بررسی علتهای شایع ورم قوزک پا
ورم قوزک پا به دلیل جمع شدن مایع در این قسمت از بدن میباشد. وجود مایع معمولا دردناک نیست، مگر اینکه بر اثر آسیب ایجاد شود. ورم قوزک پا بیشتر در افراد مسن رخ داده و میتواند در هر دو طرف پا یا یک طرف ایجاد شود. این وضعیت در اکثر مواقع خطر جدی را به دنبال ندارد اما گاهی میتواند خطرناک باشد که در این صورت نیاز به درمان خواهد داشت.
بررسی علل رایج ورم قوزک پا
ورم قوزک پا به دلایل مختلفی ایجاد میشود اما در اکثر مواقع به علت شیوه نادرست زندگی رخ خواهد داد. در زیر به معرفی برخی از این عوامل خواهیم پرداخت:
√ اضافه وزن: داشتن اضافه وزن موجب کاهش گردش خون شده و باعث ایجاد مایع در قوزک پا میشود.
√ ایستادن یا نشستن طولانی: غیرفعال بودن عضلات، مانع حرکت مایعات بدن به سمت قلب میشود، از این رو حفظ آب و خون باعث ایجاد ورم قوزک پا میگردد.
برخی از داروهای خاص نیز موجب بروز ورم قوزک پا میشوند، در زیر به این داروها اشاره خواهیم کرد:
- استروئیدها
- برخی از داروهای ضد افسردگی، از جمله سه حلقه ای و مهار کنندههای MAO
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، از جمله ایبوپروفن و آسپرین
این نوع داروها میتوانند موجب کاهش گردش خون شده و ورم قوزک پا را به وجود آورند. به گزارش مجله پزشکی آسان طب اگر فردی پس از مصرف یک داروی خاص متوجه بروز این وضعیت در پای خود شود، باید حتما در این باره با پزشک خود صحبت کند. سایر علل احتمالی ورم قوزک پا مربوط به موارد خاص پزشکی یا تغییرات بدنی میشوند که در این قسمت از مقاله به آنها اشاره خواهیم کرد:
√ تغییرات هورمونی طبیعی: سطوح مختلف استروژن و پروژسترون باعث کاهش گردش خون در پاها شده و موجب بروز تورم میگردند. این تغییرات هورمونی ممکن است در دوران بارداری یا سیکل قاعدگی زن رخ دهد.
√ لخته خون در پا: وجود لخته خون در پا، جریان خون را مختل کرده و منجر به تورم و درد در ناحیه قوزک پا میگردد.
√ آسیب یا عفونت: آسیب یا عفونت در ناحیه پا یا مچ پا موجب افزایش جریان خون شده و تورم ایجاد میکند.
√ نارسایی وریدی (سیاهرگی): این وضعیت زمانی رخ میدهد که رگها به اندازه کافی قادر به پمپاژ کردن خون نباشند. این مسئله در نهایت موجب تورم قوزک پا میگردد.
√ پریکاردیت: این وضعیت ناشی از التهاب پرده پیراشامه که اطراف قلب را فراگرفته است، بوده و موجب بروز مشکلات تنفسی، تورم شدید و مزمن در پاها و قوزک پا میشود.
√ لنفدوم: لنفدوم که به عنوان انسداد لنفاوی نیز شناخته میشود، باعث انسداد در سیستم لنفاوی میشود. انسداد در سیستم لنفاوی موجب بروز تورم در بازوها و پاها میگردد.
√ پره اکلامپسی: این بیماری موجب فشار خون بالا در دوران بارداری شده و گردش خون را با مشکل مواجه میسازد. پره اکلامپسی در نهایت سبب بروز تورم در ناحیه صورت، دستها و پاها خواهد شد.
√ سیروز کبدی: این بیماری موجب زخم شدید کبد شده و به علت مصرف الکل یا عفونت (هپاتیت B یا C) رخ میدهد. این وضعیت منجر به فشار خون بالا و گردش ضعیف خون در پا و مچ پا میشود.
