ارائه اطلاعاتی در رابطه با فیبریلاسیون بطنی

فیبریلاسیون بطنی نوعی اختلال جدی در قلب بوده که باعث غیرطبیعی بودن ریتم‌های قلب می‌شود. اولین علائم این بیماری در بسیاری از افراد مبتلا به آن، ریتم نامنظم قلب بوده که می‌تواند موجب مرگ شود. فیبریلاسیون بطنی (VFib) ممکن است با فیبریلاسیون دهلیزی (AFib) اشتباه گرفته شود. هر دو این شرایط موجب نامنظم شدن ضربان قلب می‌گردند، اما بر قسمت‌های مختلف قلب تاثیر می‌گذارند. در فیبریلاسیون دهلیزی معمولا هیچگونه علائمی وجود ندارد و بیمار متوجه تغییری در حالت خود نمی‌گردد.

روش‌های درمان فیبریلاسیون بطنی

هدف از درمان این وضعیت بازگرداندن جریان خون به اندام‌ها از جمله مغز می‌باشد، همچنین ممکن است درمان شامل به حداقل رساندن خطر ابتلا به عفونت در فرد باشد. درمان‌های اضطراری معمولا شامل احیا قلب و عروق (CPR) و استفاده از یک defibrillator (تپش قلب را به حالت طبیعی برگرداندن؛ مثلا با استفاده از جریان برق) می‌شود.

√ احیا قلب و عروق (CPR): هدف از این کار بازگرداندن جریان خون در بدن است و هر شخصی که آموزش‌های متناسب با آن را یاد گرفته باشد، می‌تواند این کار را انجام دهد. در گذشته CPR شامل 30 بار فشار قفسه سینه به قلب و سپس دو نفس احیا دهان به دهان بود، اما دستورالعمل‌های انجمن قلب آمریکا (AHA) در سال 2008 نشان می‌دهد که تنفس در دهان فرد ممکن است غیر ضروری باشد. به گزارش مجله پزشکی آسان طب انجام عمل فشرده‌سازی بر روی قفسه سینه باید حدودا دو بار در ثانیه و یا بین 100 تا 120 بار در دقیقه انجام شود. این کار باید تا زمان مراجعه به اورژانس به طور مداوم ادامه یابد. CPR اولیه و استفاده از defibrillator، شانس فرد برای زنده ماندن را افزایش خواهد داد.

√ استفاده از Defibrillator :defibrillator می‌تواند همراه با CPR استفاده شود. این کار شامل قرار دادن یک دستگاه شوک الکتریکی بر روی قفسه سینه بیمار بوده و هدف آن بازگردادندن فعالیت عادی به قلب می‌باشد. شوک ممکن است در ابتدا ضربان قلب را متوقف کند، اما می‌تواند ریتم‌های نامنظم قلب را از بین ببرد و عملکرد طبیعی قلب را بازیابی نماید. Defibrillator عمومی برای برنامه‌ریزی فیبریلاسیون بطنی طراحی شده و شوک را در لحظه مناسب منتشر می‌نماید. در بسیاری از کشورها، دفیبریلاتراسیون‌های قابل حمل، قابل استفاده در مکان‌های عمومی مانند فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های اصلی قطار و اتوبوس، مراکز خرید، مراکز اجتماعی، مکان‌های جمع آوری سالمندان، کازینو‌ها و غیره در دسترس هستند.

بررسی علت بروز این وضعیت

فیبریلاسیون بطنی هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌های عضلانی بطن به صورت نامنظم تحریک و شل شوند، به همین علت عملکرد بطن‌ها در پمپاژ خون به رگ‌ها مختل شده و نبضی از بیمار حس نمی‌شود. در برخی موارد فیبریلاسیون بطنی در اثر ضربان سریع قلب به وجود می‌آید. این ضربان سریع و نامنظم قلب بر اثر ضربه‌های الکتریکی غیر طبیعی بطن به وجود خواهد آمد.

معرفی کامل علائم فیبریلاسیون بطنی

شایع‌ترین علائم فیبریلاسیون بطنی شامل غش کردن ناگهانی و یا خفگی می‌باشد، اما حدود یک ساعت قبل از این وضعیت، برخی افراد علائم نامبرده شده زیر را تجربه خواهند کرد:

• سرگیجه
• حالت تهوع
• درد در ناحیه قفسه سینه
• ضربان سریع قلب (تاکی کاردی) و تشنگی

