احترام به کودکان و نتایج احترام به کودکان

 احترام به کودکان مساله بسیار مهمی است که والدین و معلم ها باید به آن توجه کنند. حتی خاله و عمو و بقیه انسان ها باید احترام به کودکان را فراموش نکنند. درست است که از قدیم گفته اند کوچکتر ها باید به بزرگتر ها احترام بگذارند. اما این را هم بدانید کودکان وقتی از کسی احترامی نبینند نمی توانند به ان شخص احترام بگذارند. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره احترام به کودکان اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.

احترام به کودکان

انسان‌ها ذاتاً علاقه‌مندند که دیگران به آن‌ها احترام بگذارند و این مسئله شامل همۀ طبقات، از بزرگسال تا خردسال می‌شود.به کودکان احترام بگذارید آن ها هم سرمایه‌های عظیم و ارزندۀ جامعه‌اند، و هم از این قاعده مستثنا نیستند. به‌خصوص اگر این اکرام و اظهار محبت به آن‌ها در مقابل دیگران باشد.

 رعایت احترام به کودکان

احترام به کودکان ،یکی از عوامل مهم در جذب و اطاعت آن‌هاست و این احترام دربارۀ کودکان بیشتر صادق است. اگر پدر و مادری به فرزند خود احترام بگذارند، در تربیت او موفق‌ترند. چون کودکان در این‌ صورت بهتر به سخنان و نصایح والدین خود گوش می‌دهند؛ اگر به شخصیت آن‌ها بی‌احترامی یا توهین شود، این رفتار دشمنی و کینۀ آن‌ها را به همراه خواهد داشت.

در روانشناسی همه رفتارهای انسان یک معنی و توجیه دارد و آن‌هم فرار از حقارت است. بنابراین اکرام کردن و بزرگ دانستن، همه تربیت خواهد بود از جمله کودکان.احترام به کودکان در شخصیت آ نها تاثیر بسزایی دارد.

 اکرام کردن همان رفتاری است که به موجب آن احساس بزرگ و محترم بودن در فرد پدید می‌آید و در او باور خوبی نسبت به خودش ایجاد می‌شود و محصولات شیرینی چون عزت و اعتماد به نفس به بار می‌آورد.

حال اگر می‌خواهید فرزند خود را بسیار متشخص و با اعتماد به نفس بار بیاورید به کودکتان احترام بگذارید . به‌طور مثال وقتی وارد خانه می‌شوید همان‌گونه که با همسرتان سلام و احوالپرسی می‌کنید با کودک‌تان هم احوالپرسی کنید. وقتی نام او را صدا می‌زنید اسمش را کامل و محترمانه صدا بزنید.

 حتی وقتی که قصد تنبیه یا دعوا کردن او را دارید از هر گونه اقدامی که موجب تحقیر و خجالت کشیدن او شود خودداری کنید. تنبیه بدنی به شدت موجب تحقیر انسان می‌شود و مانع از احترام گذاشتن به فرد یا کودک است .در اغلب موارد آنچه موجب گریه کودک می‌شود درد حاصل از تنبیه نیست بلکه درد حاصل از حقارت است. بنابراین هرگز رفتاری از خود بروز ندهید که موجب تحقیر او شود.

فرزندان والدینی که به کودک خود احترام می‌گذارند، اعتماد به نفس بیشتری دارند. بنابراین هرگز کودک خود را با دیگران مقایسه نکنید. همیشه سعی کنید فرزندان خود را همان‌گونه که هستند، یعنی با نقاط قوت و ضعفی که دارند، بپذیرید. همواره آنان را در ارتقای نقاط قوت و اصلاح نقاط منفی حمایت کنید. این یکی از بهترین شیوه‌های احترام گذاشتن به آنهاست.

