بررسی عواملی که در ایجاد ضایعات استخوانی نقش دارند
به بخش‌هایی از استخوان که دچار آسیب و یا تغییر شده‌اند اصطلاحا ضایعات استخوانی هم گفته می‌شود، ایجاد چنین وضعیتی می‌تواند دلایل گوناگونی همچون عفونت، شکستگی و یا تومور داشته باشد. توجه داشته باشید، هنگامی که سلول‌های درون استخوان شروع به تقسیم غیرقابل کنترل می‌کنند ممکن است به عنوان تومورهای استخوان شناسایی شوند، بیشتر ضایعات استخوانی خوش خیم هستند و یا بهتر بگوییم سرطانی به حساب نمی‌آیند اما در مواردی هم می‌توانند بدخیم یا سرطانی باشند، در این مقاله قصد داریم به بررسی ضایعات استخوانی بپردازیم.
اطلاعاتی در رابطه با ضایعات استخوانی
ضایعات استخوانی می‌توانند بر روی هر بخش از بدن تاثیرگذار باشند و یا از سطح به مغز استخوان گسترش یابند، همانطور که در مقدمه هم گفته شد این ضایعات به دلیل تولید غیر قابل مهار سلول‌ها در استخوان ایجاد خواهند شد، در حقیقت با این رویه توده‌هایی در بخش‌های موردنظر شکل خواهند گرفت. ضایعه در حال رشد می‌تواند بافت‌های سالم را تحت تاثیر خود قرار دهد و از بین ببرد، با این کار استخوان تضعیف شده و در اثر همین آسیب‌ها ممکن است شکستگی استخوان ایجاد گردد. بر اساس اطلاعات موجود می‌توان گفت که بیشتر ضایعات استخوانی خوش خیم هستند و تهدیدکننده زندگی نمی‌باشند، این ضایعات خوش خیم حتی به سایر بخش‌های بدن نیز گسترش پیدا نخواهند کرد که جای امیدواری دارد اما در عین حال ضایعات بدخیم یا سرطانی هم وجود دارند، احتمال گسترش این ضایعات استخوانی در سایر مناطق بدن وجود خواهد داشت. در حالت کلی تومورهای بدخیم استخوان به دو دسته گوناگون تقسیم می‌شوند، این موارد عبارتند از:
√ سرطان اولیه استخوان که در خود استخوان ایجاد می‌گردد
√ سرطان ثانویه استخوان زمانی است که سرطان در جایی شروع شود و سپس به استخوان گسترش یابد
علت‌های ایجاد مشکل و روش‌های درمان
به گزارش مجله پزشکی آسان طب علت ضایعات استخوانی بستگی به نوع خوش خیم و یا بد خیم بودن آن دارد، البته در این میان ممکن است دلایل و شرایط دیگری هم وجود داشته باشند که بتوانند باعث ایجاد چنین مشکلی شوند.
√ ضایعات خوش خیم استخوان: همانطور که در طول مقاله گفته شد بیشتر ضایعات استخوانی خوش خیم هستند، یعنی جزو سرطان و یا شرایطی که زندگی افراد را تهدید کند نمی‌باشند، از طرفی برخی از بیماری‌ها هم هستند که به ضایعات استخوانی شباهت فراوانی دارند. برخی از علت‌های ضایعات خوش خیم عبارتند از:
- فیبروما
- کیست تک استخوان (ساده)
- استئوکندروم
- تومور سلول غول پیکر
- فیبروز دیسپلازی
- کندروبلاستوما
- کیست آندومتریوز استخوان
در صورتی که ضایعات استخوانی خوش خیم باشند پزشکان امکان دارد مدت زمان نظارت توسط اشعه ایکس را تنظیم نمایند، توجه داشته باشید که برخی از ضایعات علی‌الخصوص در کودکان ممکن است در طول زمان ناپدید شوند، سایر ضایعات استخوانی را می‌توان با دارو درمان کرد و حتی در صورت نیاز به سراغ جراحی رفت تا خطر شکستگی استخوان کاهش یابد. لازم به ذکر است که ضایعات خوش خیم امکان دارد پس از درمان بار دیگر ایجاد گردند و حتی در برخی از موارد نادر گسترش یافته و تبدیل به بدخیم شوند، بنابراین باید بررسی و نظارت دائمی و مرتب صورت گیرد تا بتوان از چنین مواردی زیر نظر پزشک متخصص جلوگیری به عمل آورد.
