درمان صرع کودکان با والپروات سدیم Sodium valproate
بسیاری از داروهای ضد صرع و ضد تشنج علاوه بر کمک به درمان دو بیماری ذکر شده، در دوزهای پایین تر نیز برای کنترل و درمان اضطراب و استرس و برخی دیگر از بیماری های روحی و روانی تجویز می شود. والپروات سدیم (Sodium valproate) معروف به دپاکین و والپاکین از همین داروها می باشد که در دوزهای مختلف برای درمان نوعی صرع که به طور ناگهانی باعث از دست رفتن هوشیاری می شود، کاربرد فراوانی دارد و همچنین با مصرف به موقع و منظم باعث کاهش تعداد حملات صرع نیز می شود. امروزه از این دارو به شکل وسیعی برای درمان میگرن هم استفاده می شود که با توجه به تحقیقات انجام شده نتایج موفقی هم حاصل گشته است. این مطلب به توضیح عملکرد والپروات سدیم در بدن اختصاص دارد.
معرفی مشخصات دارویی والپروات سدیم
والپروات سدیم Sodium valproate که در دسته دارویی ضدصرع، ضدتشنج و ضد اضطراب قرار دارد با نام های تجاری Epilim chrono ،Epilim ،Convulex که تولیدی برخی شرکت های دارویی است در داروخانه ها موجود می باشد. به دلیل اهمیت دارویی والپروات سدیم و اثرات و عوارض قوی مصرف بیش از حد این دارو بر بدن، امکان خرید آن بدون نسخه پزشک میسر نمی باشد. همانطور که در مقدمه هم گفتیم از والپروات سدیم برای درمان برخی از مشکلات دیگر روحی و روانی نظیر تثبیت خلق و خوی اختلال دو قطبی نیز استفاده می شود. نتایج تحقیقات بر روی ۶۰ نفر که به تریاک معتاد بوده اند و از والپروات سدیم استفاده کرده اند نشان داده است که این دارو به ترک تریاک و کاهش مدت زمان استفاده ی افراد از متادون (برای ترک تریاک) کمک شایانی کرده است. از مصارف جانبی این دارو می توان درمان اسپاستیسیتی، سکسکه مقاوم، سندروم کوشینگ و اختلالات اکستراپیرامیدال نام برد. شایان ذکر است که داروی والپروات سدیم به دلیل اثرات مفید و با دوام آن به یکی از بهترین گزینه ها برای رفع بیماری صرع کودکان تبدیل شده است. والپروات سدیم به اشکال کپسول، قرص، محلول خوراکی و آمپول در بازار موجود است که طبق گزارش مجله پزشکی آسان طب و بر اساس تحقیقات انجام شده توسط متخصصان مغز و اعصاب امریکا بهترین زمان برای مصرف این دارو ۱ الی ۲ بار در روز است و دوز مجاز مصرفی آن هم به طور میانگین ۶۰۰ میلی گرم الی ۲.۵ گرم در روز می باشد. البته مقدار دقیق مصرف والپروات سدیم در افراد مختلف و با توجه به شرایط بدنی و بیماری فرد قابل تغییر توسط پزشک معالج می باشد.
چگونگی تأثیر و مکانیسم اثر والپروات سدیم
هر چند که با تحقیقات انجام شده هنوز مکانیسم اثر دقیقی از والپروات سدیم در دست نیست اما به نظر می رسد که این دارو با مهار کانال های سدیم وابسته به ولتاژ و همچنین از طریق افزایش مقدار GABA در مغز انسان، اثرات مفید خود را اعمال می کند. والپروات سدیم به شکل کاملا راحت از طریق دستگاه گوارشی جذب شده و در کل بدن انتشار پیدا کرده و در کبد متابولیزه خواهد شد. قابل ذکر است که اثرات مفید و درمانی این دارو بعد از گذشت ۱ ساعت از مصرف دارو ظاهر می شود و به مدت ۱۲ الی ۱۵ ساعت بعد از قطع دارو همچنان می توان این اثرات را مشاهده کرد. توجه داشته باشید که هرگز مصرف این دارو را بدون اجازه پزشک و به طور ناگهانی قطع نکنید زیرا موجب عود علایم بیماریتان می شود.
آشنایی با عوارض جانبی مصرف والپروات سدیم
افزایش وزن بدن و ریزش مو از معمولترین و بارزترین عوارض مصرف والپروات سدیم است اما به عنوان عوارض جدی تر مصرف این دارو می توان از خونریزی های غیر طبیعی و نارسایی کبدی اشاره کرد. توجه داشته باشید که اگر در حین مصرف این دارو دچار مشکلاتی همچون یرقان، خواب آلودگی شدید، تهوع و یا استفراغ گشتید سریعا به پزشک مراجعه کنید. بانوان بدانند که بروز قاعدگی های نامنظم در طول مصرف این دارو ممکن است حادث شود.
نکات احتیاطی مهم در مصرف والپروات سدیم
در صورت ابتلا به هر یک از ناراحتی و بیماری های زیر قبل از شروع مصرف والپروات سدیم حتما با پزشک خود مشورت کنید.
√ اگر به دردهای مزمن کبدی یا کلیوی مبتلا هستید.
√ اگر از هر نوع داروی دیگری استفاده می کنید.
√ اگر به سنگ مثانه دچار می باشید.
√ اگر از بیماری دیابت رنج می برید.
√ مصرف دارو برای زنان حامله: به دلیل ایجاد ناهنجاری در نوزاد ممنوع است.
√ مصرف دارو برای زنان شیرده: دارو در شیر مادر ترشح می شود و روی کودک تاثیر می گذارد پس بهتر است با پزشک مشورت شود.
√ مصرف دارو برای بچه ها و اطفال: در صورت کاهش دوز مصرفی بلامانع است.
√ مصرف دارو برای افراد بالای ۶۰ سال: مجاز است اما دوز مصرفی باید کاهش داده شود.
نکته: در صورت استفاده از والپروات سدیم ممکن است مشکلات کبدی مخصوصا در ۶ ماهه اول حادث شود.
منبع: https://mag.asanteb.com