عوارض و روش‌های پیشگیری از ایجاد حساسیت مرکبات
گاهی وقت‌ها مشاهده می‌شود که افرادی هنگام نزدیک شدن به مرکبات همانند پرتقال و لیمو از خود واکنش نشان می‌دهند، دلیل این اتفاق حساسیت مرکبات می‌باشد. حساسیت و آلرژی‌های شناخته‌شده زیادی وجود دارد اما حساسیت مرکبات را می‌توان در زمره مهم‌ترین آن‌ها به حساب آورد، بهتر است بدانید که این نوع از حساسیت بسیار نادر می‌باشد ولی همانند سایر آلرژی‌ها پیامدهایی را به دنبال دارد که در ادامه بیشتر راجع به آن بحث خواهیم کرد.
بررسی حساسیت مرکبات و تبعات آن
این نوع حساسیت یک نوع آلرژی غیرمعمولی بوده اما در صورتیکه اتفاق بیفتد می‌تواند علائم بسیار شدیدی را ایجاد نماید، افرادی که نسبت به چمن نیز حساسیت دارند امکان دارد برای حساسیت مرکبات مستعدتر باشند، در این مقاله سعی خواهیم کرد روش‌های شناسایی و درمان این نوع حساسیت را بیان کنیم.
معرفی برخی علائم حساسیت مرکبات
در رابطه با علائم این نوع حساسیت باید دقت فراوانی کرد، هنگامی که فرد دارای این نوع آلرژی نزدیک به مرکبات شود و یا حتی آب آن را لمس نماید امکان دارد علائم آغاز گردد و در مواردی نیز دیده شده که بعد از چند ساعت شکل گرفته است، جالب آنجاست که برخی پس از استنشاق ذرات مرکبات در هوا هم دچار این حالت خواهند شد. علائم حساسیت مرکبات اغلب در مناطقی از پوست ایجاد می‌شوند که به آن اصابت کرده است، برخی مناطق عبارتند از:
- ایجاد تغییراتی در لثه‌ها
- ایجاد تغییراتی در لب‌ها
- اختلالاتی در گلو
- تغییرات در زبان
علائم حساسیت مرکبات عبارتند از:
- احساس سوزش
- خارش
- ایجاد قرمزی در پوست
- ورم کردن
درماتیت یکی از مشکلاتی بوده که امکان دارد پس از اصابت پوست با مرکبات در افراد دچار آلرژی ایجاد شود، این مسئله ممکن است منجر به ایجاد موارد زیر گردد:
- احساس سوزش بر روی پوست
- خشک شدن پوست و پوسته پوسته شدن آن
- ایجاد خارش شدید
- ایجاد کندوها
- قرمزی پوست
- ورم کردن مناطق موردنظر
به گزارش مجله پزشکی آسان طب این علائم و مشکلات تمام ماجرا نبوده و باید در نظر داشت که حساسیت مرکبات می‌تواند مشکلات تنفسی و گوارشی را نیز برای افراد به همراه داشته باشد، از جمله:
- سرفه کردن
- اسهال
- ایجاد حالت تهوع
- آبریزش و یا گرفتگی بینی
- عطسه کردن
- دل درد
- استفراغ
- خستگی و احساس ضعف
مشاهدات صورت گرفته گویای آن هستند که حساسیت مرکبات در برخی موارد موجب ایجاد آنافیلاکسی شده که نوعی بیماری بالقوه مرگبار محسوب می‌شود، در این مورد باید فرد موردنظر هر چه سریع‌تر به اورژانس رسانده شود تا از بروز یک فاجعه جلوگیری به عمل آید. شاید برای شما سوال پیش آید که علائم مربوط به آنافیلاکسی کدامند، در اینجا برخی علائم را برای شما بیان کرده‌ایم:
- احساس گیجی
- دشواری در تنفس
- از دست دادن هوشیاری
- ایجاد حالت‌هایی همچون تهوع، استفراغ و اسهال
- کاهش شدید فشار خون
- ایجاد تورم در دهان و گلو
- ضربان سریع و ضعیف
مواردی از دلایل ایجاد حساسیت مرکبات
آلرژی و انواع حساسیت‌ها زمانی شکل خواهند گرفت که سیستم ایمنی بدن نسبت به یک ماده معمولی و بی‌ضرر از خود واکنش‌های شدید نشان دهد، این ماده موردنظر به عنوان آلرژن شناخته می‌شود. افرادی که دچار آلرژی به گرده هستند هم ممکن است نسبت به مرکبات از خود حساسیت نشان دهند. بر اساس یکی از تحقیقات صورت گرفته در سال 2013 مشخص شده است که افراد مبتلا به آلرژی گرده علفی امکان دارد در برابر مرکبات نیز حساس باشند و به همین دلیل با انجام آزمایشی مشخص شد که 39 درصد از شرکت‌کنندگان علائم مشابهی داشتند، بد نیست بدانید مرکباتی که مورد آزمایش قرار گرفتند لیمو و پرتقال بودند.
اجتناب از مصرف برخی مواد غذایی
افرادی که مبتلا به حساسیت مرکبات هستند باید از لمس کردن و مصرف میوه‌ها خودداری نمایند، برخی از مرکبات موردنظر عبارتند از:
- لیمو
- لیمو ترش
- گریپ‌فروت
- پرتقال
تعداد قابل توجهی از غذاهای فرآوری‌شده دارای مقادیری از مرکبات هستند، بهتر است قبل از خریداری کردن این محصولات برچسب‌هایشان را مورد بررسی قرار دهید تا نسبت به ایجاد مشکلات بعدی خودداری به عمل آورید، برخی موارد عبارتند از:
- آبمیوه، لیموناد و سایر نوشیدنی‌ها
- برخی از بستنی‌ها
- برخی از ماست‌های طعم‌دار
- برخی از ژله‌ها
- مکمل‌های ویتامین C و مکمل‌های بیوفلاونوئیدها
لازم به ذکر است که مرکبات حتی در محصولات مراقبت شخصی همانند خمیردندان نیز دیده شده‌اند، لوازم آرایشی و بهداشتی نیز اغلب ترکیبی از پوست مرکبات هستند که می‌تواند موجب ایجاد درماتیت شود، البته توجه داشته باشید که این نوع آلرژی محدود و نادر است.
