بیماری برص و روش درمان بیماری برص

بیماری برص یکی از بیماری های پوستی است که طی ان پوست دچار لک های کمرنگی می شود. ژنتیک، استرس، آفتاب سوختگی و … همگی میتوانند از علل بیماری برص باشند. یکی از راههای درمان بیماری برص استفاده از اشعه ماوراء بنفش است. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره بیماری برص اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.

بیماری برص چیست ؟

بیماری برص یا لک و پیس (Vitiligo) کلمه‌ای یونانی است که به وقوع لک‌های سفید و کم رنگ در سطح پوست اطلاق می شود. در حدود یک درصد از مردم جوامع مختلف از کلیه نژادها در سراسر جهان به بیماری برص مبتلا می باشند.

علل و علائم برص علایم بیماری برص

بی شک ژنتیک یک فاکتور دخیل در ایجاد بیماری برص است همچنین استرس های روحی، آفتاب سوختگی و ضربه‌های موضعی در زخم ها و بریدگی‌های حاصل از آن نیز می‌تواند جزو عوامل زمینه ساز باشد. به گزارش آسان طب؛ تئوری خود ایمنی یعنی واکنش سلول های ایمنی بدن بر ضد سلول‌های رنگدانه‌ای بدن از مطرح‌ترین علل لک و پیس است. در خصوص علائم این بیماری باید گفت: ضایعات لک و پیش به فرم نواحی فاقد رنگ سفید کامل یا کم رنگ هستند که به طور مشخص بدون علامت‌اند، گرچه گاهی هاله‌ای از التهاب در اطراف آنها دیده می شود. این لکه‌ها به شکل نواحی کاملاً فاقد رنگ و یا کم رنگ آغاز شده و سپس با سیر تدریجی گسترس می‌یابد گرچه گاهی ممکن است ظرف چند ماه چنان سریع پیشرفت کند که تقریباً کل بدن را درگیر می نماید. همچنین اشکالی از لک و پیس که در دوران کودکی شروع می شود اغلب به فرم محدود و تکه‌ای است به علاوه احتمال همراهی با بیماری‌های خود ایمنی غدد درون ریز و سابقه فامیلی سفیدی زودرس مو در این نوع بیماری بیش از فرم بالغین است

آیا به غیر از لکه‌های سفید علائم دیگری نیز برای بیماری می‌توان برشمرد ؟

بله، علائم همراه دیگر مانند سفید شدن زود هنگام موها- التهاب عنبیه چشم(یونیت) و نیز افزایش وقوع کاهش شنوایی در این بیماران ممکن است دیده شود. همچنین خال با هاله فاقد رنگ، گهگاه می تواند به عنوان پیش قراول لک و پیس دیده شود.

سیر پیشرفت بیماری برص

در مجموع همان طور که گفته شد این نوع بیماری شامل یک سیر تدریجی و کند است که طی سالیانی ممکن است پیشرفت نماید گرچه بعضاً با گسترش حاد و ناگهانی ظرف چند ماه احتمال وقوع دارد. گفتنی است بیماری برص یا همان لک و پیس اصلاً واگیردار نمی‌باشد وگرچه مراجعه خانم‌ها جهت درمان بیشتر است اما وقوع این اختلال در زن و مرد برابر است چنانکه سابقه فامیلی مثبت در ۳۰ الی ۴۰ درصد بیماران لک و پیس دیده می شود.

زمان شروع ابتلا به بیماری برص

برص در هر سنی امکان ظهور دارد اما در بعضی از افراد در سن زیر ۲۰ سال شروع می شود و بیشتر قسمت های درگیر شامل نقاطی از بدن است که به حالت عادی پررنگ هستند، مثل: صورت، کشاله ران، زیر بغل‌‌ها، ونواحی تناسلی و … به علاوه مناطقی که مرتب تحت ضربه و کشش و اصطکاک قرار دارند مانند: پشت دست‌ها، پاها، آرنج و … زانو و مچ‌ها که باز هم از نواحی شایع درگیر می‌باشند.

درمان برص و انواع شایع آن درمان بیماری برص

باید گفت درمان بیماری برص انواع متعددی دارد که به دلیل صنق وقت به چند مورد شایع آن اشاره می کنیم. توجه به این نکته ضروری است که نیاز به درمان تا حدودی متاثر از  فرهنگ و نژاد افراد است. درمان برص در افرادی که به دلیل وجود اختلال دچار مشکلات عاطفی یا نقص عملکردهای اجتماعی شده اند ضروری است و بهتر است در کلیه بیماران تست تیروئید، بررسی کامل خون CBC و قند خون ناشتا چک شود. لازم به ذکر است درمان در بسیاری از موارد ممکن است برای بیمار کاملاً رضایت بخش نباشد. و لذا بهتر است به این افراد توصیه شود از مواد پوشاننده آرایشی (کرمهای مخصوص پوشاننده) در نواحی قابل رویت استفاده نشود. استفاده از ضد آفتاب، به ویژه در تابستان برای این بیماران ضروری است. درمان‌های دارویی در کودکان هر چه زودتر انجام شود بهتر است زیرا سلول‌های رنگدانه‌ای فولیکول هنوز پابرجا هستند و در اطفال بالای ۶ سال می‌توان به طور همزمان با پمادهای کورتونی از اشعه ماوراء بنفش A نیز استفاده نمود.

UVB(اشعه ماوراء بنفش b) هم از درمان‌های جایگزین برص است اما به هر حال باید ۶ تا ۱۲ ماه درمان ادامه یابد. در بالغین نیز درمان بستگی به وسعت درگیری دارد. در صورتی که وسعت ضایعات کمتر از ۲ درصد در سطح بدن باشد از کورتون موضعی مانند کلوبتازول یا بتامتازون استفاده می‌شود.   که باید متوجه عوارض جانبی ناشی از کورتون نیز باشیم. در ضایعات بیش از ۲ درصد می توان از نوردرمانی استفاده کرد یعنی: استفاده از لامپ‌های مخصوص اشعه ماوراء بنفش تیپ A یا B که هر یک دارای طول موج مشخصی است. اشعه ماوراء بنفش مصنوعی باعث تحریک سلول‌های رنگدانه‌ای پوست جهت همانند سازی می شود. در ایران نیز استفاده از این دستگاه‌ها قابل دسترس بوده و درمان با دستگاه‌های ماوراء بنفش تیپ B موثرترین و بی خطرترین درمان موجود است که بیمار هر هفته ۲ تا ۳ جلسه برای کمتر از ۵ دقیقه و حداکثر ۲۴ ماه درمان انجام می شود. توضیح آن که حضور قرمزی خفیف و مداوم در محل لک‌ها نشان دهنده پاسخ به درمان است.

همچنین شما میتوانید روشهای دیگر درمان برص را در این لینک ( درمان برص ) مشاهده و مطالعه کنید.

 باید گفت در کل هر چند بیماری برص یک مرض صعب العلاج نیست اما درمان قطعی هم ندارد.

در پایان آیا بیماران برص می بایست رژیم غذایی خاصی را رعایت کنند؟

خیر رژیم‌های غذایی حاوی ویتامین های گروه B-E-C(فولیک اسید) می تواند در سیربهبودی لک و پیس موثر باشد.

مهمترین علامت بیماری برص لکه های سفید روی پوست است. شما با توجه به مقاله بالا میتوانید علایم و درمان بیماری برص را امتحان کنید. البته یادتان باشد اگر علامت مشکوکی در پوست خود میبینید باید سریعا به دکتر پوست مراجعه کنید تا اون دلیل این عارضه را کشف کرده و راه حل هایی را به شما پیشنهاد کند.