روشهای پیشگیری و درمان بیماری سرماخوردگی

بیماری سرماخوردگی یکی از بیماری هایی است که همه افراد چه خفیف و چه شدید به آن مبتلا شده اند. در این بخش قصد داریم درباره بیماری سرماخوردگی، علت، علایم سرماخوردگی و روشهای درمان سرماخوردگی در طب سنتی اطلاعاتی را تقدیم کنیم. برای پیشگیری از سرماخوردگی سعی کنید با افراد بیمار اصلا تماس نداشته باشید. همچنین مصرف ویتامین ث موجود در مرکبات برای بیماری سرماخوردگی عالیست.

بیماری سرماخوردگی یا آنفولانزا

ویروس بیماری سرماخوردگی پس از ورود به بدن ، سیستم تنفسی و ترشحات مخاطی آلوده کرده و از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. بنابراین از دست دادن، بوسیدن ، عطسه و سرفه در محلهای عمومی پرهیز کنید.

بیماری سرماخوردگی یک بیماری فوقانی دستگاه تنفسی ناشی از ویروس ها مانند آنفلوانزا، rhinoviruses، آدنوویروس، و غیره است. علایم آنفولانزا شامل آبریزش بینی، بدن درد، خستگی، دردهای عضلانی و استخوانی، سردرد، درد چشم، تهوع، گلو درد و سرفه.

رطوبت و دما نقش مهمی در گسترش ویروس دارد، این بیماری در کشورهای معتدل در فصل سرما (زمستان و پاییز) به علت بارندگی و رطوبت بالاتر رایج تر است.

تغذیه یکی از عوامل مهم در سیستم ایمنی بدن است. بنابراین، تغذیه نقش مهمی در پاتوژنز بیماری های عفونی دارد. ابتلا به بیماری های مزمن قلب، کلیه و ریه (به عنوان مثال، برونشیت) فرد مستعد ابتلا به این عفونت می کند.

پیشگیری از بیماری سرماخوردگی

روشهای زیر را برای پیشگیری از بیماری سرماخوردگی بخوانید تا به احتمال کمتری مبتلا به آن شوید :

عدم تماس با بیمار

بهترین راه برای جلوگیری از آنفلوآنزا عدم تماسی با مردم است. تلاش کنید با بیمارانی که سرماخوردگی دارند تماسی نداشته باشید، به خصوص در ۳ روز اول بیماری. موضوع دیگر این است که احتمال انتقال ویروس با دستها زیاد هست و اگر در طی روز تماس دستی زیادی دارید حتما دستهای خود را بشوئید. بنابراین با ساده ترین راه، یعنی شستن دست ها می توانید مهم ترین و کار را در طول زمستان و در تمام ماههای سال برای جلوگیری از سرماخوردگی، انجام دهید.

ورزش

به طور معمول، هر روز، حتی زمانی که آب و هوا بد است، از بیماری سرماخوردگی جلوگیری می کند. ورزش تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است. اما اگر شما مبتلا شدید از، ورزش پرهیز کنید تا وقتی که به طور کامل بیماری بهبود یابد.

فقط تغذیه

یک رژیم غذایی غنی از ویتامین C می تواند به جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی کمک کند. خوردن میوه بیشتر در فصل زمستان توصیه می شود. با این حال، تاثیر آن هنوز هم مورد بحث است، اما چیزی که ثابت شده است این است که اگر کسی مبتلا شده باشد، پس از ابتلا و مصرف ان از شدت بیماری کاسته می شود. برخی از روی برای جلوگیری از سرماخوردگی استفاده می کنند که موثر بودن ان هم هنوز ثابت نشده است.

بهداشت شخصی

رعایت بهداشت شخصی موثرترین راه برای جلوگیری از آنفولانزا و بیماری سرماخوردگی است. مراقبت های بهداشتی توسط بیمار، مانند استفاده از ظروف و استفاده از بافت جداگانه در هنگام عطسه و سرفه، اجتناب از تماس های غیر ضروری با افرادی که عفونت دستگاه تنفسی فوقانی هستند شستشو مستمر مناسب دست در روزهای سرد باعث پیشگیری از بیماری می شود.

واکسن آنفلوانزا

ایمنی ۸۰ درصدی را برای یک سال ایجاد می کند. واکسن برای افراد بالای ۶۰ و یا کسانی که با بیماری های مزمن و Qlby_Ryvy کلیه و… سرو کار دارند بسیار توصیه می شود.

مصرف آمانتادین

برای بیماران پر خطر (که واکسینه نشده) و یا کسانی که نیاز به اقدامات کنترل های اضافی دارند توصیه می شود.

