ارائه اطلاعاتی در رابطه با بیماری آدیسون
غده فوق کلیه شما در بالای کلیهها قرار دارد. این غدد باعث ایجاد بسیاری از هورمونهایی میشود که بدن نیاز به عملکرد طبیعی آنها دارد. بیماری آدیسون زمانی رخ میدهد که قشر آدرنال آسیب دیده و غدد فوق کلیه، هورمونهای استروئیدی کورتیزول و آلدوسترون را به میزان کافی تولید نکنند. هورمون کورتیزول در تنظیم فشار خون، سوخت و ساز مناسب قند خون، آزادسازی هورمون انسولین برای حفظ سطح مناسب قند خون، سیستم دفاعی بدن، واکنش تحریکی و التهابی نقش دارد و آلدوسترون به تنظیم سدیم و پتاسیم کمک میکند. لایه رویی غده فوق کلیه، هورمونهای جنسی (آندروژنها) را نیز تولید میکنند. بیماری آدیسون نادر بوده و شیوع آن در مردان و زنان تقریبا برابر است. علائم بیماری ممکن است به تدریج و در طی چند ماه یا حتی چند سال بروز کنند و میتوانند در هر سنی رخ دهند.
معرفی علائم مربوط به بیماری آدیسون
افراد مبتلا به آدیسون ممکن است علائم نامبرده شده زیر را تجربه نمایند:
- ضعف در عضلات
- خستگی
- دل درد
- سر درد
- عرق کردن
- احساس سردی بدن در تمام فصول سال
- وجود لکههای سفید بر روی پوست
- ریزش مو
- تیره شدن رنگ پوست
- کاهش وزن و اشتها
- کاهش ضربان قلب و یا فشار خون
- سطح پایین قند خون
- حمله خفگی
- وجود زخم در دهان
- حالت تهوع و استفراغ
- زود رنجی
- تحریک پذیری و افسردگی
اگر بیماری آدیسون بیش از حد ادامه داشته باشد و درمان نگردد، میتواند به یک بحران تبدیل شده و خطرناک باشد. بحران آدیسون، تهدید کننده زندگی فرد بوده و نیاز فوری به اورژانس دارد. توجه داشته باشید که فرد باید به محض بروز علائم زیر هر چه سریعتر به اورژانس مراجعه کند:
- تغییر وضعیت ذهنی (سردرگمی، ترس یا بیحوصلگی)
- از دست دادن هوشیاری
- تب شدید
- درد ناگهانی در پشت، شکم یا پاها
بحران ناگهانی آدینوس، میتواند منجر به شوک و مرگ شود.
بررسی دلایل ایجاد بیماری آدیسون
علت بیماری معمولا به تخریب تدریجی و پیشرونده غدد فوق کلیوی که احتمالا به دلیل بیماریهای خود ایمنی ایجاد میشوند، بستگی دارد. دو نوع بیماری آدیسون وجود دارد:
- نارسایی اولیه فوق کلیه
- نارسایی ثانویه فوق کلیه
به منظور درمان بیماری، پزشک باید بداند که فرد به کدام نوع از بیماری دچار شده است.
نارسایی اولیه فوق کلیه
به گزارش مجله پزشکی آسان طب، نارسایی اولیه فوق کلیه، زمانی رخ میدهد که غدههای فوق کلیه به شدت آسیب ببینند و دیگر نتوانند هورمون تولید کنند. این نوع بیماری آدیسون زمانی ایجاد میشود که سیستم ایمنی بدن به غدد فوق کلیه حمله کنند. آدیسون، یک بیماری خود ایمنی است، به این معنا که به اشتباه به سلولهای خود حمله میکند. علل نارسایی اولیه فوق کلیه عبارتند از:
- تصفیه طولانی مدت گلوکوکورتیکوئیدها (به عنوان مثال پردنیزون)
- عفونت
- سرطان و رشد غیرطبیعی تومورها
نارسایی ثانویه فوق کلیه
نارسایی ثانویه فوق کلیه زمانی رخ میدهد که غده هیپوفیز نتواند هورمون آدرنوکورتیکوتروپین تولید کند. مصرف داروهای کورتیکواستروییدی، ممکن است به بهبود این وضعیت کمک کند. کورتیکواستروئیدها به کنترل بیماریهای مزمنی مانند آسم کمک میکنند.
