10 علت بوی بد دهان را بشناسید
علت بوی بد دهان متفاوت است. فقط یکی از دلایل آن مسواک نزدن و مراقبت نکردن از دندان است. بیماری های دهان و دندان هم ممکنست از علل بوی بد دهان باشد. علت بوی دهان دلایل دیگری نیز دارد که در این بخش از مجله پزشکی آسان طب به بررسی آنها می پردازیم. اولین کاری که برای محافظت از دهان و دندان می کنید مسواک زدن صحیح است.
علت بوی بد دهان
بوی بد دهان یا هالیتوز یک شکایت شایع در بین بیماران مراجعه کننده به مطب متخصصین داخلی و گوش و حلق و بینی و دندانپزشکان می باشد، امروزه 40 درصد از جمعیت جهان از مشکل بوی بد دهان یا (Halitosis) رنج می برند.
در برخورد با بوی بد دهان اولین کار تعیین این نکته است که آیا بوی بد فقط توسط بیمار احساس می شود یا آنکه توسط دندانپزشک یا دیگران نیز قابل تشخیص است. چنانچه وجود بو توسط پزشک یا فرد دیگری غیر از بیمار تایید نشود، مشکل روانی در کار است و می تواند حتی دلالت بر بیماری های روانی نماید. اما در این نتیجه گیری که بویی وجود ندارد نباید شتاب کرد؛ زیرا هالیتوز ممکن است منقطع باشد. بسیاری از بیماران به علت پدیده انطباق از بوی بد دهان خود بی خبرند و توسط یک عضو خانواده یا دوست از آن آگاه می شوند.
علت بوی بد دهان چیست ؟
اگر دچار بوی دهان هستید ابتدا بینی خود را گرفته با دهان تنفس کنید. اگر فقط در بازدم دهانی بد بو بود باید بیشتر به علل دهانی اندیشید. بعد از آن دهان را بسته فقط با بینی نفس بکشید اگر بوی بد از ناحیه بینی بود می تواند ناشی از سینوزیت ها، ریه ها و یا بیماری های سیستمیک باشد (در بیماری های سیستمیک هم از دهان و هم از بینی بوی بد استشمام می شود).
عوامل مختلفی باعث بوی بد دهان می شود و تشخیص آن نیز دشوار است و همیشه نمی توان علتی برای بوی بد دهان یافت و معمولا نیز چنین است به مهمترین علل بوی بد دهان در زیر توجه کنید:
بیماری های دهان و دندان
در بیماری ها لثه مثل پریودنتیت، ژنژیویت، در اثر خونریزی های خفیف و مکرر و وجود بافت نکروتیک و تجمع میکروبی محیط رشد مناسبی برای ایجاد بویی متعفن می شود. بوی بدی که در این دو مورد ایجاد می شود، جزو ناخوشایندترین موارد است که باید بیماری لثه درمان شود.
Tongue coating به اصطلاح بارگرفتگی زبان
طولانی شدن پرزهای رشته ای زبان نیز می تواند موجب تسهیل رشد باکتریهای موضعی دهان شود و باعث بوی بد دهان شود. این حالت ممکن است به صورت ایدیوپاتیک یا در اثر استفاده از آنتی بیوتیک ها، مصرف الکل، دهیدراسیون یا بیماری های سیستمیک رخ دهد. لذا از آنجایی که زبان و پرزهای روی آن منطقه مناسبی برای رشد باکتریهاست برای کم شدن بوی دهان سطح زبان را هم مسواک بزنید. علاوه بر مسواک به کمک نوارهای لاستیکی مخصوص (tongue cleaner ) می توانید سطح زبان را تمیز کنید. تمیز کردن زبان نقش مهمی در کاهش بوی بد دهان دارد.
عدم رعایت کامل بهداشت دهان و دندان
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند باعث ایجاد بوی بد دهان گردد. باکتری های فلور طبیعی دهان به ویژه گرم منفی ها قادر به تولید ترکیبات فرار سولفور ( VSC ) هستند که بوی بد ایجاد می کنند (بوسیله کروماتوگرافی با گاز می توان با حساسیت بسیار بالایی و بگونه ای تفکیک کننده، ترکیبات فرار سولفور را اندازه گیری کرد) عدم رعایت بهداشت دهان بخصوص در عقب مانده های ذهنی، معلولین و بیماران شدیدا ناخوش عامل مهمی در ایجاد هالیتوز است. لذا علاوه بر رعایت بهداشت کامل دهان به کمک مسواک و نخ دندان، دندانهای مصنوعی لق، جرم گرفته، ترک خورده و رنگ گرفته باید تعویض شود، پوسیدگی دندان ها، پرکردگی های نامناسب دندانی یا سایر علل دندانی باید بطور مناسب درمان شوند. پلاکهای دندانی و جرم که روی ریشه و تاج دندان ها تجمع می یابند و بخصوص اگر همراه با پریودنتیت باشند می توانند باعث هالیتوز شوند جرم ها به علت وجود باکتری در آنها عمده علت بوی بد دهان هستند، لذا سالی یک مرتبه جرم گیری را در برنامه بهداشتی خود قرار دهید.