دهلیز سمت چپ و راست، نواحی فوقانی قلب را تشکیل داده و بطن چپ و راست، دو ناحیه پایین را تشکیل خواهند داد و تمام این نواحی، خون را از بدن پمپاژ می‌کنند. هنگامی که دهلیز، دو ناحیه بالایی را درگیر خود نماید، فیبریلاسیون دهلیزی رخ داده و هنگامی که دو ناحیه پایین درگیر شده و مورد بی‌نظمی قرار گیرند، بیمار فیبریلاسیون بطنی را تجربه خواهد کرد. فیبریلاسیون بطنی و دهلیزی ضربان نامنظم قلب را با خود به همراه دارند. توجه داشته باشید که بیمار مبتلا به فیبریلاسیون بطنی به طور معمول هوش خود را از دست داده و نیاز فوری به اورژانس پزشکی، از جمله احیا قلب و عروق خواهد داشت. در صورتی که این کار به صورت دقیق انجام شود و ضربان قلب به حالت طبیعی خود بازگردد، شانس زنده ماندن بیمار بیشتر خواهد بود.

فیبریلاسیون بطنی جدی‌تر است یا دهلیزی؟

فیبریلاسیون بطنی جدی‌تر از فیبریلاسیون دهلیزی است. فیبریلاسیون بطنی اغلب منجر به از دست دادن هوشیاری و مرگ می‌شود، زیرا آریتمی‌های بطنی بیشتر احتمال دارد که پمپاژ خون را متوقف سازند یا توانایی قلب برای تامین خون غنی از اکسیژن را تضعیف کنند. VFib می‌تواند باعث مرگ ناگهانی قلب (SCD) شود. این وضعیت سالانه حدود 300 هزار نفر در ایالات متحده را با مرگ مواجه می‌سازد. SCD  ممکن است در عرض چند دقیقه یک قربانی بگیرد؛ حتی در افرادی که به نظر سالم می‌باشند.

ارزیابی عوامل خطرساز این عارضه

عوامل خطرساز فیبریلاسیون بطنی در زیر آورده شده است که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• سابقه فیبریلاسیون بطنی
• سابقه حمله قلبی
• کاردیومیوپاتی، بیماری عضله قلبی یا میوکارد
• مصرف کوکائین یا مت‌آمفتامین
• بیماری قلبی مادرزادی یا نارسایی قلبی
• آسیب بر اثر برق یا سایر آسیب‌ها که موجب جراحت عضلات قلب خواهد شد

در نظر داشته باشید که حمله قلبی شایع‌ترین علت فیبریلاسیون بطنی است.

تشخیص این وضعیت به چه صورت انجام می‌شود؟

تشخیص فیبریلاسیون بطنی معمولا در شرایط اضطراری رخ می‌دهد، زیرا بیمار هوشیاری خود را از دست خواهد داد. ابزارها و آزمایش‌های تشخیص زیر می‌توانند بروز این شرایط را تایید نمایند:

• استفاده از مانیتور قلب
• بررسی ضربان قلب
• الکتروکاردیوگرام (ECG)
• تست آنزیم قلبی توسط آزمایش خون
• اشعه ایکس قفسه سینه
• اسکن هسته‌ای
• اکوکاردیوگرام
• آنژیوگرافی یا کاتتریزاسیون عروق کرونری
• MRI یا سی تی اسکن

روش‌های جلوگیری از فیبریلاسیون بطنی

اگر پزشک تشخیص دهد که فیبریلاسیون بطنی به علت یک بافت زخمی ناشی از حمله قلبی یا نقص ساختاری در قلب به وجود آمده است، برخی روش‌ها جهت کاهش خطر ابتلا به این وضعیت توصیه می‌شود. مسدود کننده‌های بتا معمولا برای جلوگیری از ایست ناگهانی قلب یا فیبریلاسیون بطنی استفاده می‌شود. آن‌ها شامل متوپرولول، پروپرانولول، تیمولول و آتنولول می‌گردند. مهار کننده‌های آنژیوتانسین تبدیل آنزیم (ACE) باعث کاهش حجم کار قلب، باز کردن عروق خونی و کاهش فشار خون شده و همچنین ممکن است قلب را از آسیب بیشتر محافظت نمایند، البته قبل از شروع این نوع دارو، نیاز به انجام آزمایش خون می‌باشد تا اطمینان حاصل شود که کلیه‌ها به درستی کار می‌کنند. حدود 10 روز پس از شروع درمان، آزمایشات بیشتری برای اطمینان از اینکه کلیه‌ها هنوز به درستی کار می‌کنند، وجود دارد. پس از گذشت حدودا 3 هفته، دوز به تدریج افزایش می‌یابد. نمونه‌هایی از مهارکننده‌های ACE شامل لیزینوپریل، پریندوپریل و رامیپریل می‌باشد. آمیودارون یا مسدودکننده‌های کانال کلسیم نیز ممکن است تجویز شود.

منبع: https://mag.asanteb.com