دین ما، توجه به نیازهای معنوی و تأمین احتیاجات روانی کودک را به طرز ظریفی پیش بینی کرده است. از این روست که می گویند به کودکان احترام بگذارید این به عنوان یک حق مسلم بر عهدۀ والدین و دیگران، مورد تأکید قرار گرفته است. زیرا که دورۀ کودکی مهم‌ترین دورۀ زندگی انسان و دورۀ شکل پذیری و اثر پذیری اوست. هر چه در کودکی در قالب انسان ریخته می‌شود شخصیت فردای او را می‌سازد.

احترام به کودکان در شخصیت آ نها تاثیر بسزایی دارد‎.

 پیام‌ها و نتایج احترام به کودکان

احترام به کودکان یکی از عوامل مهم در رشد شخصیت کودک است که او را فردی باشخصیت، مسئولیت پذیر، دارای اعتماد به نفس قوی و خلاق می‌گرداند، تصور مثبتی از خویشتن پیدا می‌کند و روح شرافت و بزرگواری را در کودک پرورش می‌دهد.

یکی از علل اساسی اختلالات رفتاری کودکان، فقدان محبت و احترام به کودکان از ناحیه والدین است. پیامبر اکرم (ص) فرموده اند به کودکان احترام بگذارید. رفتارها، عملکرد و شیوه‌های برخورد ایشان با کودکان و نوجوانان بهترین الگوی رفتاری برای خانواده‌هاست. اگر مردم به شیوه ایشان در برخورد با کودکان و نوجوانان عمل کنند، از بسیاری اختلالات و مشکلات روحی و روانی کودکان و نوجوانان پیشگیری خواهد شد.

شیوه‌های عملی تکریم کودکان و نوجوانان مانند سلام کردن، همبازی شدن، هم‌صحبت شدن و … راهنمای خوبی برای همه والدین است.

احترام به کودکان از نظر اسلام

پیامبر اکرم(ص) در این زمینه می فرمایند: «به فرزندان خود احترام بگذارید و با آداب و روشهای پسندیده آنها را تربیت و با آنها رفتار کنید. » ( مکارم الاخلاق ج 1 ص 426 )

حضرت امام رضا (ع) درهمین رابطه معتقدند:

 انسانها ذاتاً علاقه مندند مورد احترام و اکرام دیگران قرار گیرند و این شامل همه طبقات، از بزرگسال تا خردسال می شود. کودکان هم که سرمایه های عظیم و ارزنده جامعه اند، از این قاعده مستثنا نیستند، بخصوص اگر این اکرام و اظهار محبت به آنها در مقابل دیگران باشد.

احترام به دیگران، یکی از مهمترین عوامل جذب و اطاعت آنهاست و این مسأله در مورد کودکان بیشتر صادق است. اگر پدر و مادری نسبت به فرزندان خود احترام بگذارد، در تربیت آنها موفق تر است. چون کودکان در این موقع بهتر به سخنان و نصایح والدین خود گوش می دهند؛ اگر به شخصیت آنها کم احترامی یا توهین شود، این رفتار دشمنی و کینه آنها را به همراه خواهد داشت.

به این دلیل است که «دوره کودکی مهمترین دوره زندگی بشر است. این دوره، دوره شکل پذیری و موقعی است که تأثیرها را بزودی و آسانی قبول می کند. در این دوره مهمترین عوامل مۆثر در رشد و تکامل شخصیت کودک، محیط و اطرافیان او هستند». ( آموزش و پرورش بر مبنای روانشناسی/ ج 1 )

بنابراین، کسانی که می خواهند فرزند موفقی داشته باشند، قطعاً باید به آموزش عمیق و عالمانه رسول اکرم(ص) عمل کنند.

یک داستان آموزنده از امام رضا(ع)

کلیم بن عمران می گوید: به امام رضا(ع) گفتم: از خدا بخواه به تو فرزندی دهد. حضرت فرمودند: من صاحب یک فرزند می شوم و او وارثم خواهد شد.

هنگامی که امام جواد(ع) به دنیا آمد، حضرت رضا (ع) به اصحابش فرمودند: فرزندی به دنیا آمد که شبیه موسی بن عمران، شکافنده دریاست.

