کامل ترین دسته بندی انواع استرس ها به 5 روش

دسته بندی انواع استرس ها به روشهای مختلفی انجام می شود. به عنوان مثال با یک روش دسته بندی، انواع استرس ها به استرس فیزیکی، هیجانی، ذهنی، غذایی و … تقسیم می شود. همچنین استرس خوب و پریشانی نوع دیگری از تقسیم بندی استرس هستند. در این بخش 5 روش مختلف را برای تقسیم بندی انواع استرس ها به شما معرفی می کنیم. شما ابتدا باید علت استرس تان را شناسایی کنید تا بتوانید با آن مقابله کنید.

انواع استرس ها و اضطراب

هرکدام از انواع استرس ها ویژگی‌ها، نشانه‌های بیرونی، مدت‌زمان و رویکردهای درمانی خاص خود را دارد. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب شما را با انواع استرس ها آشنا می کنیم. امیدواریم از این بخش بهره کافی را ببرید.

انواع استرس ها دسته بندی اول

یک نوع تقسیم بندی استرس که خیلی هم جزئی است بر اساس موضوع و رویداد مربوط به آن است. در این نوع تقسیم بندی استرس به صد ها نوع تقسیم می شود. مانند موارد زیر :

1. استرس طلاق

2. استرس ازدواج

3. استرس کنکور

4. استرس شب امتحان

5. استرس سخنرانی

6. استرس ازدواج

7. استرس زایمان

… و هزاران استرس دیگر

این را هم بخوانید : 20 مورد از راههای کاهش اضطراب و استرس

انواع استرس ها دسته بندی دوم

در روش دوم برای تقسیم بندی انواع استرس ها ، استرس را به 7 دسته مجزا تقسیم کرده اند.

۱. استرس فیزیکی:

از علایم استرس فیزیکی میتوان به تقلای شدید، کار بد، کمبود خواب، استرس سفر و … اشاره کرد.

۲. استرس شیمیایی:

این نوع استرس به خاطر مواد مخدر، الکل، کافئین، نیکوتین، و آلاینده‌های محیطی از قبیل پاک‌کننده‌های شیمیایی و آفت‌کش‌ها و … بوجود می آید.

۳. استرس ذهنی:

در استرس ذهنی شخص ویژگیهایی مانند کمال‌طلبی، نگرانی، اضطراب، ساعات کار طولانی، وسواس و … دارد.

۴. استرس هیجانی:

استرس هیجانی شامل علایمی مانند خشم، احساس گناه، تنهایی، ناراحتی، ترس و … می باشد.

۵. استرس غذایی:

حساسیت غذایی، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی همگی باعث استرس غذایی می شوند.

۶. استرس حادثه‌ای:

این استرس معمولا به خاطر مواردی مانند جراحت یا سوختگی، عمل جراحی، بیماری، عفونت، تب شدید و … بوجود می آید.

۷. استرس روحی روانی:

از نشانه های استرس روحی روانی میتوان به روابط آشفته، فشار مالی یا حرفه‌ای، چالش‌هایی در رابطه با اهداف زندگی، همسویی روحی و حالت کلی شادی و … اشاره کرد.

این را هم بخوانید : عوارض استرس در زنان و علایم استرس

انواع استرس ها دسته بندی سوم

در یک روش دیگر استرس را به دو دسته زیر بخش بندی می کنند :

1. استرس فیزیکی و جسمی

این استرس ها به خاطر دمای بالای محیط کار ، سر و صدای زیاد در محیط کار، بخاطر بیماری، درد در بخشی از بدن، ترس از بیماری و … روی می دهد.

2. استرس روانی

این مورد از انواع استرس ها به خاطر اطرافیان بداخلاف، طرز فکر منفی، اعتماد به نفس پایین، مقایسه کردن با دیگران و … رخ می دهد و بخاطر طرز فکر شماست.

انواع استرس ها دسته بندی چهارم

در یک تقسیم بندی انواع استرس ها را بر اساس مدت زمان و تکرار عوامل استرس زا بررسی می کنند :

1- انواع استرس ها – استرس لحظه‌ای

استرس لحظه ای یکی از شایع ترین انواع استرس هاست. استرس لحظه‌ای نتیجه‌ فشارهایی است که اخیرا به شما وارد شده یا قرار است در آینده‌ به شما وارد شود. این نوع استرس در حجم اندک، کمی هیجان و انگیزه به شما وارد می‌کند، اما اگر دائمی و بیش از حد باشد خطرساز است. یکی از مثال هایی که میتوانیم برای این نوع استرس بزنیم ترس از اسکی روی شیب تند یا ترس از سرسره برای بچه هاست. نشانه‌های بیرونی استرس لحظه‌ای برای بیشتر افراد، مشخص و قابل‌شناسایی است. در طول روز با استرس‌های ریز و درشت زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنیم: تصادف ماشین و آسیب‌دیدن گلگیر خودرو، ازدست‌رفتن قرارداد مهم کاری، قرار ملاقاتی فوری، مشکلات مدرسه‌ی فرزندان و… .

از نشانه های استرس لحظه ای میتوان به پریشانیِ احساسی (ترکیبی از عصبانیت یا کج‌خلقی)، تشویش و افسردگی ، مشکلات ماهیچه‌ای مانند سردردهای تنشی، کمردرد، درد در ناحیه فَک و سایر مشکلات ماهیچه‌ای و عضلانی، مشکلات معده و روده و … اشاره کرد. این استرس های لحظه ای در زندگی هر کسی اتفاق می افتد و شخص اگر بخواهد میتواند آن را مدیریت کند.