√ تومورهای بدخیم استخوان: علت تومورهای بدخیم استخوان و یا ضایعات سرطانی استخوان بستگی به آن دارد که مشخص شود آیا سرطان اولیه بوده و یا ثانویه است. شایعترین علت ضایعات استخوانی سرطانی اولیه عبارتند از:
√میلوما چندگانه: این مورد تومور بدخیم مغز استخوان بوده که بافت نرم وسط استخوان مسئول تولید سلول‌های خونی می‌باشد. میلوما چندگانه می‌تواند بر روی هر استخوانی در بدن تاثیرگذار باشد و همچنین به عنوان شایعترین سرطان اولیه استخوان شناخته می‌شود، بر اساس آمارهای ارائه شده هر ساله حدود 6 نفر در میان 100000 نفر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت، اکثر افراد مبتلا به میلوما چندگانه بین 50 تا 70 سال سن دارند. مطابق با اطلاعات موجود می‌توان گفت که مشکل مربوطه معمولا با شیمی درمانی و پرتودرمانی رفع خواهد شد، البته امکان جراحی نیز در برخی موارد وجود خواهد داشت.
√ استئوسارکوم: این مورد یکی از موارد نادر به حساب آمده و می‌تواند دو تا پنج نفر را در هر میلیون نفر تحت تاثیر قرار دهد. درمان‌هایی که می‌توان برای این مورد به کارگیری کرد همان شیمی درمانی، پرتو درمانی و جراحی می‌باشد.
√ سارکوما یوئینگ: بر اساس اطلاعات موجود کودکان و نوجوانان بین 5 تا 20 سال احتمالا زیاد مبتلا به سارکوم یوئینگ می‌شوند. اندام فوقانی، لگن، بازو و یا دنده‌ها غالبا استخوان‌هایی هستند که تحت تاثیر این نوع ضایعات قرار دارند، همچنین احتمال شکلگیری در بافت نرم استخوان هم وجود دارد. با اینکه این مورد می‌تواند در هر رده سنی ایجاد گردد اما معمولا بین افراد 10 الی 20 سال دیده شده است.
ضایعات استخوان سرطانی ثانویه
انواع سرطان‌هایی که در مناطق دیگر بدن ایجاد می‌شوند و می‌توانند به استخوان نیز گسترش پیدا کنند عبارتند از:
- پستان
- ریه
- تیروئید
- کلیه
- پروستات
در رابطه با سرطان استخوان ثانویه که در مناطق مختلف منتشر می‌شود باید گفت که گزینه‌های درمان و چشم‌انداز به نوع و شدت آن بستگی خواهد داشت.
شیوه‌های تشخیص مشکل ضایعات استخوانی
پزشکان برای ارزیابی فیزیکی و مشخص کردن مشکلات باید به سراغ انجام چندین آزمایش بروند، آن‌ها ممکن است در رابطه با سلامت عمومی، داروها، علائم و سوابق خانوادگی سوالاتی را مطرح نمایند. هنگام انجام معاینات فیزیکی پزشکان به دنبال تورم، حساسیت، تغییرات پوستی و وجود توده‌های احتمالی در مناطق معینی هستند.، البته احتمال انجام آزمایش‌های تصویربرداری همانند اشعه ایکس، اسکن رزونانس مغناطیسی و یا اسکن کامپیوتری هم وجود دارد. بیوپسی یکی دیگر از روش‌های تشخیص بیماری می‌باشد، در طول انجام این کار یک نمونه کوچک از ضایعات استخوانی برای آزمایش زیر میکروسکوپ قرار داده خواهد شد، انجام آزمایش خون و ادرار هم محتمل است.
چشم‌اندازی در رابطه با این بیماری
چشم‌انداز افراد مبتلا به ضایعات استخوانی بستگی به نوع آن خواهد داشت، ضایعات خوش خیم امکان دارد تنها نیازمند مراقبت با دارو باشند اما در نوع بدخیم شرایط متفاوت است، در این حالت افراد حتی پس از درمان نیز باید تحت نظر پزشک متخصص قرار داشته باشند تا بتوانند از ایجاد مشکلات بعدی که محتمل است نیز جلوگیری به عمل آورند. در صورتی که افراد هرگونه درد و علائم مشکوکی را در استخوان‌ها و یا اطرافشان مشاهده کردند باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه نمایند.
منبع: https://mag.asanteb.com
