آشنایی با آلرژی زنبور عسل و راه‌های درمان آن
برای اکثر افراد نیش زدن زنبور تنها باعث درد، سوزش موضعی و خارش می‌گردد اما افراد مبتلا به آلرژی زنبور عسل در ماه‌های تابستان اغلب از صرف غذا در محیط‌های بیرون نگران هستند، زیرا نیش زدن زنبورها در این افراد باعث واکنش آلرژیک شده و درجه آن از خفیف تا شدید متفاوت می‌باشد. جالب است بدانید که در موارد شدید، نیش زنبور عسل ممکن است موجب بروز آنافیلاکسی در افراد شود و تهدیدکننده زندگی آن‌ها باشد. در این مقاله قصد داریم به بررسی علل، علائم و درمان آلرژی زنبور عسل بپردازیم.
درصد ابتلا افراد به آلرژی زنبور عسل
حدود 5 تا 7.7 درصد افراد واکنش شدید آلرژیک به نیش حشرات را در طول زندگی خود تجربه خواهند کرد و در زنبورداران این میزان از خطر به 32 درصد می‌رسد. بسیاری از افرادی که به نیش حشرات واکنش نشان می‌دهند واکنش آلرژیک خفیف تا متوسط را در قالب قرمزی و تورم موضعی تجربه می‌کنند و برای قشر اندکی از افراد این واکنش‌های آلرژیک می‌تواند بسیار شدید باشد که در این صورت نیاز به درمان فوری خواهند داشت.
علت ایجاد واکنش‌های آلرژیک
زمانی که زنبور عسل به فرد نیش می‌زند می‌تواند مقداری از زهر خود را در پوست فرد باقی بگذارد و فرد یک دقیقه بعد از نیش زدن زمان دارد که زهر را از پوست خود خارج سازد. سم زنبور عسل حاوی پروتئین‌هایی است که بر روی سلول‌های پوست و سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و موجب درد، تورم و خارش در ناحیه مورد نظر می‌گردد، این اتفاق حتی زمانی که فرد به سم حساسیت نداشته باشد هم رخ خواهد داد، اما در کسانی که به نیش زنبورها حساسیت دارند، زهر باعث واکنش شدید سیستم ایمنی بدن می‌شود. افرادی که دچار این مشکل هستند، نیش زنبور عسل باعث ایجاد سیستم ایمنی بدن برای تولید آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین (IgE) می‌شود. IgE معمولا از بدن در مقابل مواد خطرناکی مانند ویروس‌ها و انگل‌ها محافظت خواهد کرد. آلرژی به نیش زنبور عسل از خفیف تا شدید متفاوت بوده و در موارد شدید واکنش‌های آلرژیک در اطراف ناحیه مورد نظر نیز ظاهر شده و سبب خارش در آن نواحی می‌گردد. واکنش‌های افراد مختلف در مقابل نیش زدن زنبور عسل متفاوت بوده و حتی ممکن است نیش زدن اولیه با ثانویه نیز تفاوت‌هایی با هم داشته باشند. توجه به علائم مرتبط با درجه‌های مختلف واکنش‌های آلرژیک می‌تواند درمان مناسب را تعیین کند.
علائم ایجاد آلرژی زنبور عسل
علائم حساسیت به نیش زنبور عسل بسته به نوع آلرژی هر فرد متفاوت می‌باشد. افراد مختلف می‌توانند پس از نیش زدن زنبور عسل یک واکنش خفیف، متوسط یا شدید را تجربه نمایند که در این قسمت به انواع آن‌ها خواهیم پرداخت:
√ واکنش خفیف: اکثر علائم ناخوشایند نیش زدن زنبور عسل بسیار خفیف هستند و به مراقبت‌های پزشکی نیازی ندارند. این علائم شامل موارد زیر می‌گردند:
- سوزش
- درد تیز و تند
- قرمزی پوست در ناحیه مورد نظر
- تورم کم
√ واکنش آلرژیک متوسط: در فرد مبتلا به حساسیت شدید زنبور عسل، بدن پاسخ قوی‌تری به زهر زنبور عسل از خود نشان داده و به آن اصطلاحا LLR گفته می‌شود. در چنین مواردی علائم می‌توانند بیش از یک هفته باقی بمانند. علائم ناشی از واکنش آلرژیک متوسط شامل موارد زیر می‌گردند:
- قرمزی شدید در اطراف ناحیه مورد نظر
- تورم و خارش که ممکن است به تدریج و با گذشت زمان تا فاصله 10 سانتی‌متری و حتی بیشتر توسعه یابد.
