آشنایی با قرهقروت یک فرآورده لبنی
قرهقوروت یا قرهقروت یکی از فرآوردههای فرعی شیر است که به روش سنتی از کشک تولید میشود و هر 100 گرم قرهقوروت حاوی240 کیلوکالری انرژی است که میتواند بخشی از انرژی مورد نیاز روزانه را تأمین کند. قرهقوروت حاوی پروتئین، کربوهیدرات و چربی بوده و پروتئین موجود در این فرآورده نقش ساختاری و استحکامی در بدن (به ویژه عضلات) دارد و به رشد و نمو کمک میکند. در ادامه ی مطلب از خواص و نحوه ی تهیه قرهقروت بیشتر صحبت می کنیم.
قرهقروت
قند موجود در قرهقوروت از نوع لاکتوز است که از بهترین قندهای طبیعی میباشد و انرژی کمتری نسبت به قند معمولی دارد. لاکتوز در طی فرآیند تولید قرهقروت شکسته شده و به قند سادهتر تبدیل میشود، بنابراین مصرف قرهقروت برای افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز شیر میباشند، مشکلی ایجاد نمیکند. همراهان عزیز آسان طب: سختی، نرمی، طعم و رنگ این محصول به میزان حرارتدهی، روش گرمادهی، میزان آب تبخیرشده، اسیدیته و ترشی، میزان چربی، کیفیت ماده اولیه و عوامل دیگری بستگی دارد. تمام مواد موجود در ماده اولیه در اثر گرمادهی و آبگیری دچار تغییر میشوند. به همین دلیل انواع طعمها، رنگها و بافتها در محصول قرهقروت طبیعی است.
خواص قرهقروت
مهمترین فایده قرهقروت این است که برخلاف بقیه ترشیها پایه لبنی دارد. در عین حال آنچه این محصول را برای مصرفکننده قابل اهمیت میکند، طعم ترشی بسیار خاص آن است که میتواند انتظار ذائقههای زیادی را برآورده کند. از مهمترین خواص قرهقوروت، درصد پایین چربی آن است که این محصول را به یک محصول رژیمی برای افراد دچار اضافه وزن و چربی خون بالا تبدیل کرده است. قرهقوروت مانند سایر فرآوردههای لبنی، حاوی کلسیم است. کلسیم از نرمی استخوان در کودکان و پوکی استخوان در بزرگسالان پیشگیری میکند و باعث استحکام دندانها و تنظیم رشد و تقسیم سلولهای پوششی لوله گوارش میشود. قرهقوروت حاوی ویتامین D نیز میباشد. این ویتامین باعث افزایش جذب کلسیم در بدن میشود، در نتیجه از عوارض کمبود کلسیم پیشگیری میکند و همچنین از ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز جلوگیری میکند.
سایر املاح و مواد مغذی موجود در این فرآورده نیز در فعالسازی آنزیمها و ویتامینها و مقاومت بدن در برابر بیماریهای عفونی نقش موثری دارند. از آنجایی که قرهقوروت حاوی اسیدهای آلی میباشد، ضدعفونیکننده لوله گوارش است، زیرا باعث جلوگیری از رشد باکتریهای مضر در لوله گوارش میشود. اگر قرهقوروت کشک را نگیرند، میزان اسید لاکتیک و کلسیم کشک بیشتر و مزه آن ترشتر میشود. با توجه به اینکه میدانیم این محصول از تغلیظ فرآوردههایی مانند ماست به دست آمده، طبیعتاً باید نسبت میزان کلسیم موجود در آن بیش از ماده اولیه باشد. البته نکته دیگری را نیز در مورد ارزش غذایی و میزان موادی مانند کلسیم و پروتئین در قرهقروت باید مورد توجه قرار داد.
طرز تهیه قرهقروت از دوغ
دوغ ترش شده را در مشک میریزند تا تمام چربی آن که کره میباشد جدا گردد. بعد باقیمانده دوغ را میجوشانند تا غلیظ شود، سپس آن را روی پارچه صاف میکنند تا آب آن گرفته شود و باقیمانده را که روی پارچه مانده است، به صورت گلوله یا بیضی یا استوانه در آورده، میگذارند تا خشک گردد و نام آن را کشک میگذارند. آب چکیده از پارچه را با کمی شیر مخلوط کرده و بعد میجوشانند تا جسمی سرخ رنگ و ترش مزه که قرهقروت نام دارد به دست آید. نام این محصول قرهقروت یا ترف سیاه است. شیوههای آبگیری مختلفی برای قرهقروت وجود دارد که 2 نوع عمده آن شیوه گرمادهی و شیوه غربالی است. اگر آبگیری از ویژگیهای دیگری که برای این خوراکی بیان میکنند، میزان کلسیم نسبتاً مناسب آن است که حتی در برخی موارد توصیه میشود که والدین آن را برای کودکان جایگزین تنقلات ترشمزه و مضر دیگر کنند. البته باید به این نکته نیز توجه کرد که بیشتر دانستههای امروز ما از قرهقروت بر اساس باورهای قدیمی و فرضیههای تایید نشده است.
توصیهها:
1- از آنجایی قرهقروت که ممکن است به منظور ایجاد طعم و جلوگیری از رشد برخی میکروبها، به فرآوردههایی نظیر کشک و قرهقوروت، میزان زیادی نمک اضافه شود، مصرف اینگونه محصولات به افراد دچار پرفشاری خون توصیه نمیشود.
2- در حال حاضر برخی از قرهقوروتها به صورت سنتی و در شرایط غیربهداشتی تهیه و بستهبندی میشوند. مصرف فرآوردههای غیرپاستوریزه منجر به بروز بیماریهای گوارشی و مسمومیت میشود.
3- هنگام خرید چنین محصولاتی حتماً به تاریخ انقضای محصول توجه کنید.
در خوردن قرهقروت زیاده روی نکنید
اسیدیته قرهقروت از لواشک خیلی بیشتر است و مصرفش میتواند موجب فرسایش مینای دندان شود و آثار مخرب را روی دندانها بگذارد. به همین دلیل بهتر است که در مصرف آن تعادل را رعایت کرد. افزودن نمک فراوان به قره قروت موجب بالا رفتن سدیم خون میشود و در نتیجه ابتلا به بیماریهایی مانند پُرفشاری خون یا افزایش دفع کلیوی کلسیم شدت مییابد. در ضمن زیادهروی در مصرف این فرآورده، به دلیل محتوای اسید آن، منجر به ضعف عمومی بدن شده و توصیه نمیشود.
منبع: https://mag.asanteb.com