استفاده از دستگاه های مرطوب کننده

اگر شما آب داخل دستگاه را به طور منظم،تعویض کنید بسیار مفید خواهد بود. شما می توانید از ظروف بر روی رادیاتور های خانه به جای دستگاه بخور استفاده کنید. گرما ی موجود در خانه و محل کار می تواند باعث خشک شدن سینوس های شما بشود. با انجام این کار، ویروس آنفولانزا در محیط رطوبت کم و خشک گسترش میابد، بنابراین در این محیط گرم و خشک و با رطوبت کم ، شما بیشتر نسبت به بیماری سرماخوردگی آسیب پذیر هستید.

علایم بیماری سرماخوردگی

شیوع ویروس بیماری سرماخوردگی از پاییز آغاز و تا اواخر ماه اسفند ادامه دارد. آنفولانزایک بیماری مسری است که تمام گروه های سنی را شامل می شود.تب، لرز، سردرد، درد عضلانی و استخوانی مانند کمر درد، ضعف، خستگی، سرفه خشک (گاهی اوقات ممکن است با خلط همراه)، گلودرد، خشونت صدا، آبریزش بینی، علائم شایع این بیماری است. عفونت های باکتریایی مانند برونشیت یا پنومونی عوارض این بیماری است. عفونت به خصوص در افرادی که بیماری های مزمن یا افراد بالای ۶۵ سال، خطرناک هستند.

بیماری سرماخوردگی و آنفلوانزا نشانه های مشابهی دارند با این تفاوت که سرماخوردگی معمولا خفیفتر است و ممکن است بدون تب و یا با تب پایین باشد اما آنفلوانزا بطور ناگهانی شروع می‌شود و با تب بالا همراه است. همچنین مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا آنفلوانزا بهبود یابد اما این مدت در سرماخوردگی کم است.

در کودکان و بالغین علا یم اولیه سرماخوردگی عبارت است از تحریک و خارش بینی و گلو، در عرض چند ساعت ترشحات مخاطی روشن از بینی توام با عطسه شروع می شود.

گلو درد باعث ترشحات خلف بینی و تنفس از دهان می شود. دردهای عضلانی، سردرد، احساس خستگی و کوفتگی و کاهش اشتها از علا ئم دیگر همراه سرماخوردگی است. تب خفیف و گاهی تحریک چشم ها از علائم دیگر است. به گزارش آسان طب درروز دوم و سوم سرماخوردگی ترشحات مخاط بینی غلیظ تر و گاهی چرکی می شود. به تدریج کودک احساس بهتر شدن می کند، ولی علائم آبریزش و گرفتگی بینی، عطسه، گلو درد، سرفه های شبانه ادامه دارد. به علت ترشحات زیاد بینی و گرفتن این ترشحات گاهی بینی دچار قرمزی، زخم، تورم و درد می شود. در مدت 7-5 روز علائم فروکش می کنند. ولی در هفته دوم هم ممکن است سرفه و گرفتگی وترشح بینی ادامه داشته باشند.

بعضی دچار عوارض بیماری سرماخوردگی مثل عفونت گوش میانی، سینوزیت (  درمان سرماخوردگی ) و یا سینه پهلو (پنومونی) می شوند. از روی رنگ ترشحات بینی نمی توان قضاوت نمود که علت آن ویروس، میکروب یا آلرژی است.

در شیرخواران، علائم با بالفین تا حدودی متفاوت است علاوه بر گرفتگی بینی، آب ریزش و عطسه و سرفه، شیرخواران دچار تحریک پذیری و بی قراری هستند به طوری که خوابشان دچار مشکل می شود. گرفتگی بینی ممکن است مانع مکیدن شیر شود. سرفه باعث استفراغ می شود. بعضی از شیرخواران دچار اسهال ساده می شوند. بنابراین علائم باعث نگرانی مادر می شود و این موضوع باعث ایجاد آثار منفی در نگهداری و مراقبت، تغذیه با شیر مادر ، مراجعه مکرر به پزشک، مصرف نا بجا و بی رویه دارو می گردد. غده لنفاوی گردن در بعضی از کودکان بزرگ و قابل لمس می شود.

مگر آنکه بیشتر از 10 روز طول بکشد که ممکن است عفونت میکروبی باشد. در کودکانی که دچار حساسیت هستند میزان سرما خوردگی و شدت آن بیشتر است. در جریان سرما خوردگی لوزه ها ممکن است حالت قرمز رنگ تا حالت زخمی شدن پیدا کنند. که بستگی به نوع ویروسی دارد که باعث سرما خوردگی شده است. در این حالت نیازی به آنتی بیوتیک به ویژه پنی سیلین نیست.

