علایم بیماری استرس و منشا استرس

بیماری استرس یکی از مشکلات روحی است که خیلی ها دچار آن می شوند. استرس از درجه خفیف تا شدید ادامه دارد که استرس های شدید عوارض زیادی برای جسم و روح ما دارند. از علایم استرس میتوان به بیخوابی، سیگار کشیدن زیاد، یخ کردن بدن، عرق کردن، تپش قلب و … اشاره کرد. در این بخش درباره بیماری استرس اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.

علایم بیماری استرس

علایم بیماری استرس بی شمار است ، ولی شایع ترین آنها عبارتند از : بیخوابی و یا خوب و خوش نخوابیدن . تمرکز ضعیف – تحریک پذیری و زود خشمی – خوردن چای و قهوه زیاد و استعمال سیگار و مواد مخدر و مصرف الکل و عوارض انها – ناتوانی در تصمیم گیری ، نومیدی و افسردگی ناشی از این حالت – تپش قلب غیر عادی – احساس لقمه در گلو یا سرشکم – خشک شدن دهان و لرزش خفیف دست ها – فشار خون بالا –اسم و تنگی نفس – عرق کردن کف دستها – ضعف سیستم ایمین بدن – احساس مداوم و ناخوشایندی که ممکن است حادثه ای اتفاق بیفتد و از این رو امکان نشستن و آرام گرفتن و ریلکس برای شخص میسر نباشد . دردهای مفصلی – بالا و پائین رفتن وزن – ناباروری در زن و مرد – وزن پایین در نوزادانی که از مادر استرسی متولد شده باشند .

نشانه هایی که میاوریم می توانند خطر آفرین باشند و حتما بایستی با پزشک معالج در میان گذاشته شوند :

– درد قفسه سینه که در گردن و بازوها انتشار پیدا می کند و به صورت فشار ، چلاندن و کوفتگی باشد .

– بلع غذا به دشواری صورت گیرد (به خصوص اگر نان یا گوشت باشد) گویی لقمه در گلو چسبیده است .

– کاهش ناگهانی وزن به ویژه اگر با اختلالات گوارشی (دفع، یبوست و یا اسهال) همراه باشد .

– ضربان و تپش قلب به خصوص به هنگام خواب و استراحت

– احساس مرگ و یا خود کشی

مواردی را که در زیر می اوریم نشانه ای است برای کسانی که از استانه ی تحمل استرس گذر کرده اند ، ولی در عین حال نیاز به کمک و همراهی بیشتر دارند و نمی بایستی مشکل خود را دست کم بگیرند :

– زندگی برای این افراد لذت و شور و نشاط خود را از دست داده ، ولی اینان برای آنکه از قافله عقب نمانند سعی می کنند همرنگ جماعت بشوند .

– ارتباط صمیمانه با دیگران به دلیل استرس فراوان دچار اشکال شده است .

– عنان خشم خود را به کمترین بهانه ای از دست می دهند و ناامید و افسرده هستند .

– سیگار از دست شان نمی افتد و الکل را هم بهانه کرده اند تا زندگی بی روح خود را شادی مصنوعی ببخشند .

– میل جنسی رو به کاهش نهاده

– خود را خوار و بی مقدار می شمارند و ارزشی برای خویشتن قائل نمی شوند .

– گفتیم که استرس لحظه ای از انسان جدا نمی شود و به طور دائم شخص را مورد حملات خود قرار می دهد ولی در وهله نخست بایستی کانون و منش این ضربات را پیدا کرد و با اندکی تمرین به مقابله و مدیریت آنها پرداخت .

منشا استرس

استرس دارای چند کانون یا منشا اصلی است :

– محیط (آب و هوا، سر و صدا، ترافیک)

– توقعات اجتماعی (الزامات و تعهدات اجتماعی ، خود را عرضه کردن ، قید و بندها ، وظایف)

– جسمانی و فیزیولوژیکی (رشد ، بیماری ، سال خوردگی ، حوادث)

علایم احساس و هیجان بیماری استرس

علایم احساس و هیجان نیز همانند علایم جسمانی سمتومهای خاص خود را دارد مثل اضطراب و افسردگی که می تواند با استرس اشتباه شود و چنین تشخیصی بر عهده روان درمانگر مجرب و کارآزموده است . ضمن اشاره به نشانه های استرس روحی خاطر نشان می سازیم که بی توجهی به این موضوع می تواند عواقب ناگواری را در پی داشته باشد و بر کسب و کار و بهداشت جسم و روح و روابط خانوادگی و انفرادی و اجتماعی فرد تاثیری نامطلوب بگذارد .

– عصبیت، اضطراب، خلق و خوی افسرده از این شاخه به آن شاخه پریدن، تحریک پذیری ، ملول و بی روحیه بودن ، اشکالات یادگیری و حافظه، کمبود تمرکز ذهنی ، آشفتگی و بی نظمی فکری ، احساس بی ارادگی ، افراط و تفریط ، فوبیا (ترسهای غیر عقلانی) ، واکنشهای تند و نابجا و بی مورد .

