خود باوری و راهکارهایی جهت پرورش اعتماد به نفس

پدیده خود باوری یا همان اعتماد به نفس از دیر باز مورد توجه انسان بوده و همواره به فکر راهکارهایی جهت پرورش و تقویت آن بوده است، برای ایجاد خود باوری و داشتن اعتماد به نفس باید به پرورش سلسله صفاتی پرداخت که از نهفته ترین لایه ها در درون انسان شروع شده تا به موقعیت خود باوری و اعتماد به نفس دسترسی پیدا کند. در این مقاله به تعریف این مقوله پرداخته، نشانه های بارز فقدان خود باوری را شرح داده و راه های رسیدن به این موقعیت را بررسی می نمائیم.

خود باوری چیست؟

درباره اعتماد به نفس و خود باوری مقالات بسیاری نوشته شده و نظرات بی شماری وجود دارد تا بتواند تعریف درستی از این مقوله را ارائه بدهد. در این مقاله قصد داریم از منظر دیگری به این پدیده نگریسته، تا بتوانیم لمس واضح تر و بهتری از آن داشته باشیم. خود باوری به زبان ساده یعنی اعتماد و ایمان به هسته مرکزی انسانی و استفاده از این بذر جهت شکوفایی استعدادهای درونی در زندگی شخصی و اجتماعی.

برای رسیدن به چنین موقعیتی باید از مراحل گوناگونی گذشت و به پرورش صفاتی پرداخت که شاید تا به امروز کمتر مورد توجه قرار می گرفت. صفاتی از قبیل ایمان به وجودیت منحصر به فرد، اشتیاق به کشف و پرورش استعدادهای درونی، فروتنی، مسئولیت پذیری و… از اصلی ترین عناصر ابتدایی خود باوری و اعتماد به نفس می باشند. هر انسانی با هر میزان دانش و آگاهی باید به پرورش چنین صفاتی در خود همت گمارده تا بتواند هر روز بیش از روز قبل به تکمیل صحیح دایره نفس و خود باوری در درون خود بپردازد.

تفکیک ویژگی ها در پرورش خود باوری

در پرورش خود باوری قبل از هر چیز باید به تفکیک صفات و ویژگی های فردی خود پرداخت. مسائلی از قبیل عادات فردی، شرطی شدگی ها، ترس های بی دلیل، رفتارهای بلوغ نایافته، غرور به انحراف رفته، چگونگی خشم و میزان آن در هر بار غلیان عصبانیت ، مدل منحصر به فرد فکری، استعدادهای مغزی، استعدادهای فیزیکی، استعدادهای قلبی و… از ابتدایی ترین اصولی هستند که برای رسیدن به اعتماد به نفس باید از هم تفکیک شده و یک به یک به شکلی عمیق و ریشه ای مورد مطالعه قرار گیرند. در ادامه به بررسی رایج ترین و همچنین نهفته ترین نشانه های عدم خود باوری و اعتماد به نفس در انسان پرداخته و درباره نکات مذکور به تفصیل صحبت خواهیم کرد. آسان طب از شما دعوت می کند ادامه این مقاله را به دقت مطالعه فرمائید.

بررسی عادات فردی

در قدم اول از تکنیک خود باوری باید کلیه عادات خود را بررسی نمایید:

• آیا شما انسان تنبلی هستید؟
• آیا شما عادت به رفت و آمد بیش از حد با دوستان دارید؟
• آیا شما زیاد می خوابید؟ آیا شما کابوس می بینید؟
• آیا در تصمیم گیری های مهم زندگی دچار مشکل هستید؟
• آیا نیاز مبرمی به تشویق یا تمجید دیگران دارید؟ آیا عادت به پرگویی دارید؟
• آیا زیاد غیبت می کنید؟
• آیا دروغ گویی را (هر چند کوچک) امری بدون اشکال می پندارید؟
• آیا در زندگی شخصی دچار افراط و تفریط هستید؟
• آیا عادت به عصبانی شدن دارید؟ و…

این ها عاداتی رایج در اکثر انسانها بوده و از نشانه های بارز ضعف شخصیتی و عدم اعتماد به نفس در آدمی می باشد. هر انسانی با هر میزان اعتماد به نفس ممکن است که عاداتی معمولی و یا حتی عجیب داشته باشد. در این مرحله فرق چندانی میان این دو نیست. باید نسبت به وجود هر عادتی در خود حساس بوده و از دلایل شکل گیری آن در خود آگاه شوید. ممکن است هر یک از این عادات از یک ترس عمیق یا سرخوردگی غرور در شما که باعث رنجی طولانی مدت شده به وجود آمده باشد. پس هر گونه عادتی را در خود مورد بررسی قرار داده و سعی کنید به یاد بیاورید که اولین بار به چه دلیل در شما شکل گرفته است.

