بررسی دلایل بیماری نارکولپسی و کنترل آن
بیماری نارکولپسی یک بیماری مزمن عصبی بوده که بر کنترل خواب و بیداری تاثیر میگذارد. این اختلال موجب خواب آلودگی بیش از حد در روز شده و علائم آن از خفیف تا شدید متغیر میباشد. نارکولپسی در موارد شدید میتواند بر فعالیتهای اجتماعی، مدرسه، کار، سلامت و رفاه کلی فرد تاثیر بگذارد. فردی که مبتلا به این بیماری است میتواند در هر زمانی مانند صحبت کردن و یا حتی رانندگی به خواب برود.
بیماری نارکولپسی و بررسی آن
علاقهمندان به مجله پزشکی آسان طب؛ موضوعات گستردهای در رابطه با بیماری نارکولپسی وجود دارد که به بیان مهمترین آنها خواهیم پرداخت.
مطالب این مقاله شامل موارد زیر میگردد:
نارکولپسی چیست؟
علل
علائم
آزمایشات و تشخیص
رفتار
نحوه زندگی با بیماری نارکولپسی
نگاهی اجمالی
حقایقی صریح در رابطه با بیماری نارکولپسی:
در اینجا به برخی از نکات کلیدی در مورد بیماری نارکولپسی اشاره کردهایم و در ادامه به جزئیات بیشتر آن خواهیم پرداخت.
در ایالات متحده از هر 2000 نفر یک نفر به بیماری نارکولپسی مبتلا میشوند.
نشانه های اصلی این بیماری خواب آلودگی بیش از حد در روز و حرکت غیر معمول چشم است.
نارکولپسی دومین عامل پیشرونده خواب آلودگی روزانه پس از وقفه تنفسی در خواب است.
علائم معمولا بین سن 10 تا 30 سالگی شروع میشوند.
نارکولپسی را میتوان با داروها و تنظیمات شیوه زندگی درمان کرد.
بیماری نارکولپسی چیست؟
نارکولپسی نوعی اختلال خواب بوده و منجر به خواب آلودگی بیش از حد در طول روز خواهد شد. به عنوان مثال؛ در یک چرخه خواب معمولی، فرد ابتدا وارد مرحله اولیه خواب شده و پس از 90 دقیقه وارد مرحله عمیق خواب میشود و در نهایت خواب REM به وجود میآید.
سه نوع نارکولپسی وجود دارد که در زیر به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
نوع 1: نارکولپسی با کاتاپلکسی
نوع 2: نارکولپسی بدون کاتاپلکسی، که عمدتا شامل خواب آلودگی بیش از حد در طول روز است.
نارکولپسی ثانویه: این نوع از نارکولپسی میتواند به دلیل آسیب هیپوتالاموس در زمینه ضربه مغزی، برخی سرطانها یا سکته مغزی رخ دهد.
بررسی انواع علل ایجاد بیماری نارکولپسی
علت دقیق این اختلال هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما نارکولپسی ممکن است ناشی از بیماری اتوایمیون ارثی باشد که منجر به کمبود هیپوکرتین یا اکسین میشود. در هر صورت ممکن است یک حالت ژنتیکی وجود داشته باشد، این بدان معنا است که در خانوادهها به وجود میآید.
هیپوکرتین یک ماده واسط شیمیایی در مغز انسان بوده و بیشتر در قسمت هیپوتالاموس مغز انسان ساخته میشود و مسئول تحریک، بیداری و اشتها است. نزدیک به 10 تا 20000 نورون در هیپوتالاموس مغز انسان مسئول ساختن ماده هیپوکرتین هستند. ترشح صحیح هیپوکرتین باعث بیدار ماندن انسان در طول روز میشود، کسانی که دچار نارکولپسی هستند میزان تولید این ماده در مغز آنها کمتر است.
اکثر افرادی که به بیماری نارکولپسی نوع 1 مبتلا هستد، دارای سطح پایینی از این هورمون میباشند.
هیپوکرتین یا ماده بیداری
هیپوکرتین برای کمک به بیدار ماندن مورد نیاز است. وقتی که این هورمون موجود نباشد، مغز به خواب اجازه میدهد تا به دورههای بیداری طبیعی نفوذ کند. در نتیجه، افراد مبتلا به نارکولپسی، دچار خواب آلودگی بیش از حد روزانه و مشکلات خواب شبانه میشوند.
در این بیماری سیستم ایمنی بدن اشتباها به سلولهای سالم خود حمله کرده و آنها را ویروس میپندارد. سایر بیماریهای خودایمنی شامل آرتریت روماتوئید، دیابت نوع 1 و بیماری سلیاک است. لازم به ذکر است که آسیب مغزی، تومور یا بیماریهایی که بر مغز اثر میگذارند، گاهی میتوانند به نارکولپسی منجر شوند.
