دلایل، پیشگیری و درمان شوره سر
شوره سر (Dandruff) یکی از مشکلات شایع پوست سر می باشد و علامت آن پوسته پوسته شدن و خارش پوست سر است. هر چند شوره سر مسری نبوده و معمولا مشکلی جدی نیست، اما میتواند باعث ناراحتی فرد شده و درمان آن نیز کمی سخت است. خبر خوب اینکه شوره سر قابل کنترل بوده و در موارد معتدل و معمول درمان و کنترل آن فقط با شامپوی ضدشوره و شستن روزانه و ملایم سر و همچنین استفاده از برس می باشد. برای درمان انواع شدیدتر شوره سر نیاز به استفاده از شامپو های درمانی می باشد.
دلایل شوره سر
شوره سر می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد، این دلایل شامل:
- خشکی پوست، افرادیکه پوست خشکی دارند بیشتر از بقیه دچار این مشکل می شوند. سرمای هوای زمستان، بهمراه اتاق های گرم یکی از دلایل معمول خارش و پوسته پوسته شدن پوست و در نتیجه شوره زدن آن می باشد.
- برس نکشیدن و شانه نکشیدن به اندازه کافی، افرادیکه مرتبا موهای خود را شانه نکرده و یا برس نمی کشند، در خطر بیشتری برای ابتلا به شوره سر هستند. چراکه شانه و برس به ریختن پوست های مرده و جلوگیری از شوره زدن آنها کمک می کند.
- پوست چرب و تحریک شده (درماتیت سبوره) یکی از شایع ترین دلایل شوره بوده و نشانه آن سرخی، چربی و پوشیده شدن پوست با شوره ها و پوسته های زرد و سفید می شود. درماتیت سبوره ممکن است بر پوست سر و سایر نقاط چرب صورت همچون کناره بینی و پشت گوش تاثیر گذارد.
- استفاده ناکافی از شامپو، اگر شما مرتب سرتان را با شامپو نشورید، چربی و سلول های پوست جمع شده برروی پوست سر باعث شوره زدن سر می شود.
- سایر مشکلات پوستی، افراد دچار مشکلات پوستی همچون اگزما و یا پسوریازیس در خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری شوره پوست هستند. همچنین بعضی از مشکلات قارچی هم باعث ابتلا به این مشکل می شوند.
- واکنش به محصولات مراقبت از پوست و مو، بعضی از افراد به بعضی از انواع شامپو و یا سایر محصولات مراقبت از پوست و مو حساسیت داشته و پوستشان به آن واکنش نشان می دهد. در ضمن شستن زیاد سر نیز می تواند باعث ابتلای فرد به شوره سر می شود.
- سعی کنید که شامپوی ضدشوره ای استفاده کنید که حاوی حداقل یکی از موارد بالا باشد و در صورت جواب ندادن این شامپو به سرتان و یا علایمی که در قبل گفتیم، مصرف آن را قطع و از شامپوی دیگری استفاده نمایید.
افراد در خطر شوره سر
تقریبا هر فردی ممکن است به شوره سر مبتلا شوند، اما افرادیکه عوامل زیر در آنها وجود دارد در خطر بیشتری هستند. این عوامل شامل:
- سن، شوره سر معمولا در سنین نوجوانی شروع شده و تا میانسالی ادامه دارد. با اینحال ممکن است افراد مسن نیز به این مشکل دچار شوند.
- مردان، شوره سر در مردان شایع تر است، بعضی از تحقیقات هورمون های مردانه را عامل این مشکل می دانند. همچنین مردان غده های چربی بزرگتری در پوست سر خود داشته که می تواند به افزایش شوره سر کمک نماید.
- پوست سر چرب، افردیکه پوست سرشان شدیدا چرب بوده در خطر بیشتری برای ایتلا به شوره سر هستند.
