انواع مختلف بیماری کبد که موجب درد کبد میشوند
درد کبد در سمت راست قسمت فوقانی شکم احساس میشود. این وضعیت میتواند از یک بیماری جدی نشات بگیرد، بنابراین مراجعه به پزشک امری ضروری محسوب میشود. کبد سالم از عفونتهای بدن کاسته، خون را پاکسازی کرده و نقش متابولیسم را در بدن ایفا میکند. در صورتی که کبد به درستی کار نکند، تهدید کننده زندگی فرد خواهد بود. درد کبد میتواند به دلایل مختلفی به وجود آید، از این رو علت درد کبد به درمان آن کمک بسزایی خواهد کرد. با توجه به بنیاد کبد در آمریکا، حداقل 30 میلیون نفر و یا 1 نفر از هر 10 آمریکایی، دارای نوعی بیماری کبد هستند.
بررسی کامل درد کبد و بیماری کبد
درد کبد در برخی مواقع خفیف است، اما میتواند شدید هم باشد. این وضعیت ممکن است باعث درد پشت شود. بسیاری از بیماریهای کبدی و سایر بیماریها میتوانند درد کبد را ایجاد کنند. برخی از این موارد باعث آسیب کبدی شده و در صورت عدم درمان کبد به کلی از کار خواهد افتاد. بیماری کبد به هر شرایطی که باعث التهاب کبد یا آسیب میشود، اشاره دارد و ممکن است بر عملکرد کبد اثر بگذارد. به گزارش مجله پزشکی آسان طب درد کبد اغلب نشانهای از بیماری کبدی است. علائم بیماری کبد در اغلب موارد تا زمان پیشرفت بیماری ظاهر نمیشود، بنابراین آگاهی داشتن از درد کبد و علائم دیگری که میتوانند اختلال کبدی را نشان دهند، امری ضروری محسوب میشود. بیمار باید به محض بروز هر یک از موارد زیر فورا به پزشک مراجعه نماید:
- درد شدید به ویژه در شکم
- تب
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ پریده یا خونی
- تهوع و استفراغ
- کاهش وزن
- زردی رنگ پوست
- احساس درد شدید به هنگام لمس شکم
- التهاب درشکم و پاها
- خارش پوست
- خستگی مزمن
- بی اشتهایی
بیش از 100 نوع مختلف از بیماری کبد، میتواند باعث درد کبد شود که در زیر به چند مورد از آنها اشاره خواهیم کرد:
√ کلانژیت یا التهاب مجاری صفراوی: کلانژیت به التهاب مجاری صفراوی اشاره داشته که معمولا به علت عفونت باکتریایی است. مجاری صفراوی صفرا را از کیسه صفرا به روده کوچک انتقال میدهند. در کلانژیت حاد، عفونت باکتریایی مجاری صفراوی شایع بوده و باعث ایجاد فشار میشود، این وضعیت نشان دهنده یک انسداد بوده که ممکن است به علت وجود سنگ، تومور، لخته خون یا بازگشت باکتری باشد.
√ هپاتیت: هپاتیت به معنای التهاب کبد بوده و شایعترین علت آن ویروس است اما علل دیگری نیز وجود دارند که معمولا شامل مصرف الکل، سموم، مصرف برخی از داروها و شرایط پزشکی میگردند. انواع مختلفی از ویروس هپاتیت وجود دارد. با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، شایع ترین نوع هپاتیت ویروسی در ایالات متحده، هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C است. هپاتیت B، C و D باعث ایجاد هپاتیت مزمن میشود که در نهایت منجر به سیروز کبدی، نارسایی کبد و سرطان کبد خواهد شد. هپاتیت A در مدفوع یک فرد آلوده یافت شده و از طریق مصرف آب آلوده یا غذا منتقل میشود. هپاتیت B از طریق قرار گرفتن در معرض مایعات بدن مانند خون و اسپرم منتقل میشود. هپاتیت C از طریق خون آلوده یا گاهی انتقال جنسی انتقال مییابد. هپاتیت D یک عفونت ثانویه است که تنها در افراد مبتلا به هپاتیت B تاثیر میگذارد. هپاتیت E از طریق مصرف آب و غذای آلوده منتقل میشود. هپاتیت اتوایمیون، زمانی است که سیستم ایمنی به سلولهای کبدی حمله میکند. هپاتیت میتواند حاد باشد، یعنی ناگهانی و کوتاه مدت و یا مزمن که به معنای طولانی مدت و مداوم است.
