علائم اسکیزوفرنی چیست و به چند دسته تقسیم می شود؟

اسکیزوفرنی یکی از بیماریهای روانی است که از دو لغت یونانی shizein (گسستن) و phrenos (اندیشه) برگرفته شده است و معادل‌ فارسی آن «جنون جوانی» می باشد. از نشانه ها و علائم اسکیزوفرنی میتوان به قطع رابطه‌ عاطفی، اجتناب از دیگران، عدم تمرکز، توهم، هذیان، شنیدن صداها، احساس نیاز به محافظت شدن و … اشاره کرد. بیش از ۲۱ میلیون نفر در سراسر جهان به بیماری اسکیزوفرنی مبتلا هستند. درمان اسکیزوفرنی امکان پذیر است، اما متاسفانه 50 درصد از آنها هیچ اقدامی برای درمان خود انجام نمی دهند. در این بخش علائم اسکیزوفرنی را به شما معرفی می کنیم. اگر این علائم را در خود یا اطرافیانتان می بینید سعی کنید سریعا به فکر درمان آن باشید.

بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

بیماری اسکیزوفرنی یکی از بیماریهای روحی روانی است که بر شیوه‌ تفکر، احساس و رفتار افراد تاثیر گذار است. اسکیزوفرنی مانند دیگر اختلالات ذهنی، شایع نیست، اما میتواند بسیار ناتوان‌کننده باشد. از هر ۱۰۰۰ نفر، تقریبا ۷ یا ۸ نفر در زندگی‌ به بیماری اسکیزوفرنی مبتلا می شوند.

در این بیماری افراد معمولا صداهایی را می شنوند یا چیزهایی را می ببینند که وجود خارجی ندارند. آنها ممکن است تصور کنند که افراد دیگر، ذهن آن‌ها را می‌خوانند. یا مثلا تصور کنند که دیگران برای صدمه زدن به آنها نقشه می‌کشند. بیماران اسکیزوفرنی ممکنست ساعت‌ها بدون حرکت یا صحبت بنشینند. گاهی‌ اوقات این افراد خیلی طبیعی دیده می شوند، ولی وقتیکه شروع به صحبت کردن درباره‌ افکارشان می‌کنند، متوجه علایم شان می شویم.

علائم اسکیزوفرنی چیست؟

علائم اسکیزوفرنی به سه طبقه‌ گسترده تقسیم می‌شوند:

• نشانه‌های مثبت
• نشانه‌های منفی
• نشانه‌های شناختی

1- نشانه های مثبت

نشانه های مثبت بیماری های اسکیزوفرنی، رفتارهای روان پریشانه ای هستند که در انسان‌های سالم دیده نمی‌شوند. کسانیکه  علائم اسکیزوفرنی  مثبت را دارند، ارتباطشان را با بسیاری از جنبه‌های واقعیت از دست خواهند داد. برای بعضی از افراد، این نشانه‌ها گذرا هستند، اما برای خیلی از آنها این علائم همیشگی است و ثابت می‌مانند. نشانه های مثبت اسکیزوفرنی گاهی شدید و گاهی به سختی دیده می شوند. شدت نشانه‌های مثبت ممکنست به این بستگی داشته باشد که بیمار تحت درمان هست یا نیست.

برخی از نشانه‌های مثبت بیماری اسکیزوفرنی عبارتند از :

توهمات

به گزارش مجله پزشکی آسان طب توهمات یکی از علائم اسکیزوفرنی هستند که نوعی تجربیات حسی بوده و بدون وجود محرک بیرونی رخ می‌دهند. این توهمات در هر یک از پنج حس می‌توانند بروز کنند (بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی یا لامسه). ولی شایع ترین آنها مربوط به شنیدن صداهای عجیب و غریب است.

+این صداها می‌توانند درونی باشند، یعنی از ذهن خود فرد نشأت بگیرند.

+یا می‌توانند بیرونی باشند و مثلا بیمار فکر می‌کند کسی با او در حال صحبت کردن است.

این صداها ممکن است درباره‌ی رفتار فرد با او صحبت کنند، فرمان انجام کارهایی را به او بدهند یا او را از وجود خطری آگاه سازند.

از انواع دیگر توهمات میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

– دیدن افراد یا اشیایی که وجود خارجی ندارند

– بوییدن رایحه‌هایی که هیچ‌کس متوجه آنها نمی‌شود.

– حس اینکه کسی با انگشتان نامرئی در حال لمس کردن بدن آنها است، وقتی هیچکس کنار آن‌ها نیست.

