داروی مورفین یک ضد درد قوی اما اعتیادآور

اغلب مردم وقتی اسم مورفین به گوششان می‌خورد به یاد تریاک و اعتیاد می‌افتند اما بهتر است بدانیم که از داروی مورفین در علم پزشکی برای تسکین درد در مواقع بعد از عمل جراحی استفاده‌ی فراوان می‌شود. داروی مورفین از تریاک خشک شده گرفته می‌شود و از دیرباز در طب سنتی برای آرام کردن و از بین بردن دردهای شدید استفاده داشته است اما ایراد اصلی مصرف مورفین حالت اعتیاد آور این دارو می‌باشد. به همین دلیل برخی از دولت‌ها بر خلاف قیمت ارزان مورفین اصلا اجازه‌ی ورود این دارو را به داخل کشورشان نمی‌دهند. حال که در ایران از داروی مورفین برای مصارف خاص پزشکی استفاده می‌شود ما تصمیم گرفتیم این مطلب را به چگونگی تاثیر و مکانیسم اثر داروی مورفین اختصاص دهیم.

مشخصات داروی مورفین

داروی مورفین (Morphine/Diamorphine) که امروزه با نام های تجاری و اختصاری MXL ،MST continus ،Morcap SR در بازار و داروخانه ها یافت می شود را می توان جزء دسته دارویی تسکین دهنده درد و پادزهر قرار داد و در همین خصوص پزشکان و متخصصان اعلام کرده اند که میزان خطر مصرف بیش از دوز مجاز دارو بسیار زیاد و همچنین میزان وابستگی و اعتیاد به دارو نیز بسیار زیاد می باشد. به دلیل مسایل امنیتی مصرف داروی مورفین هیچ داروخانه ای اجازه ی تحویل دارو بدون نسخه پزشک را ندارد و جالب است بدانید که پزشکان هم سعی بر این می کنند که تا حد امکان این دارو کمتر تجویز شود اما متاسفانه اشکال مختلفی از این دارو در بازارهای آزاد به راحتی خرید و فروش می شوند. این دو دارو از تریاک گرفته شده است و برای تسکین دردهای شدید ناشی از حملات قلبی، جراحت و دردهای پس از عمل جراحی یا دردهای ناشی از بیماری سرطان مورد استفاده قرار می گیرند ضمنا بعضی اوقات قبل از عمل جراحی نیز استفاده می شود.

اشکال و نحوه ی مصرف داروی مورفین

بهتر است بدانید که داروی مورفین به شکل های قرص، قرص های SR، کپسول، کپسول های SR، محلول، قرص های گرانول، تزریقی، شیان، شیاف SR در داروخانه ها موجود می باشد. طبق گفته کارشناسان بهترین زمان مصرف دارو در محصولات SR (هر ۴ ساعت یک بار) و در بقیه انواع دارو (هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت یک بار) بوده و اندازه دوز مجاز مصرفی دارو ۵ تا ۲۵ میلی گرم در هر روز می باشد، اگر چه برخی افراد ممکن است به ۷۵ گرم در هر دوز نیاز داشته باشند.

چگونگی تأثیر داروی مورفین

داروی مورفین با تاثیر بر روی سیستم عصبی مرکزی دارو باعث کاهش درد می شود. اثرات نوع SR دارو ظرف ۴ ساعت و اثرات بقیه انواع دارو ظرف ۱ ساعت پس از شروع درمان با دارو ظاهر می شوند، ضمنا این اثرات به مدت ۲۴ ساعت پس از قطع مصرف هر دوز دارو در بدن دوام خواهند داشت. اگر دیگر دلیلی برای استفاده از این دارو وجود ندارد می توان مصرف آنها را قطع کرده و پزشک را در جریان قرار داد. یاداور می شویم که این دارو نیز همانند داروهای دیگر باید در جای خشک و خنک نگهداری شود و از دسترس کودکان به دور باشد.

آشنایی با عوارض جانبی داروی مورفین

داروی مورفین جزء داروهایی به حساب می آید که عوارض جانبی آن ممکن است بسیار خطرناک باشد. تهوع و استفراغ و یبوست از عوارض معمول این دارو می باشد که برای برطرف کردن آنها باید از داروهای ضد تهوع یا مسهل استفاده نمود. ضمنا ممکن است عوارضی همچون خواب آلودگی، سرگیجه و گیجی، نیز حادث شوند و استفاده از دوز بالای دارو ممکن است به کندی تنفس و نامنظم بودن تنفس منجر گردد، در این صورت باید مصرف دارو را قطع کرده و سریعا تحت نظر پزشک قرار گرفت.

نکات احتیاطی مهم در خصوص مصرف داروی مورفین

اگر به امراض و دردهای زیر مبتلا می باشید، حتما قبل از مصرف دارو پزشک را در جریان بگذارید:

♦ اگر به دردهای مزمن کبدی با کلیوی دچار می باشید و یا بیماری غده تیروئید دارید.

♦ اگر دچار مشکلات گردش خون و مشکلات شنوایی هستید یا داروهای دیگری را مصرف می کنید.

♦ اگر به بیماری های ریوی مانند آسم و برونشیت، مبتلا می باشید و با دچار بیماری صرع هستید.

♦ مصرف دارو برای زنان حامله: معمولا مجاز نمی باشد. زیرا ممکن است موجب مشکلات تنفسی در نوزاد گردد.

♦ مصرف دارو برای زنان شیرده: چون دارو در شیر مادر ترشح می شود و ممکن است روی بچه تأثیر بگذارد، لذا بهتر است با پزشک مشورت شود.

♦ مصرف دارو برای بچه ها و اطفال: کاهش دوز مصرفی مجاز دارو ضروری می باشد.

♦ مصرف دارو برای افراد بالای ۶۰ سال: بخاطر احتمال وقوع عوارض شدید ممکن است کاهش دوز مصرفی مجاز دارو ضرورت داشته باشد. استفاده طولانی مدت از این دارو بخصوص در وقت معین ممکن است موجب اعتیاد و وابستگی به دارو شود.

♦ نکته: در هنگام مصرف داروی مورفین از خوردن مشروبات الکلی خودداری کنید.

منبع: https://mag.asanteb.com