بیماری کلیه + روش‌های حفظ و نگهداری از کلیه

بیماری کلیه تعادل بدن شما را به هم می زند. برای جلوگیری از بیماری کلیه و حفظ سلامت کلیه لازمست نکاتی را بدانید. به عنوان مثال کم آبی برای کلیه خطرناک است و باید روزانه زیاد آب بخورید. همچنین ادرارتان را باید زود به زود تخلیه کنید، دیابت هم میتواند موجب بیماری کلیه شود. پس قند خون تان را کنترل کنید. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره بیماری کلیه اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.

بیماری کلیه

کلیه های شما خیلی بزرگ نیستند. هر یک به اندازه یک مشت بسته هستند اما کار مهمی انجام می دهند. آنها با حفظ تعادل مناسب بین آب و مواد دیگر داخل بدن، حافظ سلامت شما هستند.

متاسفانه، اگر عمکلرد کلیه های شما دچار اختلال شود، مدتی طولانی متوجه آن نمی شوید. بیماری کلیوی معمولا تا زمانی که جدی و غیر قابل درمان نشود در شما ایجاد احساس بیماری نمی کند.

کلیه ها دو اندام قرمز رنگ به شکل لوبیا هستند که در دو طرف نخاع در وسط پشت واقع شده اند. کار اصلی آنها تصفیه خون است. هر کلیه حاوی حدودا یک میلیون صافی ظریف است که می تواند حدود 40 گالن مایع را در هر روز تصفیه نماید که این مقدار مایع برای پر کردن هیتر آب گرم یک خانه کافی است. وقتی خون از کلیه می گذرد، این صافی ها مواد مورد نیاز بدن، مثل نیتراتهای خاص و بیشتر حجم آب، را شناسایی و نگه می دارند. آبهای مضر و آبها و نیتراتهای اضافه به مثانه که در مجاورت آن قرار دارد فرستاده میشود و به صورت ادرار به بیرون بدن دفع میشود.

کلیه های شما همچنین چندین هورمون تولید می کنند. این هورمونها به کنترل فشار خون شما کمک می کند، سلولهای قرمز خون را می سازد و ویتامین D را که سبب تقویت استخوانهای شما می شود را فعال می سازد.

با افزایش سن در همه ما عملکرد کلیه کمی دچار نقص میشود. افراد حتی می توانند در صورت اهدای یک کلیه به دوست یا افراد خانواده باز هم به زندگی ادامه دهند.

اما اگر کلیه به علت یک بیماری کلیوی از کار بیفتد، باید فکری در مورد آن کرد. مواد سمی و آب اضافه ممکن است در خون تجمع کنند. کاهش تولید هورمون می تواند سبب مشکلات دیگری شود.

بیماری کلیوی انواع محتلفی دارند. اغلب در آن واحد هر دو کلیه را درگیر می کنند، به صافی های ریز که نفرون نامیده میشودند، آسیب می رسانند. وقتی آسیب به نفرونها سریع باشد آسیب حاد کلیوی نامیده میشود که علت آن جراحت یا مسمومیت کلیه است. ولی به طور معمول نفرونها به تدریج بدتر شده و سالها و حتی دهه ها به صورت خاموش باقی می ماند که با نام بیماری مزمن کلیوی شناخته میشود.

بیماری کلیه و جلوگیری از آن

اغلب افراد تا زمانی که بیماری مزمن کلیوی بسیار پیشرفت نکرده باشد، یا علائمی ندارند یا علائم خیلی خفیفی دارند. ممکن است در عرض سه تا چهار ماه کلیه تان عملکردش را از دست بدهد ولی هیچ گونه علائمی نداشته باشید.

بیماری مزمن کلیوی می تواند هر فردی از هر نژادی را درگیر سازد اما ریسک ابتلا به آن در افراد آفریقایی آمریکایی بیشتر است. در این نژاد نرخ ابتلا به دیابت و فشار خون بالا که دو عامل کلیدی در بیماری های کلیوی هستند نیز بیشتر است. دیگر عوامل خطرزا برای بیماری کلیه عبارتند از: بیماری قلبی و سابقه خانوادگی از نارسایی کلیوی، که یک نوع جدی از بیماری کلیوی است.

اگر شما فاکتورهای خطر را دارید باید تحت بررسی بیماری کلیوی قرار گیرید که عموما شامل آزمایشات ساده مثل یک آزمایش ادرار برای بررسی آسیب کلیه و یک آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد کلیه میشود.

در آزمایش ادرار پروتئینی که آلبومین نامیده میشود بررسی میشود. این ماده وقتی کلیه خوب کار می کند در ادرار دیده نمیشود. در آزمایش خون GFR (نرخ فیلتراسیون گلومرولی) بررسی میشود. GFR برآوردی است از توانایی تصفیه سازی کلیه. اگر GFR زیر 60 باشد نشانه ای از بیماری مزمن کلیوی است. GFR زیر 15 نشان دهنده نارسایی کلیه است.

بیماران باید از میزان شانس درمان خود آگاهی داشته باشند. ما اغلب نمی توانیم بیماری مزمن کلیوی را درمان کنیم اما اگر آن را زود شناسایی کنیم می توانیم روند آن را کند کنیم.

