انواع گلبول سفید و وظیفه آنها چیست ؟
خون انسان از دو بخش پلاسما و سلول های خونی تشکیل شده است. خود سلول های خونی ۴۵ درصد حجم خون را تشکیل می دهند و شامل گلبول های قرمز، سفید و پلاکت هستند. گلبول سفید دسته ای از سلول های خونی است که تعداد آن از دو گروه دیگر کمتر است، اما نقشی حیاتی در ایمنی و دفاع از بدن دارد و بسیار به آن اهمیت داده می شود. گلبول های سفید می توانند هم در خون و هم در بافت ها به صورت فعال نقششان را ایفا کنند. تعداد گلبول سفید در خون بین 4000 تا 10 هزار در هر میلی‌متر مکعب است.
انواع گلبول سفید
به گزارش مجله پزشکی آسان طب گلبول های سفید بر اساس ویژگی هسته و سیتوپلاسم به دو دسته کلی گرانولوسیت و آگرانولوسیت تقسیم می شوند که هر کدام از انها دسته بندی خاصی خود را دارند.
الف- گرانولوسیت ها یکی از انواع گلبول سفید
گرانولوسیت ها یکی از انواع گلبول سفید هستند که بر اساس رنگ پذیری گرانول های اختصاصی به سه دسته نوتروفیلها، ائوزینوفیل‌ها و بازوفیل‌ها تقسیم می شوند.
نوتروفیلها Neutrophils:
- نوتروفیلها بیش از ۶۰٪ گلبولهای سفید خون را تشکیل می‌دهند و دارای هسته لبوله (چند لوبه) هستند.
- نوتروفیل ها توانائی بیگانه خواری (فاگوسیتوز) دارند. سیتوپلاسم این سلول دارای گرانول‌های بسیار ظریف صورتی کم رنگ است.
- به گزارش مجله پزشکی آسان طب نوتروفیلها در عفونت‌های حاد مانند بیماریهای عفونی و آپاندیسیت حاد درخون افزایش می یابند. نوتروفیلها خنثی دوست هستند.
ائوزینوفیل‌ها Eosinophils:
- ائوزینوفیل‌ها یا اسیدوفیل‌ها حدود ۵٪ از گلبول های سفید خون را تشکیل می دهند و دارای هسته دو لوبه است.
- سیتوپلاسم سلول حاوی دانه های نارنجی فراوان است.
- تعداد ائوزینوفیل‌ها در بیماریهای ازدیاد حساسیتی وعفونت‌های انگلی درخون افزایش می‌یابد.
بازوفیل‌ها Basophils:
- کمترین درصد گلبولهای سفید (۱٪) در یک گسترش خونی را دارند.
- بازوفیل‌ها دارای دانه‌های درشت آبی تیره در سیتوپلاسم خود هستند.
- این دانه‌ها حاوی مواد متعددی مانند هیستامین، پروتئوگلیکان (مانندهپارین و کندروایتین) و آنزیمهای پروتئولیتیک (مانند الاستاز و لیزوفسفولیپاز) هستند که نقش مهمی در واکنشهای التهابی دارند.
- آزاد شدن هیستامین در خون باعث ایجاد علائم حساسیت (آلرژی) ازجمله التهاب، قرمزی، خارش و مخصوصاً کهیر می‌گردد.
ب – آگرانولوسیت‌ها یکی از انواع گلبول سفید
آگرانولوسیت‌ها به دو دسته لنفوسیتها و مونوسیتها تقسیم می‌شوند. در سیتوپلاسم این نوع گلبولهای سفید دانه وجود ندارند.
لنفوسیتها:
- لنفوسیتها خود به دو نوع اصلی B و T تقسیم می‌شوند که در ساخت آنتی بادی و فاگوسیتوز نقش دارند و دارای هسته ای گرد و با سیتوپلاسم اندک است.
- هر لنفوسیت چه B و چه T فقط یک نوع گیرندهٔ آنتی ژنی در سطح خود دارند ولی تعداد زیادی گیرندهٔ آنتی ژنی از یک نوع دارند.
- لنفوسیتها فاگوسیتوز انجام نمی‌دهند و در دفاع اختصاصی نقش دارند.
مونوسیتها :
W.B.C یا گلبول سفید در آزمایش خون
W.B.C یا (white blood cell ) مخفف «سلول‌های سفید خون» یا گلبولهای سفید است. شاید این اسم را در برگه های آزمایش تان دیده باشید. اندازه‌گیری مقدار گلبولهای سفید خون، یکی از روش‌های اصلی برای تعیین وجود عفونت در بدن است، چون این سلول‌ها که جزو سیستم دفاعی بدن هستند، در بیماریهای عفونی و غیرعفونی واکنش نشان خواهند داد.
شمارش WBC
شمارش WBCها دو جزء دارد:
یکی مقدار کلی گلبولهای سفید در یک میلی‌لیتر خون و دوم شمارش جزء به جزء این سلول‌ها.
چون گلبول های سفید خون، پنج نوع مختلف دارند که کم و زیاد شدن هر کدام از این انواع، معنی خاص خود را خواهد داشت.
مقادیر طبیعی : در بزرگسالان و بچه‌های بالاتر از 2 سال مقدار گلبول‌سفید بین 5 تا 10 هزار در هر میلی‌لیتر خون طبیعی است.
محدوده خطر: WBC کمتر از 2500 و بیشتر از 30000 نشان‌دهنده بیماری‌هایی هستند که می‌توانند گاهی خطرناک باشند.
چه چیزهایی باعث کاهش WBC می‌شود؟
لکوپنی یا کاهش گلبول سفید به مقادیر کمتر از 4 هزار می گویند. از علل کاهش گلبول سفید میتوان به نارسایی مغز استخوان، مسمومیت دارویی ، عفونت بسیار زیاد، سوءتغذیه، بیماریهای خودایمنی و ایدز و … اشاره کرد. حتی در بسیاری از انواع نارسایی‌های مغز استخوان، مثلا بعد از شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و … هم مقدار گلبول سفید کم می شود.
چه چیزهایی باعث افزایش WBC می‌شود؟
لکوسیتوز یا افزایش گلبول سفید به مقادیر بالاتر از 10 هزار می گویند. این عدد به طور معمول نشان‌دهنده عفونت، التهاب، تخریب بافت بدن، لوسمی یا سرطان خون است. ضربه و جراحت، استرس و تب میتواند موجب افزایش مقدار WBC شود.
امیدواریم از اطلاعاتی که در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره گلبول سفید و انواع گلبول سفید تقدیم تان کردیم بهره کافی را برده باشید.
سلام ممنون ولی انواع منوسیت ها نیس و یکم درباره ی ماستوست ها توضیح بدین دقیقا جزوع کدوم دسته هستن ممنون میشم