- خطر ابتلا به واکنش‌های سیستمیک به میزان 5 تا 10 درصد
√ واکنش آلرژیک شدید: در برخی افراد نیش زنبور می‌تواند باعث ایجاد آنافیلاکسی شود. این عارضه در حقیقت تهدید کننده زندگی فرد خواهد بود و نیاز به درمان اورژانسی دارد. علائم زیر مربوط به آنافیلاکسی می‌گردند:
- ایجاد خارش و کهیر بر روی پوست
- رنگ‌پریدگی پوست
- تورم در ناحیه گلو و زبان
- دشواری تنفس
- درد شکم
- تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- ضعف و بی‌حالی
- از دست دادن هوشیاری
درمان آلرژی زنبور عسل
درمان این آلرژی به شدت واکنش‌های آلرژیک بستگی دارد.
♦ درمان واکنش خفیف تا متوسط: پس از نیش زدن زنبور عسل بلافاصله با استفاده از یک موچین نیش را از بین ببرید تا از پخش شدن سم جلوگیری به عمل آید زیرا از بین بردن نیش زنبور، مقدار زهر منتشر شده در جریان خون را محدود خواهد کرد. طبق آکادمی آلرژی، آسم و ایمونولوژی، واکنش‌های موضعی معمولا نیاز به درمان خانگی دارند و این درمان شامل کمپرس آب سرد، پماد استروئید و مصرف آنتی‌هیستامین می‌گردد تا به کاهش خارش و التهاب کمک نماید. با این روند درمان علائم باید طی چند روز از بین بروند.
♦ درمان واکنش شدید: واکنش‌های شدید نیاز به استفاده فوری اپی نفرین دارند تا از شدت واکنش‌های آلرژیک بکاهد. پزشکان همچنین ممکن است از مایعات وریدی استفاده نمایند. اگر فرد مبتلا دستگاه تزریق اپی نفرین را داشته باشد باید بلافاصله از آن استفاده نماید. اپی نفرین به طور موقت علائم یک واکنش آلرژیک شدید را بهبود می‌دهد و فرد مبتلا به آلرژی شدید حتما باید این دستگاه را در تمام طول روز با خود به همراه داشته باشد. در نظر داشته باشید که در صورت بروز یک یا چند مورد از علائم آنافیلاکسی باید در اسرع وقت به اورژانس مراجعه نمایید. نکته قابل توجه این است که فرد باید روی پای خود بایستد زیرا انجام این کار با استفاده از جریان خون به قلب کمک می‌کند تا ضعف و سرگیجه را از بین ببرد. VIT یک درمان موثر برای آلرژی زنبور عسل محسوب می‌گردد و شامل یک دوره تزریق دوزهایی از زهر زنبور عسل است. افرادی که به واکنش‌های آلرژیک مبتلا هستند باید در این باره از یک پزشک یا متخصص آلرژی مشورت بگیرند.
جلوگیری از آلرژی زنبور عسل
کسانی که به نیش زنبور حساسیت دارند می‌توانند اقدامات احتیاطی زیر را به منظور کاهش خطر در خارج از منزل انجام دهند:
- اجتناب از راه رفتن با صندل یا پاهای برهنه
- پوشاندن بازوها و پاها
- اجتناب از پوشیدن لباس‌هایی با رنگ‌های روشن یا گل‌دار
- استفاده نکردن از عطرهای تند
- بررسی محیط بیرون قبل از خروج از منزل
- توجه به غذاها و نوشیدنی‌هایی که زنبورها می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند
- بالا بردن شیشه‌ها به هنگام رانندگی
نکات ایمنی به هنگام رویارویی با زنبور
روش‌هایی وجود دارد که می‌توان هنگام رویارویی با زنبورها مورد استفاده قرار داد، از جمله:
- در میان زنبورها قرار نگیرید.
- اگر یک زنبور عسل در نزدیکی شما پرواز می‌کند سعی کنید به آرامی از آن دور شوید.
- اگر زنبور عسل روی بدن شما قرار گرفت، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید زیرا معمولا در عرض چند ثانیه پرواز می‌کند.
- اگر متوجه یک لانه زنبور عسل در خانه یا باغ خود شدید، از یک متخصص کنترل آفات کمک بگیرید و هرگز سعی نکنید خودتان لانه را بردارید.
نگاهی اجمالی به مقاله آلرژی زنبور عسل
اکثر نیش زنبورها علائم خفیف و موقتی را ایجاد کنند، در خانه درمان می‌گردند حتی کسانی که تجربه واکنش‌های آلرژیک متوسط را دارند نیز معمولا نیازی به مراقبت‌های پزشکی فوری ندارند، با این حال اگر افراد نسبت به واکنش‌های آتی زهر زنبور عسل نگران باشند می‌توانند با پزشک صحبت کنند. فردی که پس از نیش زنبور عسل آنافیلاکسی را تجربه کند باید حتما به پزشک مراجعه نماید و پزشکان معمولا در موارد اضطراری از اپی نفرین استفاده می‌کنند.
منبع: https://mag.asanteb.com