هذیانات

هذیانات، باورهای اشتباهی هستند که فرد عمیقا به آن‌ها اعتقاد دارد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌توانند هذیاناتی داشته باشند که عجیب و غریب است. مثلا ممکنست آنها تصور کنند که همسایه‌ها می‌توانند با امواج مغناطیسی، رفتار آنها را کنترل کنند. گاهی‌ وقتها آنها تصور میکنند شخص دیگری هستند، مثلا یک شخصیت معروف تاریخی. 

یا مثلا این امکان وجود دارد که بیماران اسکیزوفرنی هذیانات پارانویایی داشته باشند و گمان کنند که دیگران می‌خواهند به آنها آسیب برسانند. مثلا با خیانت، حمله، مسموم کردن، جاسوسی کردن یا نقشه کشیدن علیه آنها یا نزدیکانشان.

اختلالات تفکر

+ اختلالات تفکر یکی دیگر از علائم اسکیزوفرنی و از شیوه‌های غیرعادی یا ناکارآمد فکر کردن هستند. یک شکل از آن، «تفکر آشفته» نام دارد. در مشکل اختلالات تفکر شخص در مرتب کردن افکارش یا برقرار کردن رابطه‌ منطقی میان آنها، دغدغه دارد.

+ گاهی ممکنست شخص نامفهوم حرف بزند، در حدیکه کسی نتواند حرفهایش را بفهمد و درک کند. اغلب به این حالت، «سالاد لغت» می‌گویند.

 + نوع دیگری از اختلالات تفکر «وقفه‌ی تفکر» نام دارد. در این مورد شخص ناگهان صحبت خود را با فکر کردن به چیزی، قطع می‌کند. حتی ممکنست بعدا از این صحبت چیزی یادش نیاید یا دلیل قطع کردن را بخاطر نیاورد.

اختلالات حرکت

به گزارش مجله پزشکی آسان طب کسیکه اختلال حرکت دارد، گاهی اوقات حرکات خاصی را به دفعات تکرار می کند. از سوی دیگر، چنین فردی ممکن است دچار بُهت (یا کاتاتونی) شود. کاتاتونی حالتی است که در آن فرد نه حرکت می‌کند و نه به دیگران واکنش نشان می‌دهد. امروزه، کاتاتونی به ندرت رخ می‌دهد.

2- نشانه‌های منفی

نشانه‌های منفی یکی از علائم اسکیزوفرنی است که به آشفتگی‌ احساسات و رفتارها مربوط می‌شوند. تشخیص این نشانه‌ها به عنوان علائم اسکیزوفرنی گاهی سخت است و می‌توان آنها را با نشانه‌های افسردگی و حالت‌های دیگر، اشتباه گرفت.

از نشانه های منفی اسکیزوفرنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

یکنواختی احساسی (کاهش ابراز احساسات از طریق حالات چهره یا لحن صدا)

کاهش لذت از زندگی روزمره

مشکل در آغاز و ادامه‌ی فعالیت‌ها

کاهش صحبت کردن

افرادی که نشانه‌های منفی دارند ممکن است برای کارهای روزمره‌شان به کمک نیاز داشته باشند. آنها ممکن است از بهداشت فردی غفلت کنند. این ویژگی‌ها سبب می‌شوند که آن‌ها تنبل به نظر بیایند یا تمایلی به کمک کردن به خودشان نداشته باشند.

3- نشانه‌های شناختی

نشانه‌های شناختی در بیماری اسکیزوفرنی برای خیلی از افراد نامحسوس است؛ اما برای خیلی ها هم این نشانه‌ها شدیدتر است و بیماران ممکن است تغییراتی را در حافظه یا جنبه‌های دیگری از تفکرشان داشته باشند. به گزارش آسان طب نشانه های شناختی اغلب با انجام آزمایش‌های خاصی قابل‌ تشخیص می باشند. نشانه‌های شناختی موارد زیر را در بر می‌گیرند:

عملکرد اجراییِ ضعیف (ضعف در توانایی درک اطلاعات و استفاده از آن‌ها برای تصمیم‌گیری)

اختلال در تمرکز و توجه

اختلال در حافظه‌ فعال (ضعف در توانایی استفاده‌ی فوری از اطلاعات پس از فراگیری آنها)

شناخت ضعیف، بر کار و روابط اجتماعی اثر می‌گذارد و می‌تواند برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دردناک باشد.

امیدواریم از اطلاعاتی که در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره بیماری اسکیزوفرنی تقدیم تان کردیم بهره کافی را برده باشید. یادتان باشد در اکثر موارد اگر این بیماری به موقع تشخیص داده شود قابل درمان است. متاسفانه خیلی از ما از عبارت روانپزشک یا روانشناس وحشت داریم و به جای اینکه به شیرین شدن زندگی مان کمک کنیم تا آخر عمر خودمان را عذاب می دهیم.

منبع : https://mag.asanteb.com