درماتوفیتوز ، قارچ های درماتوفیتی و علائم آن

درماتوفیتوز (Dermatophytosis) ، قارچ پوستی و یا کچلی ، یک نوع بیماری رایج پوستی در سگ ، گربه و انسان می باشد که به وسیله ی قارچ هایی به نام درماتوفیت (Dermatophyte) به وجود می‌ آید و یکی از نشانه های آن ریزش مو به صورت تکه ای یا سکه ای می باشد. در ادامه مطلب در مورد این بیماری ، علائم و روش های درمان آن صحبت خواهیم کرد.
 
درماتوفیتوز

بیماری درماتوفیتوز

درماتوفیت‌ ها بسیار علاقه مند به کراتین می باشند. کراتین یک پروتئین می باشد که به وسیله سلول های پوست تولید می گردد و در لایه خارجی پوست به وجود می‌ آید. مو و ناخن نیز از کراتین تشکیل می گردند، به همین علت قارچ های درماتوفیتی قادر هستند پوست، مو و پنجه‌های حیوان و یا حتی انسان را آلوده نمایند. گربه‌ های هیمالیایی  و پارسی نسبت به دیگران بیشتر درمعرض خطر ابتلا به این بیماری می باشند.

درماتوفیتوز

درماتوفیت‌ ها

سه نوع درماتوفیت اصلی در انسان بیماری ایجاد می‌کنند که عبارتند از :

تریکوفیتون

اپیدرموفیتون فلوکوزوم : هرگز مو را مبتلا نمی‌ کند، اما گاهی  اوقات ناخن مبتلا می‌ گردد. 

میکروسپروم 

درماتوفیتوز در حیوانات

سه نوع درماتوفیتوز شایع در حیوانات ایجاد بیماری می‌ کنند و  از لحاظ عفونت‌ زایی و هاگ و کلونی متفاوت می باشند که عبارتند از :

میکروسپوروم کنیس (Microsporum canis) : معمولا از یک حیوان به حیوان دیگر منتقل می شود.

میکروسپوروم ژیپسیوم (M.gypsium) : از طریق خاک به حیوانات سرایت می کند.

تریکوفیتون منتاگروفیس : از طریق جوندگان مثل موش به حیوان منتقل می گردد.

نشانه های بیماری درماتوفیتوز

درماتوفیت‌ ها موجب سست شدن مو ها می گردند، به طوری که به راحتی موها ریزش پیدا می کنند و این ریزش موجب ایجاد حالت کچلی ( اغلب گرد یا سکه ای مانند ) در آن نواحی می‌ گردد. از علائم دیگر این قارچ‌ ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • پوسته پوسته یا تیره شدن پوست
  • جوش‌ های کوچک
  • اگر پنجه‌ ها یا ناخن‌ ها به قارچ‌ های درماتوفیتی مبتلا گردند، می‌ توانند موجب بدشکل شدن ناخن یا ترشح مایع لزجی از پنجه‌ ها گردند.

بعضی از گربه‌ ها ممکن است حامل بیماری باشند، بدون اینکه از خود علائمی را بروز دهند که به آنها اصطلاحا گربه‌ های ناقل گویند که موجب انتقال بیماری به سگ ها و گربه های سالم می‌ گردند. همچنین قارچ‌ های درماتوفیتی قادرند باعث ایجاد ضایعات دانه‌ دانه مانند ریز بر روی پوست گربه ها گردند که در اثر ناز و نوازش در زیر دست حس می‌ شوند که آن ها را التهاب پوست ارزنیمی‌ می نامند.

درماتوفیتوز

 

این مقاله را هم مطالعه بفرمایید: پریتونیتیس واگیردار یا پریتونیت عفونی در گربه ها

تشخیص درماتوفیتوز

علائم ابتلا به قارچ های درماتوفیتی شبیه به چندین بیماری دیگر پوستی می باشد، بنابراین هیچگاه تشخیص نباید تنها بر اساس شکل و علائم ظاهری ریزش مو باشد. در صورت مشکوک شدن به بیماری با منشا قارچ درماتوفیتی، دامپزشک ابتدا با قرار دادن منطقه کچلی در زیر نور ماورا بنفش ( که به آن لامپ وود می‌ گویند ) می‌تواند تا حدودی بیماری را تشخیص بدهد. اغلب ضایعاتی که برخی از این درماتوفیت‌ها در اثر فعالیت خود ایجاد می‌کنند، زیر لامپ وود به رنگ سبز ملایم شبرنگ در مشخص می شود. به هر حال عدم وجود این دانه‌ های شب‌ رنگ سبز مساوی با عدم ابتلای حیوان نمی باشد و بعضی از درماتوفیت‌ ها از خود رنگی نشان نمی‌ دهند.

