر شما زن هستید، پزشک شما ممکن است از پاپ اسمیر برای بررسی توده ها، کیست ها یا تومورهای غیر معمول استفاده کند.
اگر شما مرد هستید، ممکن است پزشک شما برای بررسی کلیه ها یا ناهنجاری ها، اسکروتوم خود را پیشنهاد کند.
3) سونوگرافی:
یک دستگاه سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی به داخل بدن شما نگاه می کند. پزشکان از سونوگرافی برای گرفتن عکس از رحم، تخمدان، بیضه، تیروئید یا غده هیپوفیز استفاده می کنند.
4) تست های پیشرفته:
گاهی برای بررسی علت عدم تعادل هورمونی تست های پیشرفته تر مانند بیوپسی، MRI ، اشعه ایکس، اسکن تیروئید، تعداد اسپرم نیاز می باشد.
درمان اختلالات هورمونی
درمان عدم تعادل هورمونی بستگی به علت بهم خوردن تعادل دارد. گزینه های درمان مشترک عبارتند از:
√ استروژن درمانی:
اگر دچار نشانه های یائسگی مانند گُر گرفتگی هستید، پزشک ممکن است دوز کمی از استروژن را به شما توصیه کند. در مورد خطرات و مزایای استفاده از جایگزینی هورمون با پزشک خود صحبت کنید.
√ استروژن واژینال:
اگر احساس خشکی واژن یا درد در هنگام رابطه جنسی دارید، ممکن است نیاز باشد کرم، قرص استروژن را استفاده کنید. این درمان موضعی، بسیاری از خطرات مرتبط با استروژن سیستمیک یا استروژن را درمان میکند.
√ داروهای ضد آندروژن:
آندروژن ها هورمون های جنسی هستند که در زنان و مردان وجود دارند. زنان دارای سطح آندروژن بالا می توانند داروهایی که اثر آندروژن را متوقف می کند، استفاده کنند.
√ متفورمین:
متفورمین یک داروی دیابت نوع 2 است که ممکن است به برخی از زنان مبتلا به این بیماری کمک کند. تاثیر این دارو برای درمان این بیماری تایید نشده است، اما ممکن است به کاهش سطح آندروژن و تخمک گذاری کمک کند.
√ درمان تستوسترون:
مکمل تستوسترون می تواند علائم کمبود تستوسترون در مردان را کاهش دهد. این مکمل به صورت مکمل تزریقی، پچ و ژل موجود است.
√ درمان اختلال تیروئیدی:
لووتیروکسین می تواند در افرادی که مبتلا به کم کاری تیروئید هستند، سطوح هورمون را به تعادل باز گرداند.
√ فلیبنسیرین:
این دارو برای درمان کم بودن میل جنسی در زنان پیش از یائسگی به کار میرود که عوارض جانبی جدی دارد. با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا این دارو برای شما مناسب است یا خیر.
منبع: https://mag.asanteb.com