بیماری سندرم شوک توکسیک

سندرم شوک توکسیک یک بیماری حاد و سیستمیک است که بنظر می رسد بدنبال عفونت و کولونیزاسیون انواع خاصی از استافیلوکک های مولد اگزوتوکسین حاصل شود. درمان سندرم شوک توکسیک با نشانه های گرفتاری چند ارگان بدن و همراه با تب، طقوط فشار خون، استفراغ یا اسهال، درد عضلانی، نارسایی کلیوی یا کبد، ترومبوسیتوپنی، راشهای ماکولواریتماتوز منتشر (با پوسته ریزی) و التهاب مخاط تظاهر میکند. بخش اعظم موارد در زنان در دوران قاعدگی (در سنین کمتر از 30 سال) و بخصوص در آنهایی که از تامپونهای واژینال استفاده کرده اند گزارش گردیده است. در حدود ده درصد از مواد در زنان در دوران یائسگی ویا در مردان و کودکان مشاهده شده است. استافیلوکک طلائی از ترشحات واژینال در زنان و یا سایر کانون های عفونت و به ندرت از عروق (در بیماران دیگر) جدا شده است. درمان سندرم شوک توکسیک ممکنست در جریان سیکل های قاعدگی بعدی نیز عود کند و حدود 30 درصد از بیماران بیش از یک بار به این سندرم مبتلاء می شوند اما عود بیماری با نشانه های خفیف تری همراه است.

سندرم شوک توکسیک

در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره بیماری سندرم شوک توکسیک اطلاعاتی را تقدیم می کنیم :

پاتوژنز سندرم شوک توکسیک

پاتوژنز TSS به طور کامل شناخته شده نیست. بروز راش و همراه بودن آن با استافیلوکک طلائی و نادربودن وقوع باکتریمی نشان دهنده آنست که نشانه های بیماری ناشی از توکسین استافیلوکک می باشد .

سموم جدید نظیر آنتروتوکسین F و توکسین پیروژن C از استافیلوکک جدا شده اند که از سموم قبلی متمایز هستند. اگزوتوکسین C (پروتئینی با وزن ملکولی 22000) سبب تب در خرگوش ها و تشدید اثرات کشنده آندوتوکسین می گردد و توسط سوشهای استافیلوکک طلائی که از مبتلایان به سندرم شوک توکسیک جدا شده است تولید می گردد. اینکه آیا این توکسین به تنهایی مسئول بروز تمام تظاهرات عمومی بیماریست یا با سایر عوامل همکاری می کند روشن نیست. تغییرات بیوشیمیایی و فلورمیکروبی واژن در جریان قاعدگی ممکنست شرایط را جهت تکثیر بیش از معمول انواع خاصی از استافیلوکک فراهم کند. مطالعات بیشتری برای اثبات نقش تامپونهای واژینال در پاتوژنز سندرم شوک توکسیک TSS لازم است ولی شاید صدمه وارده به مخاط واژن جذب اگزوتوکسین را تسریع نماید . امید آن می رود که با بررسی های بیشار روی مدل های حیوانی، مکانیسم های پاتوژنیک در سندرم شوک توکسیکشناخته شوند .

علایم بالینی سندرم شوک توکسیک

تظهارات برجسته TSS شامل تب ، هیپوتانسیون ، اختلالات عملی درارگان های مختلف ، یک راش اریتماتوی منتشر (نظیر آفتاب سوختگی) به خصوص در روی تنه و با شیوع کمتری در اندام ها می باشد . این راش به طور مشخص در دوران نقاهت یا پس از بهبودی پوسته ریزی دارد .

در شروع بیماری ، اسهال ، استفراغ و میالژی شدید شایع هستند . ابتلای احشائی شامل نارسائی کبد و کلیه ، پانکراتیت ، اختلالات خفیف یا متوسط در عمل قلب ، ایجاد سندرم دیسترس تنفسی بالغین (ARDS) و تغییرات خونی بشکل لکوسیتوز ، ترومبوسیتوپنی و طولانی شدن زمان انعقاد و انعقاد درون رگی منتشر (DIC) گزارش شده است .

تشخیص افتراقی سندرم شوک توکسیک

مننگوکوکسمی ، مخملک ، اریتم مولتی فورم ، حساسیت داروئی و لپتوسپیتروز در تشخیص افتراقی مطرح می شوند . شباهت های چندی بین TSS و بیماری کاوازاکی وجود دارد اما بیماری کاوازاکی اکثرا در سنین کمتر از 5 سالگی دیده شده و با بزرگی غدد لنفاوی و گرفتاری عروق قلبی همراه است .

درمان سندرم شوک توکسیک

درمان سندرم شوک توکسیک شامل درمان های علامتی تظاهرات حاد بیماری از جمله شوک ، تنگی نفس و اختلالات کبدی و کلیوی می باشد . در مرحله حاد بیماری اصلاح اختلالات آب و الکترولیت ، درمان با داروهای اینوتروپیک (در صورت لزوم) از اهمیت خاصی برخوردار هستند . به گزارش اسان طب گرچه نقش آنتی بیوتیک ها در بهبود این نسدرم دقیقا شناخته نیست اما تجویز می شوند . آنتی بیوتیک ها مقاوم به پنی سیلیناز نظیر نافسیلین (به مقدار 150 میلی گرم / کیلوگرم/ وزن بدن در روز از راه تزریق وریدی) ممکنست سبب تضعیف یا جلوگیری از عود حملات بیماری گردند ولی به نظر نمی رسد در سیر مرحله حاد بیماری تغییری ایجاد کند .

سوشهای استافیلوکک طلائی درموارد گزارش شده بیماری به طور یکنواخت نسبت به همه آنتی بیوتیکها حساس بوده اند . ارزش درمانی کورتیکواستروئیدها در درمان این سندرم مورد بخث می باشد .

پیش گیری سندرم شوک توکسیک

در برخی از گزارشات رابطه ای بین این سندرم و مصرف تامپون واژینال وجود داشته است وبا آنکه این مساله قطعیت نیافته است به زنانی که سابقه TSS دارند توصیه می شود از این وسیله استفاده نکنند.

مطالعات اپیدمیولوزیک نشان می دهد که در ترشح وازینال 5 تا 15 درصد از زنان استافیلوکک طلائی وجود دارد . در صد کمی از این استافیلوکک ها در زنان طبیعی قدرت تولید اگزوتوکسین C را دارند و لذا خطر TSS بسیار کم و حدود سه حمله در یکصد هزار سیکل قاعدگی در سال می باشد . ریشه کن کردن حالت حامل بودن ؛ ممکنست از بروز TSS جلوگیری کند ، اما امری عملی نمی باشد .

بیماری سندرم شوک توکسیک