رفتارهای غیر عادی و هنجارهای غیر طبیعی در موقعیت های استرسی می تواند به ایجاد برخوردهای شدید و نابهنجاری های منجر شود که حتی در مناسبات اجتماعی و شغلی و کار و یا روابط زناشویی و دوستانه افراد تاثیر بگذارد .

فردی که زیر فشارهای روانی و استرسی قرار میگیرد ممکن است چنین واکنش هایی را نشان دهد :

– مشاجره و جر و بحث و سفسطه و مغلطه

– انزوا و کناره گیری از فعالیت های اجتماعی

– برخوردهای تند با همکاران و حتی کارفرمایان

– عوض کردن شغل و کار وکاسبی به طور مکرر

– عصبی و آتشی بودن در حین رانندگی

– خشونت در محل کار و خانه

– بر افروختگی و از کوره در رفتن

بروز استرس در هر فرد متفاوت است : مثلا بعضی اشخاص هر بامداد با این فکر چشم می گشایند که با ترافیکی که پیش رو خواهند داشت چه کنند و همین خیال آنها را دچار دلهره و حتی استرس می سازد . حال انکه گروهی دیگر – بی آنکه برای این موضوع اهمیتی قاتل شوند و آن را بزرگ کنند – اوقاتی را که درون ماشین و پشت چراغ قرمز و ترافیک سنگین سپری می کنند به شنیدن موسیقی و شنیدن گفتار های شاد رادیویی می پردازند و سعی می کنند برخود سخت نگیرند. اینان به تجربه دریافته اند که سطح توقعات خویش را پائین بیاورند زندگی برایشان ساده تر وشادتر خواهد شد و فشارهای برونی ودرونی آن را تحمل خواهند کرد .

عوامل استرس زا

به نمونه هایی از عوامل استرس زا در زیر اشاره می کنیم :

– کمال گرایی

– خلق و خو و احساسات منفی

– رفتارها و هنجارهای غیر مسئولانه

– خانواده و فامیل

– محیطی که فرد در آن زندگی یا کار می کند

– اوضاع جهان و مملکت و یا اصولا جامعه ای که شخص به آن تعلق و وابستگی دارد .

– حوادث غیر قابل پیش بینی و غیر مترقبه

– کار و شغل و حرفه شخص

– عدم مراعات بهداشت فردی

– توقعات غیر معقول وبیش از حد

استرس های ناگهانی می تواند در اثر حوادث و رویدادهایی به وجود اید که شخص آمادگی مقابله با آنها را نداشته باشد : مثل تصادفات اتومبیل ، اخراج از کار، مجروح شدن فرزند در برابر چشمان و غیره … طبیعی است که بدن و ارگانیسم با گذشت زمان ، آرامش نخستین خود را به دست می آورد و فرد مجددا بر نفس خویش مسلط می شود .

بیماری استرس مزمن

بیماری استرس مزمن ، استرسی است که شخص مبتلا در آن موقعیت به تدریج و طی ماه ها و شاید سالها زیر بار فشارهای آن قرار می گیرد . علت های شایع و عمومی و مشترک در مورد استرس مزمن را می توان به شرح زیر خلاصه کرد :

– فقر و تنگدستی ، تشویشها و دلهره های ناشی از آن

– مناسبات و روابط غلط و معاشرت های ناجور فامیلی و خانوادگی

– مراقبت مستمر از یک عضو بیمار خانواده که مدتهاست اسیر رخت خواب شده است

– برخورد ها و مراودات ناسالم و انتخاب شغلی که بر خلاف علاقه و میل شخص باشد .

– بدون کار و شغل ماندن و بیکاری به مدت طولانی

– برگزیدن اعتقادات و باورهای عجیب و غریب (مثلا دنیا محل خطر و تهدید است و یا اینکه شخص در همه احوال بایستی کمال گرا بوده و هیچ عیب و نقصی در کارش نباشد.)

– تجربه های تلخ ودردناک

چه بسیار کسان که تجربیات گران سنگ و سخت زندگی خویش را امری عادی می انگارند ، حال آنکه نمی دانند در دام استرس مزمن افتاده اند و با آن خو گرفته اند و آن را به صورت جزئی از شخصیت خود در آورده اند . غافلند از اینکه با این روش خویش ،باعث اختلالات و دگرگونیهایی در ترشح هورمون های مغزی و درون ریز خود گشته اند که حتی هیجانات و احساسات خویش را نیز دچار تغییرات و نوساناتی غیر طبیعی ساخته اند . به گزارش آسان طب زمانی فرا می رسد که سوژه در برابر این فشارهای طولانی و دیرپا واکنش های ناخوشایندی نشان می دهد که جا دارد به آنها اشاراتی داشته باشیم مثل : چاقی ، بیماری های قلبی ، سرطان ها ، افسردگی ، کم اشتهایی عصبی یا سوء تغذیه ، اختلالات وسواس گونه و اضطراب و تشویش ، افراط و تفریط در تمام هنجارها و رفتار ها ، زخم های گوارشی ، دیابت، زیاده روی در بهره گیری از غریزه جنسی ، کار کردن غیر عادی غدد درون ریز و …

منبع :

asanteb.com