خطراتی که در مورد حذف واکسن سیاه سرفه نمیدانید

شاید شما هم در پانزده سال اخیر اخباری را در مورد واکسن سیاه سرفه ، مبنی بر این که استفاده از آن باعث واکنش های شدید مغزی و عصبی می گردد، شنیده باشید. بسیاری از والدین با شنیدن این اخبار از پزشکان درخواست می کردند تا کودکشان را واکسینه نکنند. متأسفانه در چنین کشورهایی (مانند انگلستان) به دلیل حذف واکسیناسیون، شیوع بیماری سیاه سرفه افزایش یافته و گزارش های بسیاری دربارهٔ عوارض ثانویه و مرگ و میر ناشی از بیماری منتشر گردیده است. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره واکسن سیاه سرفه اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.

واکسن سیاه سرفه

واکسیناسیون نوزاد بهترین راه پیشگیری از بیماری است. نخستین واکسیناسیون سیاه سرفه در دو ماهگی انجام شده و دومین واکسیناسیون قبل از رسیدن نوزاد به هفت ماهگی صورت می گیرد. واکسن سیاه سرفه با واکسن های دیفتری و کزاز همراه بوده و واکسن سه گانه نامیده می شود. مصونیت به این بیماری، بر خلاف بسیاری از بیماری های ویروسی کودکان، از مادر به فرزند منتقل نمی شود، به همین دلیل باید نخستین واکسیناسیون در دو ماهگی انجام شود. قدرت تأثیر واکسن تا نود درصد است اما کودکانی که بیش از هفت سال سن دارند، به این واکسن نیاز نخواهند داشت زیرا میزان بیماری در این کودکان و نوجوانان بسیار خفیف است.

بسیاری از مطالعات انجام شده در انگلستان و امریکا از سال ۱۹۷۶ تاکنون نشان داده است که خطر آسیب های مغزی و عصبی ناشی از استفاده از واکسن سیاه سرفه بسیار ضعیف است (از هر ۱۴۰ هزار واکسن، یک واکسن ممکن است چنین عوارضی ایجاد کند). به خاطر داشته باشید که احتمال این خطر، بسیار ضعیف تر از خطری است که در استفاده نکردن از واکسن وجود دارد. واکسن های جدیدی که به تازگی در دسترس قرار می گیرند، احتمال وقوع خطر را باز هم ضعیف تر کرده اند.

مرکز امریکایی سیاه سرفه، پس از انجام مطالعات زیاد به این نتیجه رسیده است که استفاده از واکسن سیاه سرفه خطری ندارد.

اقدامات احتیاطی قبل از انجام واکسیناسیون سیاه سرفه

در صورتی که دو تا سه روز پس از نخستین واکسن سیاه سرفه ، نشانه های زیر را مشاهده کردید، قبل از تزریق واکسن سیاه سرفه یادآور، پزشک را آگاه سازید:

گریهٔ مداوم کودک به مدت دو الی سه ساعت؛

تب بالاتر از چهل درجه؛

تشنج.

پزشک از طریق دریافت آگاهی های یادشده، در مورد تزریق واکسن یادآور و یا استفاده از واکسن دیفتری و کزاز (بدون واکسن سیاه سرفه) تصمیم خواهد گرفت. این تصمیم گیری در صورت مشاهدهٔ عوارض عصبی هم چون شوک نیز به عهدهٔ پزشک خواهد بود. در صورت بروز هر یک از این موارد، باید تصمیم گیری در خصوص ادامهٔ واکسیناسیون را به عهدهٔ پزشک گذاشت.

پس از تماس با شخص بیمار چه باید کرد

چنانچه کودک در تماس با فردی بیمار قرار گیرد، باید در کوتاه ترین زمان واکسن سیاه سرفه یادآور را تزریق نمود.
این توصیه در شرایطی است که:

کودک کمتر از هفت سال سن داشته باشد؛

چهارمین واکسن سه گانه را طی سه سال اخیر تزریق نکرده باشد؛

نسبت به واکسیناسیون قبلی واکنش خطرناکی نشان نداده باشد.

اگرچه اجرای توصیهٔ یاد شده در پیشگیری از بیماری مؤثر است، اما انجام منظم جدول واکسیناسیون، اطمینان و تأثیر افزون تری دارد. هر فردی، اعم از کودک یا بالغ، که در تماس با شخص بیمار قرار گرفت باید برای پیشگیری از بیماری به مصرف آنتی بیوتیک اقدام نماید. آنتی بیوتیک درمانی با اریترومایسین باید تا چهارده روز ادامه یابد.این اقدام حتی در مورد افرادی که واکسینه شده اند نیز باید صورت گیرد.

پنج بار واکسینه کردن کودک با واکسن سه گانه پیش از رسیدن به سن شش سالگی؛ اولین واکسیناسیون باید در دو ماهگی صورت گیرد؛

چنانچه سرفهٔ کودک بیش از پنج روز طول کشید به پزشک مراجعه کنید؛

در صورت مشاهدهٔ سرفه های شدید و طولانی، و همچنین استفراغ پس از سرفه، به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا از ترشحات حلق و بینی جهت انجام آزمایشهای میکروبی نمونه برداری کند؛

در صورت تماس نزدیک با افراد بیمار، با پزشک مشورت کنید.