ماده فرومون و کاربرد آن در حیوانات ، حشرات و گیاهان

فرومون را می توان یک سیگنال شیمیایی معرفی نمود که ترشح آن باعث واکنش های اجتماعی در اعضای گونه های مشابه می گردد. در ادامه بیشتر شما را با ماده فرومون در حیوانات (pheromones in animals) و کاربرد آن در حیوانات آشنا خواهیم کرد.

ماده فرومون

ماده فرومون قادر به تأثیرگذاری روی گونه های مشابه در خارج از بدن موجودات زنده می باشد. از علامت های فرومون می توان به هشدار و نشان دادن مسیر رسیدن به منبع غذایی (در مورچه، زنبور و موریانه) و رفتارهای جنسی اشاره نمود.

کاربرد های ماده فرومون در حیوانات

استفاده از فرومون در میان حشرات امری بسیار متداول می  باشد. به طور مثال ملکه با ترشح ماده فرومون مخصوص خود، سایر زنبور ها را به سمت خودش می کشاند و یا در مورچه  ها می توانند نقش یک تابلوی راهنما جهت رسیدن به منابع غذایی را داشته باشد. افزون بر این بسیاری از گیاهان و مهره داران نیز با استفاده از فرمون ارتباط برقرار می کنند. 

بر طبق تحقیقات انجام شده در مجله ی پزشکی آسان طب ؛ محققان از ماده فرومون به عنوان یکی از مؤثر ترین راه  های سرکوب آفات گیاهی استفاده می کنند. آن ها عقیده دارند که فرمون به دلیل غیر سمی بودن و نداشتن اثرات منفی روی اکوسیستم و نیز تأثیرگذاری بسیار خوب حتی در غلظت های بسیار پایین بهترین گزینه جهت مبارزه با آفات خواهد بود.

مورچه ها، موریانه ها و زنبور ها در زمان حمله گونه های مشابه و یا غیرمشابه از خود، فرومون هشدار دهنده تولید کرده و انتشار می دهند. حتی اغلب گونه  های پستانداران از فرمون ها در جاذبه جنسی استفاده می کنند. آن  ها می توانند از راه بوییدن حیوان دیگر مشخص کنند که آن حیوان از نوع نر است یا از نوع ماده و در صورتی که ماده است آیا آمادگی جفت گیری را دارد یا خیر. هم چنین فرمون ها می توانند اثرات پایدار و طولانی تری را به وجود بیاورند. بوی یک موش ماده می تواند سیکل جنسی موش ماده دیگر را متوقف سازدد و بوی یک موش نر می تواند همان سیکل را بازگرداند. حیوانات نر با منتشر کردن ماده فرومون خود اطلاعاتی را در غالب نوع و گونه خود در قلمرو گونه های مشابه به جای می گذارند.

در سطوح میکروسکوپی نیز بعضی از گونه های بی مهره دریایی (copepods) می توانند جنس ماده را به وسیله فرومون در دریا تعقیب کرده و ردیابی کنند. در فرآیند لقاح نیز گامت های جنس نر در تعداد زیادی از حیوانات از ماده فرومون جهت یافتن گامت های ماده و انجام عمل لقاح استفاده می کنند.

منبع : https://mag.asanteb.com