هر آنچه باید درباره سرطان پوست ملانوما بدانید
ملانوما جدی‌ترین نوع سرطان پوست بوده که در اغلب مواقع به سرعت گسترش می‌یابد. از عوامل خطرساز این وضعیت می‌توان به قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید اشاره کرد. یک راه موثر برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست، اجتناب از آفتاب سوختگی می‌باشد. ما در این مقاله قصد داریم به معرفی علائم، نحوه تشخیص، درمان و راه‌های جلوگیری از ملانوما بپردازیم.
ارائه اطلاعاتی در رابطه با ملانوما
ملانوما نوعی سرطان پوست است و زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های تولید کننده رنگدانه به نام ملانسیتی موتاسیون بر روی پوست ایجاد شده و به سرطان تبدیل شود. بیشتر سلول‌های رنگدانه در پوست یافت می‌شوند، اما این وضعیت ممکن است در چشم و سایر قسمت‌های بدن از جمله روده نیز ایجاد شود که البته این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد. توجه داشته باشید که بروز چنین شرایطی برای افرادی که دارای پوست تیره می‌باشند، به ندرت رخ خواهد داد. ملانوما فقط یک نوع سرطان پوست است اما شایع‌ترین آن به شمار نمی‌رود. همانطور که گفته شد این عارضه شایع نبوده اما می‌تواند خطرناک باشد زیرا احتمال گسترش آن وجود دارد. به گزارش مجله پزشکی آسان طب ملانوما در اکثر مواقع زنان زیر 40 سال را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، اما می‌تواند در مردان نیز ایجاد شود. بررسی خال‌های گوشتی و سایر علائم روی پوست می‌توانند به تشخیص زود هنگام کمک کنند. ملانوما می‌تواند در هر نقطه از پوست ایجاد شود، اما برخی نواحی خاص نسبت به سایر نواحی بیشتر مستعد ابتلا هستند. این وضعیت در مردان معمولا بر روی قفسه سینه و پشت آنان تاثیر گذاشته و در زنان بیشتر پاها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. گردن و صورت سایر نواحی رایج هستند. طبق گفته موسسه ملی سرطان، حدود 87110 ملانوما جدید در سال 2017 تشخیص داده شد و انتظار می‌رود حدود 9،730 نفر از این موارد منجر به مرگ شود.
معرفی و ارزیابی مراحل کامل این عارضه
ملانوما دارای پنج مرحله می‌باشد که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
√ مرحله 1: سرطان تنها در لایه‌های خارجی پوست قرار داشته و به صورت ملانوما در محل شناخته می‌شود.
√ مرحله 2: در این مرحله سرطان بر روی پوست تا 2 میلی‌متر ضخامت داشته و به غدد لنفاوی یا سایر نواحی گسترش نمی‌یابد.
√ مرحله 3: ضخامت این سرطان در مرحله 3 حداقل 1.01 میلی‌متر بوده و ممکن است ضخیم‌تر از 4 میلی‌متر نیز شود. ملانوما در این مرحله ممکن است زخم نشود و یا به غدد لنفاوی گسترش نیابد.
√ مرحله 4: سرطان به یک یا چند غدد لنفاوی نزدیک می‌شود. سرطان در این مرحله ممکن است قابل مشاهده نباشد اما در صورتی که ظاهر شود ممکن است ضخیم‌تر از 4 میلی‌متر بوده و زخمی باشد.
√ مرحله 5: سرطان به غدد لنفاوی دور یا اندام‌هایی مانند مغز، ریه‌ها و یا کبد گسترش می‌یابد.
بررسی انواع مختلف سرطان ملانوما
◊ ملانوما گسترش دهنده سطحی: این نوع از ملانوما شایع‌ترین است و اغلب در اندام‌ها دیده می‌شود. سلول‌ها در این نوع به آرامی رشد خواهند کرد.
◊ ملانوما ورم کرده: دومین نوع شایع این بیماری است که در تنه، سر و گردن ظاهر می‌شود. این نوع از ملانوما سریع‌تر از سایر انواع آن رشد کرده و به رنگ قرمز یا سیاه در می‌آید.
◊ ملانوما Lentigo maligna: کمتر از سایر مدل‌ها شایع بوده و بیشتر در افراد مسن خصوصا در قسمت‌هایی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند، اثر خواهد گذاشت. در ابتدا این عارضه به صورت یک لکه بر روی پوست آغاز شده و معمولا به آرامی رشد می‌کند، اما از انواع دیگر آن، خطر کمتری دارد.
◊ ملانوما لنتیگونی Acral: معمولا در کف دست، کف پا و زیر ناخن ظاهر شده و در اکثر مواقع افراد دارای پوست تیره را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، از این رو به قرار گرفتن در معرض آفتاب مربوط نمی‌شود.