حسادت را جدی بگیرید

وجود حسادت در انسان به معنای این است که غرور او در جای درست و صحیح قرار نگرفته است، اما حال باید ببینیم که تعریف درست غرور چیست. غرور دارای ماهیتی محافظ و تمرکز کننده است وجود غرور در واقع به معنای وجود قدرت ادراک درونی انسان و تایید کننده و محافظت کننده آن می باشد. اما اگر به هر دلیلی تمرکز انسان از این درک درونی و استعدادها معطوف به غریزه ترس شود، غرور از جای صحیح خود حرکت کرده و انحرافاتی همچون سرخوردگی غرور یا غرور کاذب، کبر و امثال آن به وجود می آید. یک غرور صحیح به طور طبیعی از استعدادها و حریم درونی انسان محافظت کرده و این قابلیت را داراست که با به وجود آوردن تمرکز بتواند بستر مناسبی برای پرورش استعداد های انسان فراهم آورد، حال اگر به هر دلیلی تمرکز انسان از این موضوع، بر روی غریزه ترس سوئیچ شود، می تواند باعث بروز حسادت در انسان شود. حسادت به معنای وجود استعداد یا ارزشی در درون انسان است که شخص توانایی پرورش و بروز آن را پیدا نکرده بنابراین شدیدا دچار رنجش و درد شده و ممکن است دچار خودخواهی کاذب شود. حسادت به معنای این است که من هم می بینم، درک می کنم و می توانم اما چرا نمی بینی؟ یا من بهتر از دیگرانم چرا قبول نمی کنی؟ به همین دلیل در زمانی که به وجود حسادت در درون خود پی می برید بدانید که وجود ترس و هراسی در شما مانع بروز استعدادهایتان شده است و شما از این مسئله رنج می برید. بنابراین وجود حسادت را در درون خود به منزله هشداری جدی تلقی نمائید، حسادت در درون شما به منزله مانعی غول پیکر بر سر راه خود باوری شماست.

غرور کاذب از نشانه های اصلی عدم خود باوری

در بسیاری از فرهنگ ها همواره نگاهی انتقادی به غریزه غرور وجود داشته و البته قابل درک و پذیرش است چرا که همیشه بر روی بعد و زاویه منفی و انحرافی غریزه غرور مطالعه و تحقیق شده و بخاطر همین است که انسان را به پرهیز از غرور تشویق می نماید و البته که این پرهیز کاملا صحیح می باشد. غرور کاذب و غرور انحراف یافته باعث بروز صفاتی ناشایست در انسان می شود. این صفات معمولا شامل خود بزرگ بینی، نگاه فخر فروشانه به دیگران و محیط پیرامون، مجاز دانستن بی احترامی به دیگران و اثبات وجودیت به هر قیمتی و…  می باشد. در تمامی این صفات اینطور دیده می شود که به دلیل وجود ترس در انسان، اعتماد به نفس دچار خدشه و آسیب شده است. از طرفی اگر غرور به شیوه ای صحیح پرورش یافته باشد، انسان دارای صفاتی برجسته خواهد شد که اولین آن افتادگی، تواضع و فروتنی می باشد. چرا که در اولین قانون خود باوری که تمرکز بر استعدادها و علایق می باشد، موفق به اخذ نتیجه کامل شده است. در پی آن، احترام به حق و حریم خصوصی دیگران، انتخاب هایی خردمندانه، خیرخواهی و… خواهد آمد.

از اثبات خود به دیگران دست بردارید

اگر شما انسانی هستید که مایل است به طور مداوم خود را به دیگران اثبات نماید بدانید که وجود ضعف یا رنجی در شما باعث صدمه وارد کردن به خود باوری شما شده است. برای تکمیل صحیح و پرورش شایسته نفس خود باید دست از اثبات خود به دیگران برداشته و تمرکز خود را معطوف به کشف استعدادها و علایق درونی خود نمایید. پس از کشف، وظیفه شما پرورش و هنری است که برای بروز و شکوفا کردن این استعدادها به خرج می دهید نه اثبات وجود آن به دیگران. اگر دائما در حال اثبات خود به دیگران هستید، بدانید فاقد اعتماد به نفس و خود باوری می باشید.