علت بیماری سرماخوردگی

استرس، خستگی، سوء تغذیه، بیماری اخیر که مقاومت بدن را کاهش می دهد، بیماری های مزمن، به خصوص بیماری مزمن قلبی یا ریوی، حاملگی (سه ماهه سوم)، که در محیط بسته زندگی می کنند ، سرکوب سیستم ایمنی ناشی از دارو و یا مکان های شلوغ در طول بیماری های همه از عوامل افزایش دهنده ی خطر است.

بیش از ۱۰۰ ویروس مختلف می تواند باعث سرماخوردگی شود.اما ویروس هایی که موجب آنفولانزا، می شوند زیاد نیستن. همان ویروس هایی که باعث آنفلوآنزا می شوند تولید واکسن هایی می کند که باعث پیشگیری از انفولانزا می شود.اما در سرماخوردگی عملی نیست به دلیل تعداد زیادی از ویروس که وجود دارد.

راه انتقال ویروس بیماری سرماخوردگی

– بیشتر ویروس های سرما خوردگی برای انتقال نیاز به تماس نزدیک فرد بیمار یا فرد سالم دارند.

– موقعی که ویروس ها به مخاط تنفس حمله می کنند از یک طرف اعصاب کولینرژیک تحریک می شوند و از طرف دیگر مواد شیمیایی از بعضی از سلول های مخاطی ترشح می شود که باعث افزایش ترشح و پرخونی مخاط راه های تنفسی فوقانی مثل بینی، سینوس ها و برونش ها می شوند و در نتیجه آبریزش بینی، گرفتگی بینی و سرفه ظاهر می شود. همچنین به علت آسیب مژک های راه های هوایی که وظیفه تمیز کردن راه های هوایی را دارند، جریان ترشحات مخاطی که زیاد هم شده است به خطر می افتد.

– ترشحات بینی و دهان بیمار در اثر عطسه و سرفه

– آلودگی دست به ترشحات آلوده به ویروس و انتقال آن به دهان و بینی

– ترشحات ریز آغشته به ویروس معلق در فضایی که بیمار سرفه و عطسه می کند و فرد از طریق استنشاق هوای آلوده به این قطرات ریز مبتلا می شود.

درمان بیماری سرماخوردگی

بهبود خود به خودی در عرض ۱۰-۷ روز در صورت هیچ عارضه ای رخ ندهد. اگر عوارض رخ دهد، درمان با آنتی بیوتیک معمولا لازم است، و بهبود ممکن است ۶-۳ هفته طول بکشد. استفاده از دارو باید با تجویز پزشک صورت گیرد.

بیشتر از 200 ویروس عامل سرماخوردگی هستند. رینوویروس ها بیشتر از یک سوم موارد علت سرماخوردگی را تشکیل می دهند. انواع ویروس های شایع دیگر شامل ویروس های پارا آنفلوانزا، ویروس سنسیسیال تنفسی، کورنا ویروس ها بوده ولی آدنو ویروس ها، آنترو ویروس های آنفلوانزا و رئو ویروس ها به میزان کمتری باعث سرما خوردگی می شوند.

زمانی که کودک خیلی بیمار به نظر نمی رسد و دچار عوارض بیماری سرماخوردگی نشده است، نیاز به دارو ندارد. آنچه مهم تر از دارو است آموزش به والدین است. آموزش شامل اطمینان دادن به مادر، که علا ئم سرما خوردگی یک عارضه ویروسی است. شرح علا ئم، دوره بیماری و سیر آن به مادر باید گفته شود، چه موقع و در صورت بروز چه علا ئمی، مادر مجددا مراجعه کند. موقعی که تب کودک بالاست، گرفتگی و آبریزش بینی زیاد است و از سرفه، کوفتگی ، خستگی و درد عضلا نی شاکی است درمان باید به صورت دارویی و غیر دارویی انجام پذیرد.

درمان بیماری سرماخوردگی به روش سنتی

-چای گرم: چای سبز و سفید و سیاه به دلیل داشتن ترکیب‌هایی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی، به کاهش علایم تنفسی سرماخوردگی و آنفلوانزا کمک می‌کنند. اگر این نوشیدنی‌ها را با عسل و کمی ‌آبلیموی تازه میل کنید، این خاصیت چند برابر خواهد شد.

