8 نشانه شایع کمبود پتاسیم و معرفی منابع آن
پتاسیم یک ماده معدنی ضروری است که عملکردهای زیادی در بدن دارد. این عنصر نقش مهمی در سلامت کلی فرد ایفا کرده و موجب حفظ فشار خون، تعادل مایعات بدن، عملکرد درست ضربان قلب، کنترل انقباضات عضلات، سلامت عملکرد اعصاب و تعادل PH میشود. پتاسیم به طور طبیعی توسط بدن تولید نخواهد شد، بنابراین باید به منظور جلوگیری از کمبود پتاسیم یا هیپوکالمی از مواد غذایی و نوشیدنیهای حاوی پتاسیم استفاده کنید، البته میزان پتاسیم مصرفی باید در حد تعادل باشد زیرا مصرف بیش از حد آن نیز سلامت فرد را به خطر میاندازد، البته کلیههای سالم سطح پتاسیم طبیعی بدن را حفظ مینمایند زیرا مقدار اضافی آن را از طریق ادرار خارج میسازند.
اطلاعاتی در رابطه با کمبود پتاسیم در بدن
همانطور که گفته شد پتاسیم نقش مهمی در بدن ایفا میکند اما با این حال، تقریبا 98 درصد آمریکاییها دچار کمبود پتاسیم هستند، زیرا به نظر میرسد در رژیم غذایی آنها غذاهای فرآوری شده نسبت به غذاهای گیاهی مانند میوهها و سبزیجات اولویت بیشتری دارند. توجه داشته باشید که اگر سطح پتاسیم خون به کمتر از 3.5 میلی اکیوالان در لیتر برسد، کمپود پتاسیم تلقی میگردد. به گزارش مجله پزشکی آسان طب کمبود پتاسیم زمانی رخ میدهد که بدن به طور ناگهانی مایعات زیادی از دست بدهد. دلایل معمول این وضعیت شامل استفراغ، اسهال، تعریق زیاد و خونریزی میباشد.
معرفی 8 نشانه رایج کمبود پتاسیم
در اینجا به معرفی و بررسی کامل 8 علت رایج کمبود ماده معدنی پتاسیم خواهیم پرداخت:
√ مورد اول؛ ضعف و خستگی: ضعف و خستگی معمولا از اولین نشانههای کمبود پتاسیم در بدن هستند. این ماده معدنی به چندین علت موجب ضعف و خستگی خواهد شد. پتاسیم به تنظیم انقباض عضلات کمک کرده و زمانی که سطح پتاسیم در خون پایین باشد، عضلات انقباض ضعیفتری انجام میدهند. از روی دیگر کمبود این ماده معدنی ممکن است بر نحوه استفاده بدن از مواد مغذی تاثیر گذاشته و موجب خستگی شود؛ به عنوان مثال، برخی شواهد نشان دادهاند که کمبود این ماده معدنی میتواند تولید انسولین را مختل کرده و منجر به افزایش سطح قند خون شود.
√ مورد دوم؛ مشکلات تنفسی: کمبود شدید پتاسیم میتواند مشکلات تنفسی ایجاد کند، زیرا پتاسیم به سیگنالدهی ریه، انقباض و انبساط آن کمک کرده و اگر این عوامل به درستی رخ ندهند سبب تنگی نفس خواهد شد. پایین بودن پتاسیم در خون میتواند موجب تنگی نفس شده و ضربان قلب را غیرعادی سازد، زیرا خون کمتری از قلب به سایر قسمتهای بدن پمپاژ خواهد شد.
√ مورد سوم؛ مشکلات گوارشی: مشکلات گوارشی علتهای زیادی دارد که یکی از آنها مربوط به کمبود پتاسیم میشود. پتاسیم کمک میکند که سیگنالها از مغز به عضلات واقع در سیستم گوارشی منتقل شوند. هنگامی که سطح پتاسیم خون کم است، مغز به طور موثر قادر به انتقال سیگنالها نمیباشد، از این رو انقباض در سیستم گوارشی ممکن است حرکت مواد غذایی را کندتر و ضعیفتر انجام دهد و این مسئله میتواند مشکلات گوارشی مانند نفخ و یبوست ایجاد کند. برخی مطالعات نشان دادهاند که کمبود شدید پتاسیم میتواند منجر به از کار افتادن رودهها شود اما نتایج مطالعات دیگر حاکی از آن هستند که ارتباط میان کمبود پتاسیم و روده از کار افتاده، کاملا مشخص نیست.