اولین قدم، پذیرش خود واقعی

اولین قدم برای ساختن صحیح اعتماد به نفس و خود باوری این است که باید هر آنچه که هستید را بپذیرید، شرایط زندگی، روابط اجتماعی و شخصی خود را بپذیرید، ضعف ها و نقاط قوت خود را بپذیرید، انگیزه های خود را کشف کرده و بپذیرید. پذیرش در اینجا به معنای ادامه دادن به اشتباهات نیست بلکه منظور این است که واقعیات خود را انکار نکنید. انکار یک حقیقت منجر به عواقب بدتری در انسان خواهد شد.  مثلا اگر دچار حسادت هستید، این مسئله را بپذیرید و قبول کنید که در درون شما مشکلی وجود دارد. پس از چنین پذیرشی همیشه شانس و احتمال بیشتری برای درمان وجود خواهد داشت در صورتی که در موقعیت انکار اصلا احتمال درمان عدم خود باوری وجود نخواهد داشت.

کشف انگیزه های واقعی

هر انسانی با توجه به شرایط اجتماعی و آموزشی اقدام به انتخاب های زندگی می نماید اما گاه موضوع به همین سادگی نیست. انگیزه های درونی انسان ها با توجه به تجربیات غریزی او شکل می گیرد. بنابراین نسبت به کشف دلیل حقیقی انگیزه های خود حساس و آگاه باشید. در بسیاری از مواقع حتی انتخاب ها و اعمال شایسته انسانی نیز ممکن است به دلیل ترس، خود کم بینی، حسادت، نفرت و… باشد. بنابراین کشف انگیزه های واقعی می تواند به روشن شدن بسیاری از رفتارها کمک نماید و همین موضوع شانس درمان رفتاری را بالا می برد از طرفی ممکن است بسیاری از عادات روزمره که باعث بسیاری از مشکلات در زندگی انسانها شود مانند تنبلی، دروغگویی و… برخاسته از یک شوک و ترس در کودکی و متعاقب آن رنجشی عمیق باشد که باعث عادات مذکور شود. درگیر شدن با چنین عاداتی و آگاه نبودن از انگیزه های اصلی درونی همانند یک مانع ابدی برای خود باوری در شما عمل خواهد نمود.

مطالعات خود را افزایش دهید

یکی از تکنیک های مفید برای پرورش خود باوری افزایش مطالعه می باشد، کتاب در زندگی انسان ها می تواند همچون رفیق شفیقی عمل کرده و اشتباهات آدمی را به زیباترین شکل ممکن تذکر دهد. همچنین می تواند با بالا بردن اطلاعات عمومی و دانش تخصصی در موضوعات مختلف عزت نفس را در انسان پرورش دهد. گاهی اوقات عدم خود باوری در انسان به دلیل عدم آگاهی در زمینه های مختلف می باشد که برای رفع این مشکل می توان به وسیله مطالعه کتاب و کسب دانش نسبی و یا تخصصی در دراز مدت نتیجه ای شگفت انگیز گرفت.

مرور نکات مهم برای پرورش خود باوری

• پذیرش خود واقعی.
• تمرکز بر کشف استعدادها.
• داشتن جهان بینی منحصر به فرد برای شکوفایی استعدادها.
• پرهیز از حواشی و تمرکز بر پرورش نبوغ و استعداد ذاتی.
• مسئولیت پذیری در قبال استعدادها.
• هدف سازی و حرکت قدم به قدم.
• مطالعه در زمینه های مختلف.
• کشف انگیزه های واقعی.
• ترک عادات ناصحیح.
• پرهیز از پرگویی و اثبات خود به دیگران.
• اختصاص دادن زمانی برای ورزش، آراستگی و پاکیزگی ظاهر.
• حساس و آگاه بودن نسبت به انتخاب های کوچک و بزرگ، در تمامی زمینه های زندگی.

سخن پایانی

برای پرورش خود باوری و اعتماد به نفس، نیاز به یک تصمیم قاطعانه و جدی است، به طوری که هیچ مانعی نتواند شما را از تصمیمتان باز دارد. پس از بررسی یک به یک استعداهای خود و تفکیک عادات باید طبق یک برنامه ریزی بسیار دقیق و لازم الاجرا به پیاده سازی این برنامه در زندگی شخصی پرداخت. بدانید که پرورش خود باوری در انسان ممکن است برای سالها طول کشیده و نیاز باشد تغییرات اساسی در زندگی خود ایجاد نمایید، بنابراین نسبت به نیت قلبی خود و همچنین هدفی که در پیش رو دارید مسئول و متعهد باشید تا بتوانید به اعتماد به نفس صحیح و شایسته دست پیدا کنید.

منبع: https://mag.asanteb.com