-سیر: سیر را برای طعم دادن به غذاها، به‌ خصوص سوپ، می‌توانید استفاده کنید. این گیاه با خاصیت ضدمیکروبی، از شدت یافتن بیماری‌هایی با منشاء ویروسی و باکتریایی جلوگیری خواهدکرد.

-سالاد و آب‌ سبزیجات: خوردن انواع سالاد به کوتاه شدن دوره نقاهت بعد از یک آنفلوانزای سخت کمک خواهدکرد. می‌توانید آب سبزی‌های تازه را هم بگیرید و با هم مخلوط و میل کنید. با این کار سیستم ایمنی‌ بدن تقویت می‌شود. آب سبزی‌هایی مانند هویج، گوجه‌فرنگی و حتی کرفس از بهترین‌هاست.

-موز: اگر سرماخوردگی شما علایمی مانند تهوع، استفراغ و اسهال دارد، خوردن موز می‌تواند به کاهش شدت این علایم کمک کند. موز میوه‌ای آسان‌هضم است و پوره یا تکه‌هایی از آن، غذایی مناسب برای مبتلایان به این بیماری محسوب می‌شود.

-زنجبیل: همه ما زنجبیل را به‌عنوان یک گیاه با خاصیت ضددرد معده و ضدتهوع می‌شناسیم در حالی که برای کاهش شدت علایم سرماخوردگی نیز مفید است. زنجبیل تازه یا پودر شده را می‌توان در تهیه انواع غذاها و حتی نوشیدنی‌ها به کار برد و خاصیت ضدالتهابی آن به بهبود سرماخوردگی و آنفلوانزا کمک می‌کند.

-گوشت بوقلمون: (گوشت این پرنده یکی از منابع عالی پروتئین محسوب می‌شود و خوردن آن به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. البته اگر همراه آن سبزی‌های تازه‌ای مانند سبزی‌های برگ سبز تیره و گوجه‌فرنگی نیز استفاده شود، این خاصیت افزایش خواهد یافت.

-سوپ مرغ: خوردن مواد غذایی آبکی در دوران سرماخوردگی آب و موادمغذی مورد نیاز بدن را تامین خواهد کرد. در این میان سوپ مرغ یکی از بهترین‌هاست زیرا بررسی‌ها نشان داده‌اند ایمنی بدن را افزایش می‌دهد و از گرفتگی راه‌های بویایی و ابتلا به عفونت‌های باکتریایی و ویروسی جلوگیری می‌کند.

ـ شیر را بجوشانید و یک یا دو عدد سیر را له کرده یا به قطعات ریز خرد کنید و درون شیر بریزید. کم‌کم طی روز از این مایع بنوشید. این کار برای رفع سرماخوردگی فوق‌العاده موثر است.

ـ شیر را بجوشانید و یک عدد تخم‌مرغ را کاملا هم زده و درون شیر بریزید. سپس یک قاشق مرباخوری عسل و کمی سیاهدانه به آن اضافه کنید و کم‌کم بنوشید.

ـ کدوحلوایی را به صورت بخارپز همراه با کمی عسل و دارچین میل کنید.

–آویشن (  درمان سرماخوردگی ) با خواص سرشاری که دارد برای عفونت‌های ریوی بسیار موثر است. در طول سرماخوردگی پودر آویشن را در غذا، شیر، آب و چای بریزید و میل کنید.

ـ می‌توانید چند قطره لیموترش (  درمان سرماخوردگی ) را کف دستتان بریزید و از طریق بینی بالا بکشید. بعد با کمی روغن زیتون بودار بینی‌تان را چرب کنید. این کار برای درمان زکام بسیار موثر است.

ـ یک قاشق چایخوری پودر زنجبیل یا دو قاشق چایخوری زنجبیل رنده شده تازه را درون آب جوش بریزید و به مدت پنج دقیقه آن را با حرارت ملایم دم کرده و سپس آن را با عسل شیرین کرده و میل کنید.

ـ دو تکه سیر را در قسمت لپ، بین دندان‌های آسیا و گونه بگذارید و حدود 10 دقیقه نگه دارید. با این کار زکام طی کمتر از یک روز خوب می‌شود.

ـ دو ورقه نازک پیاز را با دقت در دستمال کاغذی یا گاز استریل بگذارید و درون سوراخ‌های بینی‌تان قرار دهید. حدود پنج دقیقه با دهان بسته نفس‌های عمیق بکشید. در این حالت نه‌تنها زکام پیشرفت نمی‌کند، بلکه به زودی رفع می‌شود.