غذاهای جایگزین برای دوری از ایجاد آلرژی
بسیاری از افراد مرکبات پخته را مصرف می‌نمایند، در حقیقت گرما قادر خواهد بود پروتئین‌هایی را که موجب ایجاد واکنش می‌شوند غیرفعال نماید. اسیدسیتریک معمولا یک ماده نگه‌دارنده و تقویت‌کننده به حساب می‌آید و همچنین برای عطر و طعم نیز مصرف می‌گردد، این ماده شاید موجب ایجاد تحریکاتی برای پوست و دهان شود اما به ندرت باعث واکنش آلرژیک می‌گردد. مرکبات به عنوان یک منبع محبوب ویتامین C محسوب می‌شوند اما بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات می‌توانند به یک فرد مبتلا به آلرژی کمک نمایند. برخی محصولاتی که سرشار از ویتامین C هستند عبارتند از:
- فلفل دلمه‌ای
- کلم بروکلی
- گل کلم
- کیوی
- انبه
- پاپایا
- توت‌فرنگی
زمان مناسب برای مراجعه به پزشک
باید توجه داشته باشید تمامی افرادی که دچار آلرژی هستند باید به پزشک مراجعه نمایند و به توصیه‌های پزشکی گوش فرا دهند زیرا امکان دارد نیاز به آزمایش‌های بیشتری باشد. در صورتیکه علائم مربوط به آنافیلاکسی ایجاد شود باید فرد موردنظر را هر چه سریع‌تر به اورژانس رساند تا از مشکلات بعدی جلوگیری به عمل آید.
شیوه‌های تشخیص حساسیت مرکبات
پزشکان می‌توانند در رابطه با رژیم غذایی و علائم ایجاد شده در افراد تحقیق کرده و همچنین معاینات فیزیکی را نیز انجام دهند، برخی از افراد هستند که برای خود نوعی دفترچه خوراک شکل داده‌اند و تمامی مواد غذایی مصرفی خود را در آن ذکر کرده‌اند که می‌تواند برای تشخیص به پزشک کمک شایانی نماید. در زمینه تشخیص آلرژی همواره آزمایش‌هایی هم صورت می‌گیرد اما در اکثر مواقع نتایج کذب به دست آمده است. آزمایش‌های آلرژیک را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد، دسته اول آزمایش‌های پوستی و دسته دوم نیز آزمایش خون که مزایای هر کدام را برایتان توضیح خواهیم داد.
آزمایش‌های پوستی برای تشخیص آلرژی
در این آزمایش با استفاده از یک سوزن نوعی آلرژن رقیق شده را به پوست وارد کرده تا آثار احتمالی پدیدار شود، در صورتیکه ظرف 15 دقیقه قرمزی در پوست ایجاد شد و یا فرد دچار خارش شدیدی گشت می‌توان نتیجه موردنظر را گرفت، لازم به ذکر است که برای تایید آزمایش می‌توان از آزمون داخل بینی نیز بهره گرفت.
آزمایش خون برای تشخیص آلرژی
در صورتیکه یک پزشک بخواهد نوع آلرژی را تشخیص دهد امکان دارد آزمایش خون را تجویز نماید، در این آزمایش اگر فرد موردنظر دارای تعداد زیادی از آنتی‌بادی‌ها باشد احتمالا دارای این حساسیت می‌باشد. آزمایش خون به نسبت آزمایش پوست دارای هزینه بیشتری بوده اما نتیجه دقیق‌تری را ارائه خواهد کرد.
بررسی روش‌های درمانی احتمالی حساسیت مرکبات
تقریبا می‌توان با قاطعیت گفت که درمان خاصی برای حساسیت مرکبات وجود ندارد و علائم مربوطه با گذشت زمان و البته دوری از میوه‌ها کاهش خواهند یافت و حتی رفع می‌شوند. در صورتیکه دوری از مرکبات برای افراد غیرممکن است می‌توان از روش‌های دارویی زیر استفاده کرد. داروهایی همچون:
- آنتی‌هیستامین‌ها
- داروهای استنشاقی
- پماد یا لوسیون
- ایمونوتراپی (مورد استفاده در آلرژی‌های شدید)
- بررسی استفاده از اپی‌نفرین
افرادی که دچار آلرژی مرکزی شدیدی هستند در معرض آنافیلاکسی قرار دارند، این افراد امکان دارد نیازمند داروهایی همچون اپی‌نفرین باشند.
چکیده‌ای از مقاله حساسیت مرکبات
این حساسیت همانطور که در ابتدا هم گفتیم بسیار نادر و البته بسیار شدید می‌باشد، فرد مبتلا می‌تواند با دوری از مرکبات و همچنین حذف آن‌ها از رژیم غذایی خود نسبت به ایجاد آن جلوگیری به عمل آورد. درمانی برای حساسیت مرکبات وجود ندارد اما می‌توان با برخی از داروها و ایمونوتراپی به کاهش علائم کمک کرد، افرادی که دچار آلرژی‌های شدیدی هستند می‌بایست برخی از داروها با اثر فوری را همواره در کنار خود داشته باشند.
منبع: https://mag.asanteb.com