√ آبسه کبدی: آبسه کبدی یک کیسه پر از چرک بوده که در کبد تشکیل میشود. عفونت از طریق میکروبهای خاصی نظیر باکتری، انگل یا قارچ میتواند آبسه ایجاد کند. آبسه میتواند به نزدیکی بافت آسیب رسانده و منجر به خونریزی، عفونتهای اضافی و حتی مرگ شود. درمان میتواند شامل مصرف داروهای آنتی بیوتیک و ضد قارچ باشد و یا اینکه آبسه تخلیه گردد. آزمایشات تصویربرداری جهت بررسی متداول کبد انجام میشود تا اطمینان حاصل شود که آبسه از بین رفته و آسیب دائمی وجود ندارد.
√ سیروز: سیروز یا التهاب شدید کبد موجب آسیب پذیری کبد شده و میتواند به دلیل آسیبهای طولانی مدت به درستی کار نکند. با گذشت زمان، بافت زخمی جایگزین بافت سالم کبد شده و جریان خون را از طریق کبد متوقف میسازد. کبد سالم میتواند سلولهای آسیب دیده خود را بازسازی کند، اما اگر آسیب بیش از حد شدید یا طولانی مدت باشد، کبد به درستی کار نکرده و به جای آن بافت زخم ایجاد مینماید. سیروز به تدریج منجر به نارسایی مزمن کبدی یا بیماری کبد میشود که در این صورت کبد قادر به انجام وظایف خود نمیباشد.
√ سندرم باد کیاری یا بود کیاری: این سندرم نوعی بیماری نادر کبدی است که لختههای خون موجب انسداد جریان خون میگردند، از این رو خون در کبد ذخیره شده و موجب بزرگ شدن آن میشود، در برخی موارد طحال نیز ممکن است بزرگ شود. ایجاد خون باعث افزایش فشار خون در ورید پورتال میشود. این ورید مسئول انتقال خون به کبد از روده بوده و افزایش فشار به عنوان پرفشاری خون پورتال شناخته شده است. افرادی که خون آنها بیشتر شبیه لخته است نیز بیشتر در معرض خطر این سندرم قرار دارند. این افراد شامل زنان باردار و کسانی که دارای تومور، بیماری التهابی مزمن، اختلال انسداد یا عفونت هستند، میشود.
√ مصرف الکل: مصرف الکل موجب آسیب دیدگی سلولهای کبدی میشود. توجه داشته باشید که مصرف الکل سبب ایجاد چربی و التهاب در کبد شده و این وضعیت میتواند به سیروز الکلی منجر شود.
علل و عوامل خطرساز مربوط به بیماری کبد
بیماری کبد دارای چندین علت مختلف است که در زیر به معرفی آنها خواهیم پرداخت:
- عفونت
- مشکلات سیستم ایمنی
- عوامل ژنتیکی
- اثر سمی داروها
- سرطان
- ایجاد چربی در کبد
عواملی که خطر ابتلا به بیماری کبدی و یا عوارض مرتبط با آن را افزایش میدهند عبارتند از:
- مصرف الکل
- تزریق مواد مخدر یا استفاده مشترک از سرنگ
- روابط جنسی محافظت نشده
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا سموم خاص
- دیابت
- چاقی
جلوگیری از بیماری کبد
برای جلوگیری از بیماری کبد، بهتر است موارد زیر را رعایت نمایید:
- اجتناب از مصرف الکل
- اجتناب از رفتارهای خطرناک، مانند به اشتراک گذاری سرنگهای دارویی و داشتن رابطه جنسی محافظت نشده
- واکسن هپاتیت در صورت لزوم
- مصرف داروهای تجویزی پزشک
- حفظ وزن سالم
افراد میتوانند با تغییر رفتار و شیوه زندگی خود، درد کبد را درمان نمایند.
منبع: https://mag.asanteb.com