راوی در ادامه می گوید: حضرت در تمام طول شب با او صحبت می کرد.

امروزه یکی از علل فرار فرزندان از محیط خانواده، نبود احترام و محبت، و ناسزا گفتن به آنهاست. وقتی که فرزندی در یک خانواده، مورد تحقیر و در مواردی ضرب و شتم قرار می گیرد، دیگر انگیزه ای برای ماندن در آنجا نمی بیند. بنابراین، خانواده ها نباید محیط خانه را برای فرزندان خود ناآرام کنند.

والدین باید توجه داشته باشند که فرزندان آنها سرمایه های گرانبهای آینده این مملکتند که اداره جامعه در آینده به دست آنهاست. همچنین در روایات برای احترام به فرزندان پاداش فراوانی قرار داده شده است. امام صادق(ع) فرمودند:

یکی از اندیشمندان معاصر می نویسد: پدر ومادر باید کوشا باشند تا به اعماق قلب فرزند خود نفوذ کنند تا او مسایل را همان گونه ببیند که آنها می بینند. باید مواظب باشند در گفتگو با کودکان، صدایشان بلندتر از آنکه با یک همکار یا یک مهمان صحبت می کنند، نشود. تذکرات وقتی لازم شد، باید چنان با ملایمت و نیکویی و خوشرویی ادا شوند که سدی میان آنها و کودکان ایجاد نکنند و یا رنجش و تلخی به وجود نیاورند. هنگامی که این گونه با کودکان رفتار شد آنها با شخصیت، با احترام شایسته، و با اعتماد نسبت به خود بزرگ می شوند. (گفتار فلسفی، کودک ج 2 ص 8.1 )

بنان بن نافع نقل می کند که روزی مامون از جایی که حضرت جواد(ع) با کودکان بازی می کرد، می گذشت. کودکان از ترس میدان بازی را ترک کردند و تنها امام جواد(ع) آنجا ایستاد، مامون از او پرسید: چرا همراه بچه ها فرار نکردی؟ فرمود:

مامون از این پاسخ تعجب کرد و پرسید: تو کیستی؟ حضرت در جواب فرمود: من محمد بن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب (ع) هستم.

بوسیدن  فرزند

در روایات بسیاری که از ناحیه پیامبر­اکرم(ص) به دست ما رسیده، بر محبت به فرزند از طریق بوسیدن آنها تاکید شده است. در احادیث آمده است که رسول­خدا(ص) فرمود:

 مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَسَنَهً [9]؛ هر کس فرزند خود را ببوسد خداوند براى او یک حسنه می­نویسد و یا اینکه می­فرمودند: القَبّله حَسنَه و الحَسنَه عَشره[10]؛ بوسیدن فرزند حسنه است و پاداش هر حسنه ده برابر است. رسول خدا(ص) در روایت دیگری با اشاره به پاداش فراوان اخروی بوسیدن فرزندان می­فرمایند:

أَکْثِرُوا مِنْ قُبْلَهِ أَوْلَادِکُمْ فَإِنَّ لَکُمْ بِکُلِّ قُبْلَهٍ دَرَجَهً فِی الْجَنَّهِ مَسِیرَهَ خَمْسِمِائَهِ عَامٍ[11]؛ فرزندان خود را بسیار ببوسید چرا که برای هر بوسه­ای درجه­ای در بهشت است و فاصلۀ میان دو درجه پانصد سال می­باشد.

 

احترام به فرزند

یکی از نیازهای ضروری برای خانواده و به خصوص فرزندان محبت است. انسان­ها همواره به محبت نیازمندند و در این میان کودکان به دلیل رشد شخصیتی خود به محبت والدین نیاز زیادی دارند. نقش والدین در این میان به دلیل آنکه نقش اساسی را در بذل محبت به کودک دارند از همه مهم­تر است. تأکید رسول­خدا(ص) و ائمه ما در خصوص سفارش به محبت به فرزندان از همین روست. پیامبر در این باره می­فرمایند:

سلام کردن به کودکان