معرفی درمانهای خانگی ورم قوزک پا
برخی از درمانهای خانگی میتوانند در هنگام بروز تورم در ناحیه قوزک پا بسیار کمک کننده باشند، در اینجا به برخی از این درمانها اشاره خواهیم کرد:
- دراز بکشید و پاهایتان را بالا نگه دارید. گذاشتن یک بالش در زیر پا، این کار را راحتتر خواهد کرد.
- مصرف نمک خود را کاهش دهید، زیرا میزان مایعاتی که ممکن است در پاها ایجاد شود را کاهش میدهد.
- فعال بودن و کشش و حرکت پاها
- اجتناب از پوشیدن لباسهای تنگ
- حفظ وزن بدن سالم
- باند کشی مچ پا
- پوشیدن جوراب ساق بلند
- داشتن فعالیت و تحرک، حداقل یک بار در ساعت، خصوصا زمانی که به مدت طولانی نشسته یا ایستاده باشید
زمان مناسب جهت مراجعه به پزشک
ورم قوزک پا در اغلب موارد نگران کننده نیست اما گاهی اوقات میتواند از یک مسئله جدی نشات بگیرد. در صورتی که فرد به هر یک از شرایط زیر مبتلا باشد، باید به پزشک مراجعه کند:
- بیماری قلبی یا کلیوی و به دنبال آن تورم در ناحیه پا
- بیماری کبد و احساس تورم در ناحیه پا
- قرمزی و گرمای زیاد نواحی متورم
- دمای بالای بدن
- تورم ناگهانی و شدید در دوران بارداری
- به کار بردن درمانهای خانگی و بدتر شدن ورم
در صورتی که فرد هر یک از موارد قید شده زیر را تجربه کند، باید بلافاصله به بیمارستان منتقل شود:
- درد و فشار در ناحیه قفسه سینه
- سرگیجه
- احساس ضعف و گیجی
- مشکل تنفس یا تنگی نفس
روشهای تشخیص این وضعیت توسط پزشک
پزشک در ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام داده و سوالاتی در رابطه با زمان بروز ورم، علائم و هر عاملی که ممکن است موجب بدتر شدن یا بهتر شدن وضعیت شود، خواهد پرسید. آزمایشات زیر نیز برای تشخیص دقیق انجام خواهند گرفت:
- آزمایش خون که شامل شمارش سلولهای خون، بررسی عملکرد کلیه، کبد و اندامهای مختلف بدن است
- اشعه ایکس برای بررسی استخوانها و سایر بافتها
- امواج فراصوت برای بررسی اندامها، رگهای خونی و بافتها
- الکتروکاردیوگرام برای ارزیابی عملکرد قلب
اگر ورم قوزک پا در فرد مربوط به شیوه نادرست زندگی یا آسیب جزئی باشد، پزشک احتمالا درمانهای خانگی را به فرد پیشنهاد میدهد. تورم ممکن است با داروهای تجویزی مانند دیورتیکها کاهش یابد، اما این داروها میتوانند موجب بروز عوارض جانبی در فرد شوند.
جلوگیری از ایجاد ورم قوزک پا
جلوگیری از ورم قوزک پا، همیشه امکان پذیر نیست اما برخی از موارد میتوانند تا حدی از بروز آن جلوگیری نمایند. در زیر به معرفی آنها خواهیم پرداخت:
¤ ورزش منظم برای حفظ گردش خون: بزرگسالان ۱۸ تا ۶۴ سال باید در هفته ۱۵۰ دقیقه ورزش معمولی یا ۷۵ دقیقه ورزش سنگین داشته باشند.
¤ اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی مدت: اگر مدتزمان طولانی مینشینید یا مدت زمان زیادی را میایستید، گهگاهی بلند شده و کمی راه بروید.
¤ مدیریت کردن مصرف نمک: پزشکان معتقدند بزرگسالان (تا ۵۱ سال) نباید روزانه بیشتر از ۲۳۰۰ میلیگرم نمک مصرف کنند. افراد بالای ۵۱ سال و مبتلایان به بیماری قلبی باید مصرف نمک روزانه را به کمتر از ۱۵۰۰ میلیگرم کاهش دهند.
منبع: https://mag.asanteb.com