آشنایی با پنومومدیاستین و علت‌های پدید آمدن آن
پنومومدیاستین می‌تواند ناشی از آسیب‌های فیزیکی و یا شرایط مشابه دیگر باشد و موجب می‌شود که هوا از ریه‌ها، راه‌های هوایی و یا روده به داخل حفره قفسه سینه نفوذ کند. اصطلاح یونانی Pneumomediastinum در حقیقت از دو واژه pneuma به معنی نفس و mediastinal به معنی آمفیزم گرفته شده و به حضور غیرطبیعی هوا یا گاز دیگر در قفسه سینه اشاره دارد. بهتر است بدانید که پنومومدیاستین بسیار به ندرت رخ می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره توصیه می‌کنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
علائم ایجاد پنومومدیاستین
علائم اصلی این مشکل معمولا درد شدید در مرکز قفسه سینه است و سایر علائم به شرح ذیل می‌باشند:
- هوا زیر پوست در قفسه سینه که به عنوان آمفیزم زیرجلدی شناخته می‌شود
- تغییر در صدا
- سرفه
- مشکل بلعیدن
- درد گردن
- دشواری در تنفس
- تنگی نفس
- استفراغ
پزشک معمولا با گوش دادن به صدای قلب فردی که به پنومومدیاستین مبتلا است متوجه یک صدای غیرطبیعی و شکننده در قفسه سینه او خواهد شد.
توضیحاتی در رابطه با آمفیزم زیر جلدی
آمفیزم زیر جلدی یا زیر پوستی زمانی رخ می‌دهد که هوا در زیر بافت پوست نفوذ کرده و موجب آماس پوست گردد. نفوذ هوای تنفسی به زیر جلد اغلب در ناحیه گردن و صورت رخ می‌دهد اما ممکن است در نواحی دیگر نیز ایجاد شود. آمفیزم زیر پوستی معمولا به تنهایی خطرناک نیست اما علت شکل‌گیری آن که مثلا پنوموتوراکس یکی از آن‌هاست، می‌تواند خطرناک باشد. از عوامل مهم بروز این بیماری می‌توان به سیگار کشیدن، قلیان کشیدن، مصرف دخانیات، استنشاق مواد شیمیایی، گرد و غبار و آلودگی هوا اشاره کرد.
علت‌های ایجاد پنومومدیاستین
- آسیب به گردن یا قفسه سینه
- جراحی گردن، قفسه سینه و یا شکم
- آسم یا سایر شرایطی که منجر به سرفه شدید می‌گردند
- عفونت‌های قفسه سینه و بیماری‌های ریوی مانند COPD
- بیماری‌های بینابینی ریه
- استفراغ بیش از حد
- استنشاق گازهای سمی
- زایمان‌های سخت
- فعالیت‌های شدید
- تغییرات سریع در فشار هوا هنگام غواصی
- مصرف مواد مخدر مانند کوکائین و متامفتامین
توجه داشته باشید که باد کردن لپ‌ها و بینی نیز می‌تواند به جهت خنثی کردن کمبود فشار هوا در ایجاد پنومومدیاستین دخیل باشد.
عوامل خطرساز پنومومدیاستین
عواملی که باعث افزایش احتمال پنومومدیاستین می‌گردند در زیر آورده شده است که به آن‌ها خواهیم پرداخت:
♦ سن: نوزادان و کودکان در معرض خطر بیشتری نسبت به بزرگسالان می‌باشند زیرا بافت سینه آن‌ها دچار سختی کمتری بوده و مسیر حرکت راحت‌تر خواهد بود.
♦ جنسیت: تقریبا 76 درصد از مردان به ویژه جوانان را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
♦ سلامت ریه: افراد مبتلا به بیماری‌های ریه از جمله مشکل آسم ، تصلب بافت‌های کیست‌دار، COPD، بیماری بینابینی ریه و کیست در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
نحوه تشخیص این بیماری
پزشک در ابتدا سابقه بیماری فرد را بررسی کرده و سپس یک معاینه فیزیکی برای تشخیص پنومومدیاستین انجام می‌دهد. برخی از آزمایشات تصویربرداری نیز معمولا برای مشاهده ریه‌ها، راه‌های هوایی و روده انجام خواهد شد که انواع آن شامل موارد زیر می‌شود:
√ اشعه ایکس: این آزمایش، تصویری از قفسه سینه و اندام‌های قسمت فوقانی شکم می‌دهد تا علت اصلی نفوذ هوا مشخص شود.
