پیشگیری از سیاه سرفه چه راههایی دارد ؟

سیاه سرفه یکی از بیماری هایی است که در ابتدا علایمی شبیه سرماخوردگی دارد. سیاه‌سُرفه بیماری باکتریال است که به علّت حملات شدید سرفه می‌تواند منجر به کبودی گردد. پیشگیری از سیاه سرفه راههای گوناگونی  دارد . در زیر به نکاتی در مورد پیشگیری از سیاه سرفه اشاره می کنیم . موارد بیماری باید به مراکز بهداری در ایران گزارش داده شود .

پیشگیری از سیاه سرفه

ایجاد ایمنی فعال با واکسن سیاه سرفه تنها روش موثر در کنترل بیماری است . با اجرای روش های جدید در تهیه واکسن و حذف توکسین حساس به حرارت توانسته اند قدرت واکسن را افزایش دهند . در این واکسن ها با افزودن فسفات آلومینیوم و هیدروکسید آلومینیوم Alum به عنوان ماده همراه واکسن پاسخ آنتی کوری تشدید می گردد . به علاوه حضور جزء سیاه سرفه در واکسن سه گانه D.P.T موجب تقویت پاسخ آنتی کوری بدن نسبت به توکسوئید دیفتری و کزاز می شود . نوزادان از بدو تولد نسبت به ابتلا به بیماری حساسیت دارند . به علت واکنش هایی که بعد از تزریق واکسن سیاه سرفه در بزرگسالان دیده می شود مصرف آن در زنان حامله جایز نیست .

تجویز زودرس واکسن در نوزاد نیز به علت عدم تکامل سیستم ایمنی مفید نمی باشد . بهتر است اولین تزریق واکسن 0/5 میلی لیتر از D.P.T در سن 6 هفتگی از طریق عضلانی صورت گیرد و دو تزریق دیگر به فواصل دو ماه انجام گردد . این واکسن باید حداقل شامل 12 واحد NIH از آگلوتینین b.Pertussis باشد . مطالعات اخیر نشان می دهد که فواصل بین تزریقات در پاسخ ایمنی نوزاد بسیار موثر است . چنانچه تزریق دوم واکسن به علت بیماری طفل یا فراموشی والدین به تعویق افتاده و از 2 ماه تجاوز نماید تزریق 0/5 میلی لیتر از D.P.T حفاظت کافی در طفل ایجاد خواهد کرد . اولین نوبت یادآوری یکسال بعد از آخرین نوبت واکسیناسیون اولیه و دومین یادآوری قبل از ورود به مدرسه حدود 6 سالگی است .

تاثیر واکسن در پیشگیری از سیاه سرفه

واکسن سیاه سرفه در حال حاضر از Inactivated Whole Cell و یا Partially Purified Cell Production تهیه می شود . این واکسن ها موجب ایمنی کامل و پایدار نمی شوند .

عفونت های بدون نشانه بالینی متناوب می تواند نقش مهمی در پایداری ایمنی داشته باشد . در یک اپیدمی سیاه سرفه در میشیگان در سال 1965 نشان داده شده در افرادیکه تا حدود سه سال قبل بر علیه بیماری واکسینه شده بودند میزان ابتلا به بیماری 21درصد بود و این میزان در افراد بر حسب زمانیکه از واکسیناسیون آنها گذشته بود افزایش می یافت . به طوریکه در اشخاصی که برای 12 سال یا بیشتر واکسینه نشده بودند میزان ابتلا به 95 درصد بالغ گردید .

عوارض واکسیناسیون پیشگیری از سیاه سرفه

عوارض واکسیناسیون پیشگیری از سیاه سرفه به دو گروه تقسیم می شوند :

1-واکنش های شدید بیماری سیاه سرفه  بعد از تزریق نوبت اول واکسن DPT که نادر هستند و به نظر می رسد که جزء مربوط به سیاه سرفه در بروز این واکنش ها بیشتر مسئول باشد . تب بالا ، سقوط فشار خون ، تشنج همراه یا بدون تب ، پورپورا ترومبوسیتوپنیک و آنسفالیت از این جمله هستند .

2-واکنش های ملایم و برگشت پذیر که نسبتا شایع هستند و شامل تورم و قرمزی محل تزریق همراه یا بدون درد ، احساس کسالت و بیقراری ، افزایش درجه حرارت خفیف یا متوسط است . این عوارض اغلب چند ساعت پس از تلقیح واکسن ظاهر و بدون درمان خاص از بین می روند .

در صورت بروز واکنش های گروه اول چون تشنج ، آنسفالیت ، ضایعات عصبی موضعی و کلاپس باید از ادامه واکسیناسیون با واکسن سیاه سرفه خودداری گردد . به علاوه به گزارش آسان طب در کودکانی که پس از تلقیح واکسن اول خواب آلودگی شدید ، بیقراری مداوم و افزایش شدید درجه حرارت حاصل شود ، بهتر است از تزریق مجدد واکسن خودداری شود .در شیر خوارانی که مبتلا به ضایعات عصبی بوده و سابقه تشنج دارند چنانچه تشنج تنها یک یا دو بار بروز کرده و به خوبی کنترول شده باشد یا مدت زمان طولانی از شروع آن گذشته باشد.

تزریق واکسن پیشگیری از سیاه سرفه بدون اشکال است و این مساله در مورد ضایعات عصبی خاموش نظیر Cerebral Palsy و تاخیر در رشد عقلی طفل نیز صادق است . در صورت وجود ضایعات عصبی پیشرونده نباید واکسن سیاه سرفه تزریق شود ، اما سابقه تشنج یا ضایعات عصبی در فامیل طفل ، دلیلی برای عدم واکسیناسیون نمی باشد .

منبع : asanteb.com