- رژیم غذایی ناقص، اگر رژیم غذایی شما فاقد مواد معدنی خاص همچون روی، ویتامین های گروه ب یا بعضی از انواع چربی باشد و یا این مواد در رژیم غذایی تان کم باشد، خطر ابتلای شما به این مشکل بیشتر است. برای آگاهی از رژیم های غذایی مناسب دو مقاله زیر پیشنهاد می شوند:
غذاهایی که برای سلامت موها مفید هستند:
رژیم غذایی سالم چیست؟ مفاهیم یک رژیم غذایی سالم و مناسب کدام اند؟
- بیماری های خاص، بدلایل ناشناخته افرادیکه به بعضی از بیماری های خاص همچون مشکلات عصبی، استرس، بیماری پارکینسون مبتلا بوده بیشتر از دیگران در خطر بیماری درماتیت سبوره (نوعی شوره سر) هستید. همچنین آلودگی به ویروس اچ آی وی و یا سابقه سکته مغزی و یا قلبی و یا افرادیکه سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.
درمان شوره سر چگونه است؟
شوره سر عموما قابل کنترل است اما درمان آن نیاز به صبر و مداومت دارد. عموما شستن روزانه سر با شامپو های معمولی می تواند به درمان انواع ملایم شوره کمک نماید. اگر این شامپوها در درمان شوره سر موثر نبود، می توانید با استفاده از شامپوهای مخصوص شوره سر که در داروخانه ها موجود است، اقدام به درمان شوره نمایید. توجه کنید که شامپوهای ضد شوره همه شبیه هم نبوده و ممکن است بعضی از آنها برای شما مناسب نباشد، اگر موقع استفاده از این شامپوها احساس خارش، سوزش و یا سرخی پوست سر شدید از آن دیگر استفاده نکنید و شامپوی دیگری انتخاب نمایید. شامپوهای ضدشوره بر طبق مواد دارویی که در آنها موجود است، دسته بندی می شوند. این مواد و شامنپوها شامل:
- شامپو های حاوی پریتیون روی (Zinc pyrithione shampoos)، این ماده باعث کاهش سرعت تولید قارچ می شود.
- سلنیوم سولفاید (Selenium sulphide)، این ماده باعث کاهش تولید چربی در پوست سر می گردد.
- قطران زغال سنگ یا کلتار (Coal tar)، این ماده بصورت طبیعی خاصیت ضدقارچی دارد. اگر مویتان را رنگ و یا درمان کرده اید، بدانید مصرف طولانی مدت این شامپوهای حاوی این ماده باعث زنگ زدن مو می شود.
- کتوکونازول (Ketoconazole)، یکی از موثرترین مواد ضدقارچی می باشد. اگثر افرادیکه از این ماده استفاده کرده اند، از نتیجه آن راضی بوده اند. محققان معتقداند این شامپو هم در افراد جوان و هم مسن قابل استفاده است.
- اسید سالیسیلیک (Salicylic acids)، این ماده هم با نابودکردن سلول های پوستی مرده از ابتلا به شوره جلوگیری می کند. در بعضی از افراد این ماده باعث بدتر شدن مشکل می شود.
- روغن درخت چای (Tea-tree oil)، این روغن از درخت استرالیای چای (Melaleuca alternifolia) گرفته می شود. خیلی از شامپوهای امروزی حاوی این ماده می باشند. این ماده قرن هاست که بعنوان ضدقارچ، آنتی بیوتیک و ضدعفونی استفاده می شود. البته بعضی از افراد به این ماده حساسیت دارند.
- چای سبز، بعضی از تحقیقات نشان داده اند که چای سبز نیز در درمان شوره سر ممکن است مفید باشد.
پیشگیری از شوره سر
برای پیشگیری از این مشکل موارد زیر را امتحان نمایید، این موارد شامل:
- استرس خود را مدیریت کنید، استرس می تواند باعث شوره زدن سر و یا افزایش شدت آن شود.
- رژیم غذایی سالمی داشته باشید، از روی، ویتامین های گروه ب و چربی های ضروری استفاده نمایید.
در این بخش اطلاعاتی را درباره روشهای درمان شوره سر تقدیمتان کردیم. سعی کنید زیاد حمام بروید تا موهایتان چرب نشود. سرکه سیب برای موها مناسب است. همچنین آب پیاز هم برای جلوگیری از ریزش مو و … توصیه شده است.