ـ کمی شیرین‌بیان را در آب جوش بریزید و با عسل مخلوط کرده و بنوشید. البته توجه داشته باشید که ممکن است در بعضی افراد استفاده از شیرین‌بیان باعث ایجاد عوارض جلدی شود و حساسیت ایجاد کند، پس در مصرف آن دقت کنید.

ـ 20 گرم برگ‌های خشک بارهنگ را در نیم لیتر آب به مدت 3 دقیقه بجوشانید و 15 دقیقه کنار بگذارید تا دم بکشد و بعد آن را صاف کرده و روزی سه فنجان میل کنید. این جوشانده برای گلودرد بسیار مفید است.

ـ 50 گرم گل بنفشه را در یک لیتر آب سرد بریزید و بجوشانید و بعد با عسل شیرین کرده و روزی سه تا پنج فنجان میل کنید. این جوشانده درمان گریپ، تب، برونشیت و سیاه‌سرفه است.

ـ سوپی حاوی آب مرغ، جو، چند حبه سیر له شده، هویج رنده شده، چند قطعه کرفس و کلم پخته شده را تهیه کنید و بعد از پایان پخت به آن گوجه‌فرنگی و جعفری اضافه کرده و همراه با آب لیموی تازه میل کنید. این سوپ مجموعه‌ای از ویتامین‌ها را به بدن می‌رساند و آن را تقویت می‌کند.

ـ دم‌کرده برگ و گل ختمی به مقدار 30 گرم در یک لیتر آب برای درمان زکام بسیار مفید است.

ـ 20 گرم پونه کوهی (  درمان سرماخوردگی ) و یک قاشق غذاخوری سیاهدانه را با هم به مدت نیم ساعت بجوشانید و عصاره آن را با عسل مخلوط و یک لیوان صبح بعد از صبحانه و یک لیوان قبل از خواب میل کنید.

-اگر جوشانده را با عسل شیرین (  درمان سرماخوردگی ) کرده و روزی 3 بار آن را غرغره کنید برای درمان آنژین و گلودرد بسیار موثر است.

ـ سرکه را درون گلاب بریزید و بجوشانید و بخور دهید.

ـ گشنیز، کتیرا و گل بنفشه را کوبیده تا خوب نرم شود و هر بار یک قاشق مرباخوری از آن را میل کنید.

ـ مقدار مساوی از گیاهان اسطوخودوس، (  درمان سرماخوردگی ) پونه، نعنا و آویشن را در ظرفی ریخته و 2 لیوان آب به آنها اضافه کنید و بجوشانید. آن را صاف کنید و طی روز چند بار از این جوشانده استفاده کنید.

ـ متداول‌ترین شیوه مصرف شلغم به صورت پخته با نمک، شکر یا استفاده از آن در آش یا سوپ‌های ساده مخصوص سرماخوردگی است.

ـ پیازی را در برگ کلم بپیچید و در میان خاکستر گرم با حرارتی ملایم بپزید، سپس آن را له کرده و در جوشانده شیرین‌بیان حل کنید و بخورید.

نکاتی در مورد بیماری سرماخوردگی

• خواب کافی، دوری از استرس، تغذیه مناسب و ورزش، سیستم ایمنی شما را در وضعیت مطلوبی حفظ نموده، آن را برای مبارزه با میکروبها آماده می نماید.

• در صورت تشدید علائم آنفلوانزا یا سرماخوردگی از خود درمانی پرهیز نموده و هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

• مصرف ویتامین C با تقویت سیستم ایمنی بدن در پیشگیری و درمان سرماخوردگی مؤثر است.

• از رها کردن دستمال کاغذی های مصرف شده در محیط خودداری کنید.

• با محافظت خود در مقابل بیماری آنفلوانزا از دیگران نیز محافظت کنید.

• واکسیناسیون تنها راه پیشگیری از آنفلوانزا نیست.

• به هنگام ابتلا به آنفلوانزا و بیماری سرماخوردگی در منزل استراحت کرده و تا بهبودی کامل از حضور در مکانهای عمومی و محل کار خود خودداری نمایید.

یک معجون خوب برای درمان بیماری سرماخوردگی معجون عسل و لیمو است. به این ترتیب که کمی عسل طبیعی و کمی اب لیموی طبیعی را در یک لیوان ریخته و به ان اب اضافه میکنید. مدام از این شربت استفاده کنید تا سرماخوردگی تان بهبود یابد. خودتان را هم حسابی بپوشانید تا گرم شوید. شلغم هم برای درمان سرماخوردگی توصیه می شود. قرص سرماخوردگی و استامینوفن هم از قرص های اولیه درمان سرماخوردگی هستند..