چه کسانی در معرض خطر بیماری آدیسون قرار دارند؟
افرادی که دارای شرایط زیر باشند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری آدیسون قرار دارند:
- سرطان
- ضدانعقاد
- عفونتهای مزمن مانند سل
- جراحی به منظور برداشتن قسمتی از غده فوق کلیه
- بیماریهای خود ایمنی مانند دیابت نوع 1 یا بیماری گریوز
نگاهی بر روشهای تشخیص این بیماری
پزشک درباره سابقه پزشکی و علائمی که فرد تجربه کرده است، سوالاتی پرسیده و یک معاینه فیزیکی را انجام میدهد، حتی ممکن است برخی آزمایش نیز برای بررسی میزان پتاسیم و سدیم فرد تجویز نماید. پزشک شما همچنین میتواند آزمایشات تصویربرداری و اندازهگیری سطح هورمون را برای فرد انجام دهد. در برخی موارد نیز ممکن است به MRI غده هیپوفیز برای نشان دادن علت نارسایی غده فوق کلیه، نیاز باشد. توجه داشته باشید که تشخیص درست و به موقع امری مهم و ضروری محسوب میشود زیرا تشخیص درست، به درمان این بیماری کمک خواهد کرد. در صورتی که بیماری آدیسون بدون درمان رها شود، پیشرفت کرده و میتواند خطرات جدی را برای فرد به همراه داشته باشد.
درمان این بیماری به چه صورت انجام میگیرد؟
درمان بیماری آدیسون بستگی به شرایط ایجاد آن دارد. پزشک ممکن است داروهایی را برای تنظیم غدد فوق کلیه، تجویز نماید. پیروی از برنامه درمانی که پزشک برای بیمار تجویز میکند، بسیار مهم است. بیماری آدیسون در صورت عدم درمان میتواند به بحران آدیسون منجر شود. بحران آدیسون میتواند باعث فشار خون پایین، پتاسیم زیاد در خون و سطح قند خون پایین شود. پزشک ممکن است ترکیبی از داروهای گلوکوکورتیکوئید (داروهای ضدالتهاب) را برای بهبود وضعیت بیمار تجویز نماید. این داروها باید به صورت مداوم مصرف شوند، بنابراین نباید دوز آن را تغییر دهید. توجه داشته باشید که مصرف هر نوع دارویی برای درمان این بیماری، حتما باید تحت نظر پزشک انجام گیرد، پس از مصرف خودسرانه آنها جدا بپرهیزید. جایگزینی هورمونها نیز ممکن است به منظور هورمونهایی که غدد فوق کلیه تولید نمیکنند، تجویز شوند. فرد مبتلا به بیماری آدیسون، باید همیشه داروهای تجویز شده توسط پزشک را همراه خود نگه دارد و حتی از پزشک خود بخواهد تا یک نسخه از کورتیکواسترویید تزریقی را در موارد اضطراری برای او بنویسد.
بررسی درمانهای جایگزین برای بیماری آدیسون
کسانی که به این بیماری مبتلا هستند، باید سطح استرس خود را حفظ کنند و به هیچ وجه دچار استرس نشوند، زیرا هر چیز ناراحت کنندهای میتواند سطح استرس فرد بیمار را بالا ببرد و بر واکنش او به داروها تاثیر بگذارد. فرد مبتلا به بیماری آدیسون باید در مورد راههای جایگزین برای از بین بردن استرس، مانند یوگا با پزشک خود مشورت نماید. افراد مبتلا به آدیسون باید برای ادامه زندگی خود، حتما درمان شوند. درمانهایی مانند داروهای جایگزین هورمون، باعث میشوند که علائم بیشتر قابل کنترل باشند. بیمار باید همیشه داروهای خود را منظم و طبق تجویز پزشک مصرف نماید زیرا مصرف کم و یا زیاد داروها، ممکن است سلامتی فرد را به خطر بیندازد. این دسته از بیماران باید مرتبا با پزشک خود در ارتباط باشند و داروهای خود را در محل کار و یا حتی مسافرت، با خود به همراه داشته باشند. توجه داشته باشید که امکان ارزیابی مجدد برنامه درمان فرد وجود دارد و ممکن است در طول زندگی تغییر کند، از این رو بیمار باید حتما تحت نظارت پزشک قرار بگیرد.
منبع: https://mag.asanteb.com