√ مورد چهارم؛ گرفتگی و اسپاسم عضلانی: گرفتگی عضلات از انقباضات غیرقابل کنترل عضلات نشات میگیرد. وجود پتاسیم در سلولهای عضلانی کمک میکند تا سیگنالهای فرستاده شده از مغز، انقباضات را انجام داده و آنها را به پایان برسانند. زمانی که پتاسیم خون پایین باشد، مغز به طور موثر قادر به جابجایی عضلات نبوده و این وضعیت باعث میشود که تنظیم انقباضات طولانیتر شود، مانند گرفتگیهای عضلانی.
√ مورد پنجم؛ درد و سفتی عضلات: درد و سفتی عضلات نیز میتواند نشانهای از کمبود شدید پتاسیم باشد. این علائم میتوانند نشان دهنده نابودی سریع عضلات باشند که به آن رابدومیولیز میگویند. پتاسیم به تنظیم جریان خون عضلات کمک میکند، به همین علت زمانی که سطح پتاسیم خون به شدت پایین باشد، رگهای خونی جریان خون را به عضلات محدود میسازند، این مسئله بدین معنا است که سلولهای عضلانی اکسیژن کمتری دریافت کرده و ممکن است موجب پارگی آنها شود.
√ مورد ششم؛ مومور شدن و سوزش: افراد مبتلا به کمبود پتاسیم ممکن است دچار مور مور و سوزش شوند. این وضعیت به عنوان پارستزی شناخته شده و معمولا در دستها، بازوها و پاها رخ میدهد. پتاسیم برای داشتن عملکرد درست عصبی بسیار مهم است و کمبود آن میتواند سیگنالهای عصبی را ضعیف کند. ضعیف شدن سیگنالهای عصبی موجب مور مور شدن و سوزش دست و پا میگردد، البته این علائم معمولا بیضرر هستند اما در صورت تداوم باید حتما به پزشک مراجعه کرد.
√ مورد هفتم؛ تپش قلب: تپش قلب در اکثر مواقع مربوط به استرس یا اضطراب است اما میتواند نشانهای از کمبود پتاسیم نیز باشد. جریان پتاسیم در داخل و خارج از سلولهای قلب، تنظیم کننده ضربان قلب شما است، از این رو سطح پایین پتاسیم میتواند روند این جریان را تغییر داده و موجب تپش قلب شود، علاوه بر این، تپش قلب ممکن است نشانهای از آریتمی یا ضربان نامنظم قلب باشد که با کمبود پتاسیم مرتبط است.
√ مورد هشتم؛ نوسانات خلقی: کمبود پتاسیم با تغییرات خلق و خو و خستگی ذهنی نیز مرتبط است. کمبود پتاسیم ممکن است سیگنالهایی را که به حفظ عملکرد مغز کمک میکنند، مختل سازد. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان میدهد که 20 درصد از بیماران مبتلا به اختلالات روانی دارای کمبود پتاسیم هستند، البته هنوز شواهد محدودی در این زمینه وجود دارد.
اشاره به برخی از منابع پتاسیم
بهترین راه برای افزایش مصرف پتاسیم این است که غذاهای غنی از پتاسیم مانند میوهها، سبزیجات، حبوبات و آجیل استفاده کنید. مقامات بهداشت ایالات متحده، مصرف روزانه این ماده معدنی را 4700 میلیگرم در نظر گرفتهاند. در زیر به معرفی منابع غنی پتاسیم خواهیم پرداخت:
- میوهها مانند زردآلو، موز، کیوی، پرتقال، آووکادو و آناناس
- سزیجات مانند هویج، سیبزمینی، چغندر قند و کلم
- غلات کامل
- ماهی قزل آلا
- آجیل و حبوبات
اکثر افراد با استفاده از یک رژیم غذایی متعادل، به اندازه کافی پتاسیم دریافت میکنند. در صورتی که فردی باز هم دچار کمبود پتاسیم باشد، میتواند مکمل این ماده معدنی را مصرف کند. کمبود شدید پتاسیم نیز ممکن است نیاز به تزریق داخل وریدی داشته باشد، البته توجه داشته باشید تمامی این موارد باید تحت نظر پزشک انجام گیرد. عوامل نامبرده شده زیر میتوانند موجب کمبود پتاسیم در خون شوند:
- بیماری کلیوی
- مصرف بیش از حد دیورتیکها
- عرق کردن بیش از حد، اسهال و استفراغ
- کمبود منیزیم
- استفاده از آنتی بیوتیکها، مانند کاربنی سیلین و پنی سیلین
در نظر داشته باشید که کمبود شدید پتاسیم میتواند زندگی فرد را به خطر بیندازد، از این رو در صورت بروز هر یک از علائم نامبرده شده در این مقاله به پزشک مراجعه نمایید. دوستان عزیز اگر شما هم پیرامون این مقاله نظراتی دارید یا دچار این علائم شدهاید، از شما دعوت میکنم در قسمت دیدگاه انتهای مقاله نظر خود را ارسال بفرمایید.
منبع: https://mag.asanteb.com