معرفی نشاسته یک منبع قوی کربوهیدرات

نشاسته ماده پودری سفید رنگ و بدون بویی است که در دانه یا ساقه‌های زیرزمینی همه گیاهان می‌توانید ردپایی از آن بیابید. گندم، ذرت و سیب‌زمینی از جمله گیاهانی هستند که نشاسته فراوانی در آن‌ها وجود دارد. وقتی شما از گیاهان نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی، گندم یا ذرت تغذیه می‌کنید، نشاسته‌ای که در این گیاهان وجود دارد در بدن شما به قند تبدیل می‌شود و به این ترتیب شما می‌توانید از انرژی آن استفاده کنید. درست از همان لحظه‌ای که شما یک ماده غذایی سرشار از مواد نشاسته‌ای را داخل دهانتان قرار می‌دهید، با ترشح بزاق فرآیند تبدیل ماده نشاسته‌ای به ماده قندی آغاز می‌شود و با تجزیه نشاسته و تبدیل آن به قند، بدن می‌تواند از انرژی آزاد شده در نتیجه این فرآیند، انرژی مورد نیازش را تأمین کند. به همین سبب است که مواد گیاهی می‌تواند منبعی برای تأمین انرژی انسان‌ها و بسیاری از موجودات گیاه‌خوار باشد.

خواص نشاسته گندم

تحقیقات نشان داد که مصرف نشاسته ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد. محققان استرالیایی دریافتند که رژیم غذایی محتوی نشاسته ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ که با گوشت قرمز مرتبط است را کاهش دهد. تغذیه نقش مهمی در پیشگیری از وقوع بسیاری از بیماری‌های مزمن و به ویژه بیماری‌های قلبی- عروقی دارد لذا مصرف‌کنندگان به استفاده از غذاهایی سالم و مغذی با منشأ طبیعی که بتوانند علاوه بر تأمین کالری مورد نیاز بدن، اثرات مفیدی در سلامتی داشته باشند، روی آورده‌اند. این کربوهیدرات مهمترین منبع کربوهیدرات در رژیم غذایی محسوب می‌شود؛ بخشی از این کربوهیدرات توسط آنزیم‌های موجود در دستگاه گوارش هضم نمی‌شود که به این بخش، نشاسته مقاوم (Resistant Starch) گفته می‌شود.

تأثیرات این کربوهیدرات بر سلامت روده (PH، ضخامت اپیتلیال و آپوپتوز سلول‌های سرطانی روده)، کاهش قند خون بعد از صرف غذا، افزایش حساسیت به انسولین و اثرات آن بر میکروبیوم، چربی خون و وزن بدن مورد توجه بوده است. میکروبیوم (Microbiome) به معنای کل زیست بوم میکروبی، تمامی ژن‌ها و توده سلولی میکروب‌ها با در نظر نگرفتن جنس و نوع آنها، مستقر در یک بخش مشخص را گویند.مثلاً به تمامی باکتری‌ها، قارچ‌ها و دیگر انواع میکروب‌هایی که به طور بومی در پوست انسان زندگی می‌کنند، میکروبیوم پوست می‌گویند.بزرگترین میکروبیوم بدن انسان، میکروبیوم دستگاه گوارش تحتانی و به طور خاص روده بزرگ است. محققان استرالیایی با انجام این تحقیقات اظهار دارند که این کربوهیدرات مقاوم از هضم در معده و روده کوچک و عبور به روده بزرگ فرار می‌کند که آن دارای خواص مشابه با فیبر است.

در مرحله بعدی میکروب روده تخمیرشده نشاسته مولکول‌های مفیدی به نام اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه، مانند بوتیرات تولید می‌کند.
در تحقیقات اخیر، 23 داوطلب سالم، 17 مرد و ۶ زن در سنین 50 تا 75 شرکت کرده‌اند.شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند گروهی با رژیم غذایی گوشت قرمز و گروه دیگر با رژیم غذایی گوشت قرمز به همراه بوتیرات نشاسته مقاوم که به مدت چهار هفته مصرف داشتند. پس از مصرف 300 گرم گوشت قرمز در روز به مدت چهار هفته، شرکت‌کنندگان در سطح مولکول‌های ژنتیکی خاصی به نام گروه miR-17-92 در بافت رکتال خود 30 درصد افزایش داشتند که با افزایش تکثیر سلولی همراه بود. این تحقیقات همچنین نشان داد که مصرف روزانه 40 گرم نشاسته مقاوم بوتیرات همراه با گوشت قرمز به مدت چهار هفته، سطوح گروه miR-17-92 را پایین می‌آورد. موز‌هایی که اندکی سبز هستند، سیب زمینی پخته شده و خنک مانند سیب‌زمینی داخل سالاد، تمامی غلات‌ها، لوبیا، نخود و عدس سرشار منابع طبیعی نشاسته مقاوم هستند. لازم به یادآوری است،‌ در گذشته نیز پژوهشگران دانشگاه کلرادو دریافته بودند که مصرف نشاسته مقاوم به درمان سرطان کولورکتال (روده بزرگ و مقعد) و دیابت کمک می‌کند. به نشاسته کشک گندم نیز می‌گویند.

خلاصه خواص نشاسته

نشاسته – مغذی و کمی قابض است.

-سرمه‌ی آن با شیر زنان و یا سفیده‌ی تخم‌مرغ مسکن حرارت چشم و آبریزش آن است.

– نرم‌کننده‌ی سینه و ضد خفقان می‌باشد.

-نشاسته گلو را نرم می‌کند، سرفه و درد سینه را تسکین می‌دهد

-خوردن پخته‌ی آن با نبات و روغن بادام نیم گرم مانع خونریزی سینه است.

– این کربوهیدرات گلو را نرم می‌کند، سرفه و درد سینه را تسکین می‌دهد.

– تنقیه‌ی آن جهت زخم معده و ضماد آن با سرکه جهت رفع خناق و ورم‌های گرم مخصوصا ورم‌های لثه مفید است.

– مالیدن آن با زعفران روی محل نیش حشرات سمی نافع است.

-مواد مغذی آن کم بوده، خوردن آن شهوت را کم می‌کند و دیرهضم می‌باشد.

روش تولید نشاسته در کارخانجات

ابتدا گندم در کارخانجات آرد، به آرد مخصوص تهیه نشاسته (آرد 23%) تبدیل می‌شود. در بدو ورود آرد مورد آنالیز آزمایشگاهی قرار گرفته و در صورت تأیید کلیه فاکتورها مورد پذیرش قرار می‌گیرد. آرد با آب به نسبت 1 به 10 در دستگاه خمیر ساز مخلوط شده پس از گذراندن دوره خواب خمیر در دستگاه مخصوص، مورد شستشو قرار می‌گیرد و دو محصول شیرابه نشاسته (مایع) و گلوتن (خمیر) به دست می‌آید. شیرابه این کربوهیدرات پس از جداسازی ناخالصی‌هایش و گذراندن از دستگاه‌های مخصوص به شکل نشاسته کیکی در می‌آید. این کیک‌ها پس از قطعه‌قطعه شدن به داخل خشک کن‌های ثابت به شکل شاخه‌های نشاسته در می‌آید که در کارتن یا بسته‌های سلفونی بسته‌بندی و راهی بازار مصرف می‌شوند. نوع پودر خوراکی و صنعتی نشاسته از عبور این کربوهیدرات از فلاش درایر به دست می‌آید؛ و اما خمیر گلوتن وارد خشک کن شده و به صورت پودر بسته‌بندی می‌گردد.