علل و عوارض بیماری دمانس یا زوال عقل

دمانس یا زوال عقل یک اختلال ذهنی منتشر و پیش رونده است که سبب کوچکی مغز و از دست رفتن توانایی‌های روانی می‌شود. استحاله یا از دست رفتن ماده خاکستری مغز به علت آلزایمر، خونرسانی ناکافی به مغز به علت لخته خونی، سکته مغزی ، زیاد بودن فشار خون، آسیب شدید یا مکرر به سر مثل ورزش بکس، غده مغزی، ایدز، بیماری پارکینسون ، هانتیگتون، هیدروسفالی از علل آن است. با ادامه این مقاله از مجله پزشکی آسان طب با ما همراه باشید تا با دمانس، علل و عوارض آن بیشتر آشنا شوید.

دمانس یا زوال عقل چیست؟

علائم شایع دمانس، مثل فراموشی، رفتار خشونت آمیز، گیجی، مشکل در شناسایی موقعیت مکانی یا اشخاص، نامناسب بودن بهداشت فردی و ظاهری، افسردگی و اختلالات خواب، اشکال در قضاوت، بی اختیاری ادرار یا مدفوع، بیشتر اوقات در بیمار ظاهر می شود. عوامل خطرزا برای این بیماری، ازدیاد فشار خون یا بیماری تصلب شرایین و سن بیش از شصت سالگی است.

صنعتی شدن روز افزون و پیشرفت سریع جوامع امروز سبب شده است که از یک سو افزایش میانگین عمر و از سوی دیگر بر اثر افزایش رفاه و بهداشت عمومی در انواع بیماری های دامنگیر بشر، تغییرات بسیار گسترده ای پدید آید. نیاز جوامع امروز و اعضای آن، بهره گیری هر چه بیشتر از قوای عقلانی برای براورده کردن نیازهایشان است. از این رو شیوع بیماری های عقلی که اختلالات ذهنی و زوال عقل را در پی دارند، عوارض بسیار گسترده ای برای فرد و جامعه پدید خواهد آورد.

عوامل خطر و علت بیماری دمانس

بروز بیماری هایی چون دمانس که درمان قطعی و مشخصی ندارد، پژوهشگران را وا داشته است که بیشتر به روش های پیشگیری و حفاظتی در برابر بیماری دمانس بپردازند. این پژوهش ها از یک سو بر درمان بیماری های زمینه ای همچون کاستن از تنش ها، تغذیه بهینه و مناسب و استعمال نکردن دخانیات متمرکز بوده است و از سوی دیگر به این نتیجه رسیده که فعالیت های شناختی، بازی فکری و حل کردن جدول کلمات متقاطع باعث کمتر شدن خطر ابتلا به دمانس می شود.

بررسی جوامع نمونه از بیماران مبتلا به دمانس نشان می دهد که با توجه به گستردگی علل بوجود آورنده این بیماری که با استحاله و از دست رفتن ماده خاکستری مغز همراه است نمی توان برای علل این بیماری وابسته به سن، آمارهای معین و مشخصی به دست داد، گوناگونی و تنوع علت های بیماری به ویژه عواملی که افزایش دهنده خطر ابتلا به بیماری است مانند فشار خون، بیماری تصلب شرایین و افزایش سن بیش از شصت سالگی، در پی علت هایی گسترده که هر یک می توانند سبب ابتلا به بیماری دمانس شوند، مانند آلزایمر، خونرسانی ناکافی به سر و مغز به علت لخته های خونی که حتی بسیار کوچک باشند، سکته های مغزی، زیاد بودن فشار خون، آسیب دیدگی سخت سر و یا ضربات مکرر به آن در ورزش هایی مانند بکس، اختلالات ارثی، بیماری پارکینسون، زوال عقل ناشی از کمکاری تیروئید ، سیفلیس، کمبود ویتامین E و مصرف برخی از داروها همگی می توانند علت های زمینه ای برای ایجاد و یا تشدید این بیماری باشند.

عوارض دمانس شامل چه مواردی می‌باشد

بیماری دمانس یکی از بیماری های علاج ناپذیر جهان امروز به شمار می آید، اگرچه مصرف برخی از داروها می تواند از شدت بروز عوارض بیماری و سرعت پیشرفت آن بکاهد اما به آن علت که نمی توانند توانایی های از دست رفته بیمار را – به علت از دست رفتن ماده خاکستری مغز – به وی بازگرداند، از حیث فردی و اجتماعی برای بیماران پیامدهای گسترده ای دارد.

ناتوانی بیمار در مراقبت از خود، عفونت ها، تغذیه نامناسب زمین خوردن های احتمالی، بروز رفتارهای پیشبینی نشده و گاه خشونت آمیز، ناتوانی در قضاوت، فراموشی وقایع و رخدادها، از دست دادن علاقه به فعالیت های طبیعی و رفتار های نامناسب با دیگران، از دیگر عوارض اجتماعی این بیماری است.

اهمیت ورزش و فکر کردن در پیشگیری از زوال مغز

می دانیم که ورزش برای سلامت جسمی خوب است، در سال های اخیر تجربیات نشان داده است که ورزش ممکن است توانایی های ذهنی را هم بهبود بخشد، برخی بررسی ها در انسان ها هم به نتیجه مشابهی رسیده است، اما بهترین شیوه برای ورزش دادن مغز، بکار انداختن آن برای فکر کردن است.

پژوهش های فراوانی اثرات فعالیت های خلاقانه و چالش بر انگیز بر سلامتی ذهن به خصوص در سنین بالا را بررسی کرده اند. اغلب این پژوهش ها بر زوال عقل، تمرکز داشته اند. اختلالی که معمولا شامل فقدان حافظه و کارکردهای اجرایی، توانایی برنامه ریزی کردن، به اجرا در آوردن برنامه ها و مدیریت آن هاست.

منبع: https://mag.asanteb.com