بیماری هاری در انسان ها و حیوانات، علائم و درمان
بیماری هاری در ( rabies ) انسان ها و حیوانات از بیماری های بسیار خطرناک می باشد که در حیوانات گوشت خوار اهلی و وحشی دیده می شود. این بیماری یک بیماری ویروسی می باشد که به غیر از حیوانات گوشت خوار به انسان و بعضی از حیوانات دیگر به صورت کاملا اتفاقی معمولاً از طریق گزش انتقال پیدا می کند.
بیماری هاری
یکی از دلایل اهمیت بیماری هاری در این است که حیوان مبتلا به بیماری را۱۰۰% خواهد مرد، بدین معنا که میزان کشته ها و یا تلفات در اثر ابتلا به این بیماری بسیار زیاد می باشد. به منظور پیشگیری و درمان این بیماری هر ساله هزینه های زیادی برای تهیه ی سرم و واکسن های ضد هاری پرداخت می شود.
راه های سرایت بیماری هاری
معمولاً برای انتقال بیماری های مختلف قابل سرایت ، راه های گوناگونی وجود دارند که بستگی به نوع بیماری دارد. مثل هر بیماری قابل سرایت دیگری راه های برای انتقال هاری به حیوانات و یا حتی انسان‌ها وجود دارد که عبارتند از:
- گاز گرفته شده توسط حیوانات مبتلا به بیماری هاری
- انتقال بیماری هاری از راه پوست
- انتقال بیماری هاری از راه مخاط
- سرایت بیماری هاری از طریق دستگاه گوارش
البته از اصلی ترین راه های سرایت بیماری هاری در انسان ها و حیوانات می توان به گاز گرفتگی توسط حیوان مبتلا اشاره کرد. ناگفته نماند که در مورد گربه ها باید عنوان کرد که سرایت این بیماری از طریق پنجه های حیوان نیز امکان پذیر می باشد. به این دلیل که گربه ها حیواناتی هستند که به پاکیزگی خود بسیار حساس می باشند و برای تمیز کردن خود از راه لیس زدن اقدام می‌کنند، بنابر این دائما پنجه های خود را لیس می زنند و بدین صورت صورت پنجه ها به بزاق آلوده می گردند.
بیماری هاری زمانی از راه پوست زمانی قابل سرایت می باشد که بر روی پوست زخم یا خراشی به وجود آمده باشد و در غیر این صورت از طریق پوست سالم به هیچ عنوان امکان سرایت آن وجود ندارد. بعضی از گربه ها و سگ ها که در سن نه هفتگی دچار بیماری هاری می شوند از طریق لیس زدن مخاط چشم ، بینی و لب ، بیماری هاری را به انسان انتقال می دهند. البته فراموش نکنید که از خوردن گوشت و سایر فرآورده های حیوان مبتلا به هاری اجتناب کنید ، به این دلیل که احتمال انتقال بیماری هاری از طریق دستگاه گوارش به انسان نیز وجود دارد.
علائم بیماری هاری در انسان و حیوانات
از علائم اصلی این بیماری این است که حیوان بسیار گوشه گیر می شود و این احتمال وجود دارد که حیوان در اثر فلج اندام یا دستگاه تنفس بمیرد. این امکان هم وجود دارد که حیوان بسیار تند خو ، وحشی و درنده شود و حالت تهاجمی به انسان ها و یا حیوانات داشته باشد. از نشانه های دیگر این است که از دهانش کف بیرون می ریزد و به همین دلیل در اثر فلج دستگاه تنفس خواهد مرد.
علائم بیماری هاری در انسان شامل بی قراری، بی اشتهایی، خستگی، تف اندازی ، افسردگی و غیره می باشد و بعد از آن به تمامی محرک ها واکنش نشان خواهد داد. انسان مبتلا به بیماری هاری به تشنگی شدیدی دچار می شود، اما به دلیل تنگ شدن عضلات گلو قادر به نوشیدن آب نمی باشد. از علایم دیگر این بیماری در انسان ها این است که به شدت به نور حساس شده و اذیت می شوند. انسان مبتلا به بیماری از دهانش کف بیرون می ریزد و آرام آرام به انقباض عضله قلب، فلج دستگاه تنفس ، خفگی و در نهایت به مرگ دچار می شود.
اقدامات درمانی بیماری هاری
برای درمان روی زخم را ( محل گزیدگی ) با استفاده ازآب و صابون به مدت ۱۰ دقیقه شستشو دهید ( طبق تحقیقات روش مذکور از اصلی ترین روش های پیشگیری از این بیماری می باشد ). حواستان باشد که صابون کف را با استفاده از فشار آب زیاد از روی زخم پاک نمایید. سپس محل زخم را با بتادین یا الکل شست و شو دهید. اما اصلا زخم را پانسمان نکنید، بدین دلیل که ویروس هاری یه نوع میکروب هوازی باشد و سریع رشد می کند. البته ناگفته نماند که حواستان باشد تزریق سرم و یا واکسن هاری را فراموش نکنید.
واکسن بیماری هاری در مواقع لزوم
این نوع واکسن را باید در ۵ نوبت استفاده گردد، بدین صورت که در روز های صفر، ۳ ، ۷ ، ۱۴ ، ۳۰ به صورت عضلانی (در عضله دلتوئید بازو) آن را تزریق می شود. البته اگر حیوانی که توسط گزش انجام شده است در دسترس باشد می‌توانید تا ۱۰ روز صبر کنید، اگر حیوان با وجود آب و غذای کافی تلف شد بدین معناست که دچار بیماری هاری بوده است. در غیر این صورت حیوان سالم است و واکسن های روز های چهاردهم و سی ام احتیاجی نمی باشد.
توجه داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین اگر شما از حیواناتی مانند سگ ها و یا گربه ها نگهداری می کنید، اصلی ترین کار این است که هر سه ماه یکبار به دامپزشک مراجعه کنید تا چکاب انجام گردد و در صورت لزوم از واکسیناسیون و یا درمان استفاده شود.
منبع : https://mag.asanteb.com