بررسی کامل علائم این بیماری
نشانه مشخصی از نارکولپسی، خواب آلودگی روزانه میباشد. علائم اضافی ممکن است شامل کاتاپلکسی، توهم هیپنوگرافی و فلج خواب باشد.
کاتاپلکسی ضعف عضلانی ناگهانی در صورت، گردن و زانو است. بعضی افراد دچار ضعف خفیفی میشوند و برخی دیگر به طور کامل به زمین میاُفتند.
توهمات هیپنوتیزمی و تومورهای حسی، اغلب ترسناک هستند و در حین خوابیدن اتفاق میافتند. این عامل ناشی از ترکیب بیداری و خواب بوده که با خواب REM اتفاق می افتد.
فلج خواب نوعی ناتوانی است که معمولاً از چند ثانیه تا چند دقیقه طول میکشد و در این مدت شخص پس از بیدار شدن از خواب یا گاهی پیش از به خواب رفتن، توانایی انجام حرکات ارادی از خود نداشته و این حالت معمولا با ترس همراه است.
آزمایشات و روشهای تشخیص بیماری
خواب آلودگی روزانه در معرض تعدادی از شرایط است. هر کسی که دچار خواب آلودگی بیش از حد است، باید برای تعیین علت دقیق یک ارزیابی پزشکی انجام دهد. بیماری نارکولپسی اغلب در ابتدا تشخیص داده نمیشود و ممکن است با یک وضعیت روانی، سندرم پاهای بیقرار و یا وضعیتهای دیگر اشتباه گرفته شود.
پزشک برای تشخیص دقیق این بیماری تاریخچه پزشکی و مدت زمان خواب فرد را به دقت بررسی میکند.
یک متخصص میتواند برای دریافت اطلاعات جهت تشخیص بیماری سوالات زیر را از بیماران خود بپرسد:
آیا شما در شب بیشتر از روز خواب میبینید؟
چند ساعت در شب میخوابید؟
آیا شما وقتی میخوابید احساسات غیر معمولی را تجربه میکنید؟
آیا شما در خواب راه میروید؟
مطالعات خواب میتواند به تایید تشخیص نارکولپسی کمک کند.
هیچ درمان خاصی برای بیماری نارکولپسی وجود ندارد، اما دارو میتواند به درمان علائم کمک کند. به عنوان مثال؛ تحریک کنندهها میتوانند خواب آلودگی را درمان کنند و داروهای ضد افسردگی نیز قادر به درمان نشانههای کاتاپلکسی و خواب غیر طبیعی میباشند.
نحوه زندگی با بیماری نارکولپسی
تغییرات شیوه زندگی نیز به نوبه خود میتوانند به درمان این بیماری کمک کنند. این تغییرات شامل توجه به بهداشت خواب، برنامه ریزی، ایجاد یک تمرین طبیعی و برنامه غذایی است.
در اینجا به برخی از دستورالعملها جهت بهداشت خواب خوب اشاره کردهایم:
تنها زمانی که دچار خواب آلودگی میشوید به رختخواب بروید.
اگر پس از گذشت 20 دقیقه به خواب نرفتید، از رختخواب بیرون بیایید.
از بستر خود فقط برای خواب و رابطه جنسی استفاده کنید.
دمای اتاق خوابتان باید مناسب باشد.
حداقل 7 ساعت در طول شبانه روز بخوابید.
روشنایی را در شب به حداقل برسانید.
هرگز شبها از غذاهای چرب و سنگین استفاده نکنید و اگر قبل از خواب گرسنه هستید یک میان وعده سبک و سالم میل نمایید.
مصرف مایعات قبل از خواب را کاهش دهید.
ورزش منظم و حفظ یک رژیم غذایی سالم را فراموش نکنید.
از مصرف کافئین در اواخر بعدازظهر یا شب اجتناب ورزید.
از مصرف الکل بپرهیزید.
در نظر داشته باشید WUN یک سازمان غیر انتفاعی بوده که به افراد مبتلا به نارکولپسی از طریق سرمایه گذاری در تحقیق و افزایش آگاهی کمک میکند.
مروری کوتاه بر بیماری
نارکولپسی یک بیماری مزمن عصبی بوده که بر کنترل خواب و بیداری تاثیر میگذارد. این اختلال موجب خواب آلودگی بیش از حد در روز میشود. هیچ درمان قطعی برای بیماری نارکولپسی وجود ندارد، اما داروهای تجویز شده و شیوههای یک زندگی خوب میتوانند به درمان این بیماری کمک کنند.
با توجه به موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS)، علائم این بیماری اغلب در سن 20 تا 30 سالگی برای اولین بار ظاهر میشوند و بعد از 60 سالگی خواب آلودگی ممکن است کاهش یابد.