بهترین راه تشخیص قارچهای درماتوفیتی، برداشتن نمونه از پوست و موی محل درگیر و کشت دادن آن می باشد. برای انجام این آزمایش ساده، مقادیری از مو های قسمت آسیب دیده پوست به وسیله یک مسواک یک بار مصرف و یا به وسیله یک پونس بردارید و داخل ظروف مخصوص که حاوی مواد مغذی برای رشد این نوع قارچ‌ها می باشد (محیط کشت) می‌ گردد. اگر پس از مدتی (اغلب 5 الی 14 روز) درماتوفیت در محیط رشد داشته باشد، مشخص می‌ گردد که حیوان مبتلا به این بیماری می باشد.

درمان قارچ های درماتوفیتی

اغلب حیواناتی که به نوع ملایم مبتلا می شوند حتی بدون اینکه درمان گردند خود به خود بهبود پیدا می یابند. با این حال برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی و پیشگیری از انتشار بیماری به انسان و یا حیوانات دیگر ،درمان باید انجام شود.

اولین اقدام برای درمان، کوتاه نمودن موهای حیوان می باشد. مو های کوتاه شده باید دور ریخته شوند تا از انتقال بیماری جلوگیری گردد. استفاده از شامپو های ضد قارچ بر روی موی کوتاه شده بسیار موثر تر از مو های بلند است. محل زندگی حیوان مبتلا باید به طور  مرتب ضد عفونی شده و با جارو برقی تمیز شود تا از انتشار بیماری جلوگیری گردد. بهتر است تمام وسایل و محل خواب حیوان ضد عفونی شود یا آن ها را دور بریزید.

اگر قسمت کوچکی از پوست به قارچ مبتلا شده است ، دامپزشک می تواند آن را با تجویز کرم و یا لوسیون های ضد قارچ مناسب درمان کند. برای استفاده از این نوع داروها حتما از دستکش های یکبار مصرف استفاده کنید.

درماتوفیتوز

داروهای ضد قارچ خوراکی ( گریزوفولوین، کتوکنازول، ایتراکونازول و تربینافین) هنگامی تجویز می گردند که دارو های موضعی (مثل کرم و لوسیون ضد قارچ) موثر واقع نمی شوند و یا میزان ضایعه به حدی وسیع است که درمان موضعی ممکن یا عملی نمی باشد. به هیچ عنوان دارو های موضعی را به صورت خوراکی استفاده نکنید، زیرا این کار می تواند موجب مرگ حیوان گردد.

گریزوفولوین دارویی می باشد که مخصوصا در گربه ها می تواند موجب ایجاد عوارض جانبی جدی گردد. با توجه به موجود بودن دارو های جدید تر مثل ایتراکونازول و یا تربینافین استفاده از گریزوفولوین دیگر منطقی به نظر نمی آید. ایتراکونازول حتی می تواند بدون احتیاج به کوتاه کردن مو در گربه هایی با مو های بلند نظیر نژاد های پرشین مو بلند موثر واقع گردد.

همراهان مجله ی پزشکی آسان طب ؛ توجه داشته باشید که عفونت های قارچی معمولا سر سخت هستند و درمان آن ها معمولا 2 الی 3 ماه طول می کشد. اگر قارچ ، پنجه ها و ناخن ها را درگیر کند مدت درمان ممکن است به 6 الی 12 ماه نیز برسد.

واکسنی در برابر ابتلا  گربه ها به میکروسپوروم کنیس ها عرضه شده است، اما به نظر می آید که زیاد موثر نیستند. این واکسن بیشتر در پرورشگاه های گربه که تعداد زیادی گربه در آنجا نگهداری می گردد بیشتر به کار می رود. این واکسن در ایران مرسوم نیست و به راحتی قابل دسترس نمی باشد.

منبع : https://mag.asanteb.com

‫0/5 ‫(0 نظر)

مقالات پیشنهادی جهت مطالعه ی شما

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا