بیماری انگلی دمودکوزیس و انگل دمودکس ،جرب نرمال پوست تمامی پستانداران می باشد. یک جرب منحصر به فرد و یا اختصاصی می باشد، به این معنا که گونه های felis و canis با هم متفاوت می باشد. البته انسان ها نیز جرب اختصاصی یا منحصر به فرد خود را دارند. بیماری زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی دچار نقص شده باشد و بدین صورت دمودکس قادر به رشد و تکثیر خواهد بود.
بیماری انگلی دمودکوزیس
دموکس در فولیکول های مو زندگی کرده و اغلب به نواحی بوی بیشتر و چربی بیشتری دارند ، جهت تکثیر علاقه نشان می دهد. بنابراین احتمال مشاهده آن ها در نواحی روی صورت، گردن ، اطراف چشم، پشت کمر و پاها بیشتر انتظار می رود. از این رو دمودیکوزیس جدیترین بیماری پوستی غیر نئوپلاستیک به شمار می رود و به دو صورت موضعی و عمومی دیده میشود.
بیماری انگلی دمودکوز : فرم موضعی دمودیکوز
دمودکس حیوانات جوان نام دیگر فرم موضعی دمودیکوز می باشد. پیش از بلوغ و در سنین پایین (و یا در حیواناتی که سیستم ایمنی ضعیفی به دلایل مختلفی مانند کورتون تراپی ، شیمی درمانی و غیره دارند) سیستم ایمنی ضعیف است ، بنابراین انگل دمودکس در فولیکول های مو تکثیر یافته و آنها را تخریب می کند و در نتیجه ضایعاتی به شکل ریزش مو (آلوپشی) که اغلب همراه با قرمزی پوست (اریتم) ، افزایش رنگدانه ها (هایپرپیگمانته شدن) و نازک شدن موها به وقوع می پیوندند که اغلب به آنها در نواحی دستها و صورت مشاهده می گردند.
تشخیص بیماری دمودکس : جهت تشخیص بیماری دمودکس باید از حیوان نمونه گرفته شودبدین ترتیب پوست را روی خودش تا میکنند و فشار می دهد تا محتویات فولیکول خارج کردند و پس از آن با لاکتو فنل و پتاس شفاف سازی انجام می شود و در صورتی که فرم بالغ انگل نسبت.به فرم نا بالغ آن کمتر بود یعنی جواب تست مثبت می باشد و حیوان بیمار است.
در در فرم موضعی بیماری به درمان نیازی نیست و باید عامل اولیه بیماری شناسایی و برطرف گردد ( یعنی عاملی که موجب ضعف سیستم ایمنی شده است)، اما اگر صاحب دام و یا حیوان جهت درمان فوری اصرار داشته باشد با استفاده از پمادهای موضعی کروتامیتون و یا استفاده از آیورمکتین بیماری درمان می گردد.
بیماری انگلی دمودکوز : فرم عمومی دمودیکوز
در گذشته تصور میشد که فرم عمومی این بیماری (Generalized) شکل پیشرفته ای از لوکال می باشد، اما این فرضیه اثبات نشده است و رد شده است. فرم عمومی این بیماری در حیواناتی خود را نشان می دهند که به صورت ژنتیکی محدود کردن انگل دمودکس در سطح پوست دچار نقص می باشند. این انگل تمام بدن حیوان بیمار را در بر می گیرد و ظاهر پوست را وحشتناک جلوه میدهد. با درمان ضد دیمودیکوز تا حدی شاهد بهبودی خواهید بود، اما در اغلب موارد بیماری مجدداً عود می کند. در فرم عمومی بیماری، ضایعات اولیه خارش ندارند مگر آنکه به مرحله آلودگی میکروبی ثانویه رسیده باشند.
فرم عمومی
بیماری دیمودیکوز اخلاق در حیوان هایی دیده می شود که از نژاد خالص باشند. به علت ژنتیکی بودن بیماری، باید از زاد و ولد در حیوانات بیمار جلوگیری گردد (با استفاده از
روش عقیم کردن).
درمان فرم عمومی بیماری بیماری انگلی دمودکوزیس : درباره بیماری طولانی مدت و دشوار می باشد و حتی به یقین نمیتوان به درمان بیماری امیدی داشت. به مدت سه ماه یا یکسال به صورت مکرر قرص Milbemycin ملح اکساید و آیورمکتین خوراکی تجویز می گردد و در تمام طول مدت درمان حیوان باید ایزوله باشد و به هیچ عنوان نباید با حیوانات دیگر در تماس باشد. پس از گذشت این مدت اگر حیوان قادر به تحمل بود و درمان با استفاده از قرص Milbemycin کبد حیوان را تخریب نکرد، می توانید به درمان شدن حیوان اطمینان داشته باشید. اما در صورتی که سگ شما با سگ دیگری در ارتباط بود، درمان تا اواخر عمر حیوان ادامه مییابد.
نکات مهم نتایج حاصل از تحقیقات در مورد بیماری انگلی دمودکوز
در مورد این بیماری انگلی دیمودکوز چند نکته مهم و کلیدی وجود دارد که باید به آنها توجه داشت و دانستن آنها ضروری می باشد. این نکات مهم عبارتند از:
- دمودیکوزیس یکی از دلایل بیماری پودودرماتیت در سگ ها می باشد.
- با اولین اقدام به درمان ( رفتار تیمارگرانه ) ، مادر انگل دیمودکس را روی پوست فرزند قرار خواهد داد.
- کورتون ها موجب ضعف سیستم ایمنی بدن حیوان می گردند همین سیستم ایمنی ضعیف مهمترین و اصلی ترین دلیل ابتلاء به بیماری می باشد. بنابراین در صورت ابتلا به دمودیکوزیس به هیچ عنوان نباید از کورتیکواستروئیدها استفاده شود.
- اصولا بیماری های پوستی شباهت های بسیاری به یکدیگر دارند، بنابراین باید بیماری تشخیص داده شود و دلیل این امر آن است که در برخی از بیماریها استفاده از کورتون بسیار خطرناک می باشد و در مورد برخی دیگر بیماری های پوستی کورتون ها بهترین انتخاب جهت درمان می باشند.
- در صورتی که حیوان شما دچار بیماری پوستی شده است، به دامپزشک اجازه ندهید که پیش از نظر قطعی اقدام به استفاده از کورتون ها جهت درمان علائم بیماری کند. متاسفانه این مورد در بین دامپزشکان در ایران به وفور دیده می شود.