√ سی تی اسکن: در این روش یک تصویر دقیق از قفسه سینه گرفته می‌شود تا پزشک بتواند مشکل را بررسی کند.
√ سونوگرافی: این آزمایش با استفاده از امواج صوتی به دنبال هوا در خارج از ریه‌ها می‌باشد. در این روش ژل پزشکی بر روی پوست قرار داده می‌شود تا ترشح اولتراسوند بتواند ساختارها را داخل حفره قفسه سینه نشان دهد.
سایر آزمایش‌ها که معمولا کمتر استفاده می‌شوند برای شناسایی یا تایید یک وضعیت پزشکی ضروری انجام می‌گیرند که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
√ برونکوسکوپی: این روش راه‌های هوایی ریه‌ها را از طریق یک لوله نازک با نور و دوربین که در بینی یا دهان قرار داده می‌شود، بررسی می‌کند.
√ آندوسکوپی: در طی این روش یک لوله از گلو یا بینی به مری، معده و یا روده فوقانی منتقل می‌شود.
گزینه‌های درمان پنومومدیاستین
به گزارش مجله پزشکی آسان طب این عارضه به ندرت جدی شده و درمان به منظور مدیریت علائم و هر علت زمینه‌ای دیگری انجام می‌گیرد. درمان‌های توصیه شده شامل موارد زیر می‌گردند که در این قسمت از مقاله به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- استراحت
- اجتناب از فعالیت بدنی
- داروهای ضداضطراب
- درمان سرفه
- داروهای کاهش درد
در نظر داشته باشید که اگر وضعیت ریه به پنومومدیاستین منتهی شود، به طور معمول نیاز به درمان خواهد داشت. پزشکان نیز ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها را برای عفونت‌ها یا درمان‌های تنفسی برای آسم تجویز کنند. پنومومدیاستین معمولا بدون درمان برطرف خواهد شد اما در بعضی موارد نیز دیده شده است که بهبودی تا 2 ماه زمان می‌برد. نکته قابل توجه و حائز اهمیت این است که این بیماری باید به موقع درمان شود زیرا در صورت عدم درمان می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را برای فرد مبتلا ایجاد کرده و حتی تهدید کننده زندگی وی باشد.
پنومومدیاستین در نوزادان
از هر 1000 نوزاد تقریبا 2 نفر به این عارضه مبتلا می‌شوند اما لزوما همه نشانه‌هایی که به تشخیص منجر می‌شوند، ایجاد نمی‌گردد و اگر نوزاد دارای علائم باشد معمولا شامل موارد زیر می‌شود:
- تنفس فوق‌العاده سریع
- خرخر کردن و نالیدن
- مشکل مکیدن
- بزرگ شدن قفسه سینه
موارد نامبرده شده زیر بیشتر در نوزادان مبتلا به پنومومدیاستین رخ می‌دهد:
- استفاده از یک دستگاه تنفس برای کمک به نفس کشیدن
- ایجاد شدن عفونت ریه مانند بیماری پنومونی
- به همراه داشتن شرایط اضطراری در هنگام تولد
اغلب لازم است نوزادان مبتلا به این مشکل به محض متولد شدن در بخش مراقبت‌های ویژه یا NICU نگهداری شوند تا درمان‌های لازم بر روی آنان انجام گیرد و دچار مشکلات بعدی نشوند.
نگاهی اجمالی به مقاله پنومومدیاستین
پنومومدیاستین معمولا باعث نگرانی نمی‌شود و چشم‌انداز خوبی دارد، اما بعضی از علائم مانند درد و مشکلات تنفسی می‌توانند موجب ناراحتی فرد شوند. درمان با هدف به حداقل رساندن این علائم تا زمانی که هوا در قفسه سینه از بین می‌رود، انجام می‌گیرد. در نظر داشته باشید که این مشکل احتمال دارد مجددا رخ دهد به خصوص در مواردی که افراد با مصرف مواد مخدر یا بیماری ریه درگیر باشند. این بیماری باید درمان شود و افراد باید در این باره با پزشک خود مشورت نمایند زیرا در صورت عدم درمان می‌تواند مشکلات بسیاری را برای فرد به وجود آورد.
منبع: https://mag.asanteb.com