دلایل ایجاد این نوع از سرطان پوست
افرادی که دارای نوع خاصی از پوست هستند، بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند و عوامل نامبرده شده زیر با افزایش بروز سرطان پوست همراه می‌باشند:
- بروز کک و مک و خال پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب
- خال‌های گوشتی زیاد
- خال‌های گوشتی غیرطبیعی به تعداد 5 عدد و یا حتی بالاتر
- لکه‌های قهوه‌ای رنگ بر روی پوست
- علائم ملانوسیتی مادرزادی بزرگ مانند لکه‌های قهوه‌ای رنگ که در هنگام تولد وجود دارد
- موهای قرمز رنگ یا روشن رنگی
- قرار گرفتن مداوم در معرض آفتاب شدید
- افزایش سن
- سابقه خانوادگی
- پیوند عضو
از موارد فوق تنها می‌توان از تابش خورشید جلوگیری نمود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) بر این باور است که حدود 60،000 مرگ و میر زود هنگام در سراسر جهان به علت قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ماوراء بنفش (UV) بیش از حد رخ می‌دهد. تخمین زده می‌شود که 48،000 از این مرگ و میر ناشی از ملانوما بدخیم است. اجتناب از قرار گرفتن بیش از حد در برابر خورشید و جلوگیری از آفتاب سوختگی می‌تواند به طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهد.
معرفی علائم ملانوما و بررسی آن‌ها
همانند سایر انواع سرطان، مراحل اولیه ملانوما ممکن است دشوار باشد، بنابراین بررسی پوست جهت تغییرات امری ضروری محسوب می‌شود. تغییرات در ظاهر پوست، شاخص کلیدی این وضعیت بوده و در روند تشخیصی استفاده می‌شود. در زیر به سایر علائم اشاره خواهیم کرد:
- تغییرات پوستی مانند بروز خال جدید و تغییر رنگ پوست
- آسیب پوستی که بهبود نیابد
- لکه یا خال روی پوست که موجب درد، خارش و خونریزی شود
- رنگ پریدگی قسمتی از پوست
- قرمزی، پوسته پوسته و زخم شدن قسمتی از پوست
روش‌های تشخیص این بیماری پوستی
اغلب موارد ملانوما بر روی پوست تاثیر گذاشته و معمولا تغییراتی در خال‌های فرد ایجاد می‌نمایند. هر تغییری در ظاهر پوست باید توسط پزشک بررسی شود. پشت افراد خصوصا مردان نیز باید به طور منظم بررسی شود. پزشکان می‌توانند از ابزار میکروسکوپیک برای مشاهده ضایعات و تشخیص این بیماری کمک بگیرند. اگر پزشک مشکوک به سرطان پوست باشد، بیمار به یک متخصص سرطان ارجاع داده شود تا آنجا یک نمونه بیوپسی انجام گیرد.
درمان این وضعیت به چه صورت انجام می‌شود؟
درمان سرطان پوست شبیه سرطان‌های دیگر است، اما بر خلاف بسیاری از سرطان‌های داخلی، دسترسی آسان به سرطان موجب تهسیل روند درمان آن خواهد شد. جراحی رایج ترین درمان برای ملانوما است. جراحی شامل برداشتن ضایعه و برخی از بافت‌های اطراف آن بوده که ممکن است نیاز به یک نمونه بیوپسی باشد. اگر ملانوما یک قسمت بزرگی از پوست را پوشش دهد، ممکن است پیوند پوست ضروری باشد. اگر سرطان به غدد لنفاوی نفوذ کرده باشد، ممکن است بیوپسی غدد لنفاوی انجام شود. سایر درمان‌های رایج برای سرطان پوست عبارتند از:
- شیمی درمانی
- درمان بیولوژیک با استفاده از داروهایی که با سیستم ایمنی بدن سر و کار دارند
- فتودینامیک درمانی که ترکیبی از نور و داروها و تابش می‌باشد
جهت جلوگیری از این وضعیت باید چه کرد؟
اجتناب از قرار گرفتن بیش از حد در برابر اشعه ماوراء بنفش می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهد. این کار را می‌توان با رعایت نکات زیر تحقق بخشید:
- اجتناب از آفتاب سوختگی
- پوشیدن لباس‌هایی که از پوست در مقابل خورشید محافظت می‌کنند
- استفاده از کرم ضد آفتاب با حداقل درجه حفاظت از خورشید
- حدود 90 دقیقه قبل از خارج شدن از منزل کرم ضد آفتاب استفاده کنید و بعد از نیم ساعت آن را دوباره مصرف نمایید
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید خصوصا بین 11 صبح تا 3 بعد از ظهر
- حفاظت از کودکان با نگه داشتن آن‌ها در سایه، استفاه از لباس‌های محافظتی و مصرف SPF +50 کرم‌های ضد آفتاب
- اجتناب از نگه داشتن نوزادان در مقابل نور مستقیم خورشید
توجه داشته باشید که استفاده از کرم‌های ضد آفتاب دلیلی برای صرف زمان طولانی در معرض خورشید نیست، از این رو در معرض قرار گرفتن نور خورشید هنوز هم باید محدود شود.
منبع: https://mag.asanteb.com