خشکی دهان از علت بوی بد دهان
خشکی دهان ممکنست یک علت بوی بد دهان باشد. خشکی دهان باعث باقیماند سلولهای مرده روی سطح زبان و لثه ها می شود. تجزیه سلول های مرده سبب ایجاد بوی بد دهان می گردد. در خشکی دهان کاهش جریان بزاق مکانیسمهای پاک کننده طبیعی دهان را مختل می کند و منجر به هالیتوز می شود. خشکی دهان در اثر پرتو دهی به سر و گردن ، تب، کاهش مصرف آب، تنفس با دهان، برخی بیماری های پاروتید مثل اوریون یا آبسه پاروتید یا مصرف داروهایی چون مدرها، آنتی کولینرژیکها، آنتی هیستامینها، ضد افسردگی سه حلقه ای، داروهای ضد پرفشاری خون می تواند دیده شود. هالیتوز ناشی از خشکی دهان به هر علت که باشد با مرطوب کردن دهان بهبود می یابد. این کار میتواند به کمک جرعه های مکرر آب، جویدن آدامسهای بدون قند، ترکیبات حاوی کربوکسی متیل سلولز سدیم درصد یا داروهای محرک ترشح بزاق مثل بتانکل یا پیلو کارپین انجام شود. کمبود ویتامین هایی مانند A یا B12 و کمبود موادی چون آهن یا روی ممکن است باعث خشکی مخاط دهان شوند.
وضعیت دهان، بینی و گلو از علت بوی بد دهان
در صورتیکه عفونت سینوسها از طریق مجرای بینی به گلو راه یابد، تنفس را بدبو می کند. اگر تنفس کودکی بد بو شد، ممکن است شیء کوچکی را در سوراخ بینی خود فرو کرده باشد در افراد عقب مانده ذهنی این اتفاق نیز می افتد. برونشیت و عفونت های مجاری تنفسی (حلق، بینی، لوزه ها) نیز از سایر عوامل موثر در ایجاد این عارضه بشمار می روند که باید تشخیص داده و درمان شوند.
استعمال دخانیات از علت بوی بد دهان
یک علت بوی بد دهان سیگار کشیدن است. سیگار کشیدن دهان را خشک وتنفس را بد بو می کند و در دراز مدت انواع بیماری های دهان و دندان را ایجاد خواهد کرد.
افزایش سن از علت بوی بد دهان
بوی دهان شیرخوارگارن و کودکان شیرین، بوی دهان در دوره بلوغ ناخوشایند، بوی دهان بالغین تند و بوی دهان افراد سالخورده سنگین و زننده توصیف شده است.
گرسنگی
یک علت بوی بد دهان گرسنگی است. دهان کسانی که به عللی چون رژیم غذایی یا روزه داری یک یا چند وعده غذایی را نخورده اند، بوی ناخوشایندی می دهد، برخی معتقدند این امر به علت بازدم ریوی محصولات فرار متابولیسم چربیها و پروتئین های بدن است. کاهش بزاق و خشکی دهان نیز قطعاً نقش مهمی دارد. نفس گرسنگی پس از خوردن غذا یا حتی آب کشیدن دهان برطرف می شود. در هنگام روزه داری مسواک زدن زبان نقش مهمی در کاهش بوی بد دهان دارد.
قاعدگی
در بعضی خانم ها در زمان قاعدگی بوی خاصی از دهانشان استشمام می شود احتمالاً روز قبل از شروع قاعدگی شروع می شود و گفته شده در زنان با قاعدگی دردناک بیشتر رخ می دهد.
غذا
سیر شناخته شده ترین غذا در این ارتباط است. دیده شده که دادن سیر از راه فیستولهای دستگاه گوارش و حتی مالیدن آن به پاهای فردی می تواند منجر به بوی سیر در دهان وی شود. پیاز، ماهی، غذای ادویه دار، رژیم های پر چربی، نوشابه های الکلی و رنگهای غذایی، مقادیر زیاد قهوه از سایر مواردی هستند که باعث بوی مخصوص به خود می شوند.
علت بوی بد دهان موضوع این بخش از اسان طب بود. در این بخش دریافتیم که دخانیات میتواند بر بوی بد دهان تاثیر بگذارد. همچنین مسواک نزدن ، خشکی گلو ، عفونت گلو و …. میتواند بر بوی بد دهان تاثیر بگذارد.
منبع : AsanTeb.com