بیماری کلیه اگر درمان نشود، اغلب بدتر میشود. اگر میزان GFR در شما زیر 15 است ممکن است احساس خستگی و ضعف، تهوع و خارش داشته باشید. در این صورت نیاز به پیوند کلیه یا دیالیز دارید. بهتر است مدتها قبل از نیاز به این درمانها با پزشک خود در مورد آنها گفتگو نمائید. بدست آورد گزینه های مناسب برای شما مدتی زمان می برد و وقتی هنوز احساس سلامتی دارید پیش بینی این مسائل آسان تر است.

در کل، درمان ترجیحی برای نارسایی کلیه پیوند است اما همه نمی توانند پیوند انجام دهند. برخی از موانع عبارتند از لیست بلند بالای انتظار برای کلیه های سالم و یافتن یک اهدا کننده مناسب.

دیالیز درمانی است که مواد زاید و آب اضافی را در خون تصفیه می کند و به بیماران با نارسایی کلیه این امکان را می دهد که احساس بهتری داشته و بتوانند به فعالیتهای روزمره خود ادامه دهند. اگرچه دیالیز یک درمان نجات دهنده است اما برای خانواده ها و بیمار چالش برانگیز است. بنابراین محققان تشویق به یافتن راههایی برای بهبود کیفیت زندگی و یافتن درمانی با نتیجه بلندمدت برای این بیماران می شوند.

برای اجتناب یا تاخیر در رسیدن به نقطه نارسایی کلیه می توانید گامهای بسیاری بردارید. بهترین کاری که می توانید انجام دهید کنترل فشار خون است. داشتن یک سبک زندگی سالم، از جمله فعالیت فیزیکی و یک رژیم غذایی مناسب برای قلب می تواند فشار خون را نرمال کرده و روند بیماری کلیه را کند نماید.

اغلب افراد سدیم و پروتئین بیش از نیاز بدن مصرف می کنند و کلیه ها مجبور هستند 24 ساعت در روز و 7 روز هفته برای دفع و تصفیه این مواد کار کنند. کلیه های سالم اغلب می توانند از عهده این بار اضافه برآیند اما اگر کلیه شما دچار نارسایی شده باشد، سدیم و پروتئین بیش از اندازه می تواند تاثیری منفی داشته باشد. عموما پیشنهاد می شود این افراد سدیم کمتر و میوه و سبزیجات و غلات کامل بیشتری مصرف نمایند. برای کاهش چربی، گوشتهای کم چرب یا محصولات لبنی فاقد چربی را انتخاب کنید.

اگر دچار بیماری کلیه هستید، پزشک شما می تواند تغییرات دیگری را در رژیم غذایی شما پیشنهاد دهد. و اگر تغییر در سبک زندگی برای کند کردن روند نارسایی کلیه کافی نبود، ممکن است داروهایی برای کاهش فشار خون، کنترل گلوکز خون و پایین آوردن کلسترول شما تجویز شود.

برای سالم نگه داشتن کلیه و برداشتن اولین گام تعلل نکیند. با پزشک خود در مورد وضعیت کلیه هایتان صحبت کنید و ببینید آیا نیاز به آزمایش برای بررسی نارسایی کلیه هست یا خیر.

• انتخابهای آگاهانه
• از کلیه های خود محافظت کنید
• اگر در معرض خطر بیماری کلیوی هستید، مخصوصا اگر دیابت، فشار خون بالا و یا سابقه خانوادگی نارسایی کلیوی دارید، برای انجام بهترین گامهای ممکن با پزشکتان مشورت کنید.
• برای بررسی بیماری کلیوی، آزمایش خون و ادرار بدهید.
• یاد بگیرید که چطور دیابت، فشار خون بالا و بیماری قلبی خود را مدیریت کنید.
• داروها را همان گونه که پزشکتان تجویز کرده است مصرف کنید.
• مصرف نمک را قطع کنید. هدفتان کمتر از 1500 میلی گرم سدیم در روز باشد.
• فعالیت فیزیکی داشته باشید.
• اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کم کنید.
• مصرف الکل را محدود کنید.

• اگر سیگار می کشید، گامهایی در جهت ترک آن بردارید.

بیشتر بخوانید:

پیشگیری از کمای دیابتی + علل و درمان + ویدیو

دیابت و بیماری کلیه

دیابت یکی از مهم‌ترین عوامل صدمه زننده به کلیه‌ها و نارسایی آن‌ها است.

• قند بالای خون کار اضافی به کلیه‌ها تحمیل می‌کند.
• اگر گرفتاری کلیه‌ها زودهنگام تشخیص داده شود؛ قابل درمان است و از پیشرفت سریع گرفتاری، جلوگیری می‌شود.
• اگر گرفتاری کلیه‌ها دیرهنگام تشخیص داده شود قابل درمان نیست و به نارسایی کلیه منجر می‌شود.
• اگر کلیه‌ها نارسا شود درمان آن دیالیز و یا پیوند کلیه است. کلیه‌ها ارگان‌های مهم و قابل توجهی است. در داخل آن‌ها میلیون‌ها رگ کوچک وجود دارد که به عنوان فیلتر و جداکننده عمل می‌کند. کار کلیه، جدا کردن مواد زاید از خون و دفع آن‌ها از بدن است.

گاهی ممکن است این سیستم جداکننده دچار اختلال در عملکرد شود. دیابت یکی از مهم‌ترین عوامل صدمه زننده به کلیه‌ها و نارسایی آن‌ها است.