اسید گاما لینولنیک (GLA) چیست و موارد استفاده آن
اسید گاما لینولنیک یک اسید چرب امگا ۶ است، تحت شرابط مناسب این اسید از تغییر اسید لینولئیک در بدن ایجاد می شود و به عنوان یک پیش ساز مواد شبه هورمونی یا اسیدهای چرب فعال تحت عنوان خانواده پروستاگلاندین E مشتق شده از اسید گاما لینولنیک به کار میرود. خانواده 1 PGE در اعمال ضد التهابی، ضد گرفتگی (اسپاسم)، ضد عفونت و اعمال مشابه در بدن شامل کاهش چسبندگی (ویسکوزیته) خون درگیر می شوند. خانواده دوم پروستاگلاندین ها، از اسید لینولئیک امگا ۶ با یک گام واسطه که اسیدآراشیدونیک ایجاد می کند، ساخته می شود. همچنین به طور مستقیم از اسیدآراشیدونیک که به آسانی در رژیم غذایی یافت شده، تولید می شود. مجموعه خانواده دوم پروستاگلاندین ها ابعاد سیستم ایمنی را به خوبی فعال میسازد، اما مقدار زیاد آن به التهاب، کرامپهای قاعدگی، آسم، بیماری قلبی و بسیاری از مشکلات دیگر مانند چاقی منجر می شود. در میان وظایف دیگر، خانواده اول به کنترل یا به خاموشی اعمال خانواده دوم کمک می کند.
عوامل تاثیر گذار بر اسید گاما لینولنیک
عوامل زیادی می توانند از تبدیل اسید لینولئیک به اسید گاما لینولنیک و آن به خانواده اول پروستاگلاندین ها جلوگیری کنند. این عوامل شامل کمبود ویتامینهای C ،B6 ،B3، بیوتین و نیز کمبود مواد معدنی منیزیم و روی هستند. مصرف بسیار زیاد چربی اشباع، مصرف روغن های هیدروژنه (اسیدهای چرب ترانسی) و چربیهایی که حرارت زیاد دیده اند و بسیاری از فاکتورهای رژیمی (به ویژه آنها که تمایل دارند وزن افراد را افزایش دهند) به سختی اسیدلینولنیک را به GLA تبدیل می کنند زیرا این مواد به طور طبیعی آنزیمهای مورد لزوم نسبتا کمی برای این تبدیل فراهم می کنند.اسید چرب امگا ۳ بر پایه اسید آلفا لینولنیک به مقدار زیاد در روغن دانه کتان یافت می شود، در حالی که دکوزاهگزانوئیک اسید ( DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) بیشتر در ماهیهایی که در آب سرد اقیانوسها زندگی می کنند، مانند سالمون و ساردین، وجود دارند. هرچند، EPA و DHA تقریبا با اسیدهای چرب در ارتباطند اما آثار آنها در بدن تا حدودی با هم متفاوت است. عمل اصلی EPA سرکوب آبشاره اسیدآراشیدونیک با افزایش تولید پروستاگلاندین های ضد التهابی است (پروستاگلاندین هایی که 3 PGE نامیده می شوند). DHA جایگاه استفاده بیشتری در بدن دارد. برای نمونه DHA به عنوان یک منبع آماده EPA عمل می کند زیرا DHA میتواند دوباره به EPA زمانی که مورد نیاز باشد؛ تبدیل شود. با این وجود، بعید به نظر می رسد DHA یک منبع بالقوه برای EPA باشد.
DHA و شباهت آن به اسید گاما لینولنیک
DHA جهت عملکرد مناسب سیستم عصبی مهم است. همچنین تاثیر قوی تری بر لیپیدهای خون دارد. اگرچه EPA میتواند به DHA تبدیل شود، اما ممکن است این میزان تبدیل در دوره های طولانی و یا افزایش نیازمندی ناکافی باشد (بنابراین مصرف مکمل DHA و نه تنها LNA و یا EPA برای حفظ سلامتی ضرورت پیدا می کند). مانند GLA، تبدیل این اسیدهای چرب از LNA به EPA و به DHA و سپس به پروستاگلاندین های 3 PGEفعال آن میتواند با رژیم غذایی که اسیدهای چرب ترانسی بالا و مواد معدنی اندک دارند، بلوکه شود. بنابراین اگرچه روغن دانه کتان به عنوان تهیه کننده NAا ممکن است ارزان ترین منبع اسیدهای چرب امگا ۳ باشد، اما افرادی که به سطوح درمانی مکمل نیاز دارند؛ باید قویا استفاده از منابع غلیظ EPA و DHA را در نظر بگیرند.شایان توجه است که در گذشته و اساسا پیش از ظهور دانههای غلات در رژیم غذایی، نسبت اسیدهای چرب امگا ۶ به امگا ۳ در رژیم غذایی ۲ به ۱ و یا شاید ۳ به ۱ بود. در رژیم غذایی امروزی، این نسبت حداقل ۱۰ به ۱ و یا شاید حتی ۲۰ به ۱ است. مصرف زیاد LA، به ویژه در رژیمهای غنی از کربوهیدراتهای تصفیه شده، بیماری قلبی، التهاب و اختلالات خودایمنی را افزایش میدهد. رژیمهای غذایی امروزی به سمت افزایش نامتعادل و نامتناسب مواد غذایی گرایش دارند.این رژیمها اسیدهای چرب ترانس بالا و LA بسیار زیاد دارند. این رژیمها کربوهیدرات تصفیه شده زیاد و اسیدآراشیدونیک بالا، اما مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا ۳ پایین دارند. در نتیجه، راه های ضدالتهاب و پروستاگلاندین هایی که از تیروئید حمایت میکنند بلوکه یا تضعیف می شود.
اسید گاما لینولنیک و کاهش چربی
مطالعه ای که در سال ۱۹۷۹ انجام گرفت موثر بودن GLA، به عنوان یک ماده غذایی که سبب پیشرفت در کاهش وزن گشته را نشان داد. یک توضیح برای تاثیرپذیری AاG این است که به نظر میرسد میزان فعالیت پمپ سدیم پتاسیم آت پا از چربی قهوهای را افزایش می دهد. چربی قهوه ای به راحتی ذخایر چربی را برای تولید انرژی می سوزاند و این آنزیم (پمپ) میزان سوخت و ساز آن را کنترل می کند. GLA و محصولات فعالی مشابه در شکلهای متعدد موجود هستند، اما باید تاکید شود که اسیدهای چرب ضروری که در غذاها وجود دارند بهترین رویکرد برای اصلاح رژیم حتی اگر در برنامه غذایی مکمل مصرف می کنید هستند. عوامل زیادی در رژیم غذایی جذب این اسیدها را مانع می شوند. مهمترین آنها مصرف روغنهای گیاهی بیش از حد گرم شده و تصفیه شده است. وجود مارگارینها و دیگر روغن های هیدروژنه در رژیم غذایی که حاوی اسیدهای چرب ترانس هستند آثار مضری در بدن ایجاد می کنند. نه مصرف مارگارین برای شما خوب است و نه مصرف زیاد چربی اشباع، چربیهای ساده موجود در مواد پردازش نشده تقریبا همه اسیدهای چرب سیس هستند که برای بدن منفعت دارند و اسید چرب ترانس به مقدار کم در آن وجود دارد.
اثر سرخ کردن چربی ها
به گزارش مجله پزشکی آسان طب سرخ کردن هرگونه چربی پلی غیراشباع مانند روغن بادام زمینی و پنبه دانه، به این اسیدهای چرب ضروری آسیب می رساند و از جذب اسیدهای چرب ضروری موجود در این روغن ها و غذاهای پخته شده در آنها جلوگیری می کند.هر چند، این روغن ها نقطه جوش نسبتا پایینی دارند، اما روغن زیتون (که بیشتر غیر اشباع با یک پیوند یگانه است) بهترین انتخاب روغن برای سرخ شدن است. سرخ کردن روغن های غیراشباع به مقدار زیاد بسیار زیان بار است به طوری که حتی چربیهای حیوانی بسیار خطرناک، به روغن دانه سویا، گلرنگ، ذرت و مانند آنها برای سرخ کردن ترجیح داده شوند. سالهای زیادی است که تشخیص داده شده، اسیدهای چرب ترانسی تاثیر معکوس بر سیستم ایمنی گذاشته و در افزایش تولید رادیکال های آزاد، تولید اسپرم غیرنرمال، کاهش سطوح تستوسترون و آسیب زدن به فرآیند عملکرد انسولین دخالت دارند. منابع مستقیم اسید گاما لینولئیک گرانقیمت و تازه نگه داشتن آنها دشوار است، اگرچه برخی از منابع عالی آن در دسترس هستند. بدن می تواند این اسید را از سیس اسید لینولئیک که در روغنهای گیاهی پلی غیراشباع جامد و تصفیه نشده یافت می شود، بسازد. (این روغن ها باید فقط در شکل جامد باشند و به صورتی که به طور ویژه برچسب نخورده باشند، باید از مصرف آنها پرهیز کرد).
منبع:https://mag.asanteb.com