2- انواع استرس ها – استرس مکرر

در این روش افراد نیز به‌طور مداوم دچار استرس لحظه‌ای هستند و زندگی‌شان غرق در ترس و استرس شده است. آنها همیشه عجله دارند و با این حال اکثرا کارشان به موقع انجام نمی شود.این افراد نمی‌توانند مدیریت درستی داشته باشند و خواسته‌ها و فشارهای مختلفی که در زندگی دارند، باعث تشویش و آشفتگی‌شان می‌شود. در واقع استرس مکرر این افراد از پیشرفت آنها جلوگیری می کند. این افراد همواره نگران‌اند و بدبینانه اتفاقات پیش رو را فاجعه‌بار و نگران‌کننده می‌بینند. آنها معتقدند دنیا جای خطرناکی است و همواره باید منتظر پرداخت تاوان و جریمه باشند.

3. انواع استرس ها – استرس مزمن

در استرس مزمن برعکس دو استرس قبلی هیچ‌گونه شور و هیجانی وجود ندارد. این نوع استرس رفته‌رفته، فرد را افسرده تر می‌کند و زندگی، جسم و روان او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. استرس مزمن ممکن است استرس ناشی از فقر، روابط ناموفق خانوادگی، ازدواجی ناموفق یا داشتن شغل و حرفه‌ای نامناسب باشد.

برخی انواع استرس مزمن، ریشه در کودکی شخص دارند و همچنان فرد را در بزرگ‌سالی همراهی می‌کنند. بعضی تجربه‌ها، شخصیت را به‌شدت تحت تأثیر خود قرار می‌دهند. نظام فکری و عقیدتی افراد نیز در شکل‌گیری استرس‌ها نقش مهمی دارد.

بدترین جنبه از استرس مزمن، عادت‌کردنِ فرد به آن است. سایر انواع استرس به‌سادگی در افراد قابل‌تشخیص است، زیرا فرد تغییراتی را در خود مشاهده می‌کند که برایش جدید و ناآشنا هستند. اما استرس مزمن در فرد تبدیل به نوعی عادت می‌شود و ازاین‌رو تشخیص و شناسایی آن کمی مشکل است. حتی گاهی فرد کاملا آن را پذیرفته و با آن کنار آمده است.

انواع استرس ها دسته بندی پنجم

در این دسته بندی انواع استرس ها را به دو دسته استرس خوب و پریشانی تقسیم می شود که خود پریشانی هم سه زیر شاخه دارد :

1- استرس خوب

استرس خوب می‌تواند فرد را برای انجام بهتر کار خود تحریک کند تا سریع‌تر عمل کند. مثلا استرس عادی از امتحان باعث می شود شخص تلاش کند و درس بخواند. اگر این استرس نباشد احتمالا او همه چیز را به آخر وقت بسپارد. این نوع استرس، «استرس خوب» نامیده می‌شود که از نظر جسمی و روانی برای فرد مضر نیست.

2- پریشانی

پریشانی یا همان چیزی که ما به آن استرس می گوییم، دارای اثر منفی بر سلامت و رفاه عاطفی است. این پریشانی اکثرا همراه با خشم، تحریک‌پذیری، ترس، اضطراب و وحشت می باشد و گاهی علائم فیزیکی مانند تپش قلب، تنگی نفس و افزایش فشار خون را همراه دارد.

پریشانی یا استرس بد به سه نوع پریشانی حاد، پریشانی‌های حاد عارضی و پریشانی مزمن تقسیم بندی می شود می‌شود.

الف- پریشانی و اضطراب حاد

پریشانی حاد شایع‌ترین نوع استرس است که به طور ناگهانی رخ داده و تقریبا همیشه نیازمند یک واکنش است. مصاحبه شغلی و یا یک امتحان که شما به اندازه کافی در آن آماده نیستید، برخی از نمونه‌هایی از استرس حاد هستند. از علایم آن میتوان به ناراحتی عاطفی، سردرد، میگرن، افزایش ضربان قلب، تپش قلب، سرگیجه، تنگی نفس، دست‌ها یا پاها سرد و عرق کردن بیش از حد اشاره کرد.

ب- پریشانی حاد عارضی

اصطلاح استرس حاد عارضی که معمولا برای یک موقعیت، زمانی که استرس حاد تبدیل به هنجار می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. افرادی که این نوع استرس را دارند اغلب خودشان برای سازماندهی زندگی خود تقلا می‌کنند و لیست کامل و بی پایان از چیزهایی که باید انجام دهند را تکمیل می‌کنند.آنها اغلب در این لیست خواسته‌های غیر ضروری را قرار می‌‌دهند و به خود فشار می‌آورند که این نوع استرس در نهایت می‌تواند باعث بی‌قراری و زود‌رنجی آنها شود. از علائم شایع استرس حاد عارضی تحریک‌پذیری، سردرد مداوم، تنش، میگرن، فشار خون بالا و درد قفسه سینه می‌باشد.

ج- پریشانی مزمن

پریشانی مزمن استرسی که برای مدت طولانی همچنان ادامه دارد؛ استرس مزمن معمولا از یک رویداد طولانی مدت یا شرایطی که نمی‌تواند کنترل شود، ‌ناشی می‌شود. فقر، احساس به دام افتاده در یک شغل نفرت‌انگیز، یک رابطه مشکل‌دار و یک تجربه بد روحی در دوران کودکی، برخی از نمونه‌هایی از رویدادها یا شرایطی است که می‌تواند به استرس مزمن منتهی ‌شود. این نوع استرس همچنین به افسردگی، خشونت و خودکشی در موارد شدید منجر شود.

منبع : https://mag.asanteb.com