هر آنچه باید در رابطه با پروتئین واکنشی C بالا بدانیم
پروتئین واکنشی C ماده‌ای بوده که کبد انسان در پاسخ به التهاب‌های موجود از خود نشان می‌دهد، بدیهی است که برای اندازه‌گیری میزان این پروتئین باید آزمایش مخصوصی صورت گیرد، آزمایش مربوطه نوعی نمونه‌گیری از خون بوده و طی آن می‌توان به تشخیص بیماری‌های حاد و مزمن ایجادکننده التهاب پرداخت، در ادامه بیشتر پروتئین واکنشی C را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اطلاعاتی در رابطه با پروتئین واکنشی C
روشن است که طیف وسیعی از شرایط التهابی می‌توانند موجب تغییر در میزان پروتئین واکنشی C گردند، برخی از این عوامل و شرایط در این قسمت آورده شده است که به آن‌ها می‌پردازیم:
- شرایط خود ایمنی از جمله آرتریت روماتوئید، لوپوس و انواع خاصی از بیماری‌های التهابی روده همانند کرون و کولیت اولسراتیو
- پریکاردیت که بیانگر التهاب و تورم غشای دور قلب می‌باشد
- عفونت
- آسیب برخی بافت‌ها
- سرطان
- چاقی
در صورتی که پس از انجام آزمایش، پروتئین واکنشی C در خون بیش از 350 میلی‌گرم در لیتر باشد تقریبا می‌توان گفت که نشان‌دهنده شرایط پزشکی و یا بیماری می‌باشد. شایع‌ترین علت ایجاد این مشکل را می‌توان عفونت دانست اما باید عنوان کرد که بیماری اتوایمیون ضعیف و حتی آسیب‌دیدگی بافت هم می‌تواند منجر به افزایش سطوح CRP گردد.
معرفی آزمایش پروتئین واکنشی C
پیش از انجام هر آزمایش خون برای فرد سوال پیش می‌آید که آیا نباید ماده غذایی و یا نوشیدنی مصرف کرد، باید گفت که بر اساس اطلاعات موجود هیچ نیازی به انجام این کار نیست اما اگر قصد دارید آزمایش خون شما موارد مختلفی را نشان دهد باید چیزی در حدود 9 الی 12 ساعت از مصرف هرگونه ماده غذایی و یا نوشیدنی اجتناب کنید. در رابطه با پروتئین واکنشی C دو نوع آزمایش وجود دارد که مورد اول hs-CRP و مورد دوم CRP نام دارد. در مورد اول، آزمایش انجام شده سطوح پایین‌تر (نیم تا 10 میلی‌گرم در لیتر) را در خون تشخیص می‌دهند و در مورد دوم بیشتر تمرکز بر روی سطوح بالاتر (10 تا 1000 میلی‌گرم در لیتر) معطوف می‌گردد. پزشکان از آزمایش نوع اول برای ارزیابی خطر ابتلای افراد به بیماری‌های قلبی و عروقی استفاده می‌کنند. برخی از شرایط پزشکی که امکان دارد موجب افزایش سطح پروتئین واکنشی C شوند عبارتند از:
- سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
- آترواسکلروز
- بیماری دیابت
- کم تحرکی
انجام آزمایش و گرفتن نمونه تنها نیازمند چند دقیقه زمان بوده و قطعا بدون دردسر انجام خواهد شد پس جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد.
علائم مربوط به CRP
نشانه‌های سطح بالای این پروتئین واکنشی به طور کامل بسته به شرایط اساسی آن دارد، افرادی که به عفونت‌های جزئی و یا صدماتی که منجر به التهاب‌های مزمن می‌شوند، ابتلا دارند احتمالا علائم مشابهی را تجربه می‌کنند که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- خستگی‌های ناخواسته
- احساس درد
- سف شدن ماهیچه و ضعف
- داشتن تب پایین یا داغی بدن
- لرز
- سردرد
- حالت تهوع ، از دست دادن اشتها و دچار شدن به سوء هاضمه
- کم‌خوابی
- کاهش وزن به دلایل نامعلوم
در صورتی که افراد سطوح بالاتری از پروتئین واکنشی C داشته باشند احتمالا دارای عفونت حاد باکتریایی خواهند بود، علائم این عفونت عبارتند از:
- تب شدید
- تند بودن ضربان قلب
- عرق کردن‌های غیر قابل کنترل و لرز بدن
- استفراغ و یا اسهال مداوم
- دشواری در تنفس
- کهیر
- خشک شدن لب‌ها، دهان و یا پوست
- احساس سرگیجه
- سردرد شدید
- از دست دادن هوشیاری
محدوده طبیعی این پروتئین
در حال حاضر باید گفت که هیچ استانداردی برای سطوح خون CRP وجود ندارد و دستورالعمل‌های موجود با یکدیگر متفاوت هستند اما اگر بخواهیم یک قاعده کلی را بیان کنیم می‌توان به طبقه‌بندی پروتئین واکنشی C زیر اشاره کرد:
√ سطوح بین 3 الی 10 میلی‌گرم در لیتر که امکان دارد به وسیله دیابت، فشار خون بالا و یا برخی شرایط زندگی همچون سیگار کشیدن دست‌خوش تغییراتی شود.
√ سطوح بین 10 الی 100 میلی‌گرم در لیتر میزانی متوسط ارزیابی شده و معمولا به دلایل التهاب قابل توجه آن، مربوط به علت‌های عفونی و غیر عفونی می‌شود.
√ سطوح بالای 100 میلی‌گرم در لیتر به شدت بالا بوده و نشانگر عفونت باکتریایی شدید می‌باشد.
تفسیر نتایج به دست آمده این آزمایش
طیف گسترده‌ای از شرایط می‌توانند بر سطوح پروتئین واکنشی C تاثیرگذار باشند و آن را افزایش دهند. از آنجا که محدوده استانداردی برای CRP وجود ندارد معمولا هیچ راهی برای رسیدن به نتیجه‌گیری با نگاه به CRP وجود ندارد. عوامل زیر می‌توانند تفسیر سطوح CRP را با چالش مواجه نمایند، موارد مطرح شده عبارتند از:
√ داروها: داروهایی که می‌توانند التهاب بدن را کاهش دهند، همانند برخی داروهای کاهش کلسترول و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی خاص امکان دارد بر روی کاهش سطح پروتئین واکنشی C موثر باشند.
√ آسیب‌های جزئی یا عفونت: این شرایط می‌تواند به طور موقت موجب افزایش سطوح CRP گردد و شرایط بالقوه دیگر همانند دیابت و یا سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) را پنهان نماید.
√ شرایط مزمن: شرایطی که باعث التهاب مداوم از جمله بیماری‌های خود ایمنی می‌شوند امکان دارد جزء دلایل احتمالی پروتئین واکنشی C بالا باشند و عفونت جزئی را پنهان کنند.
√ سطوح مربوط به استروژن: داروهای مبتنی بر استروژن همانند قرص‌های پیشگیری از بارداری و یا داروهای جایگزین هورمونی می‌توانند سطح CRP را افزایش دهند.
√ بارداری: این شرایط هم می‌تواند سطح پروتئین واکنشی C را با افزایش مواجه کند.
یک پزشک به طور معمول آزمایش CRP را در کنار آزمایش‌های دیگر تجویز خواهد کرد تا بتواند بدیت ترتیب اطلاعات کاملی را در رابطه با میزان سلامتی فرد به دست آورد، این مسئله موجب می‌شود پزشک قدرت تصمیم‌گیری بالایی داشته باشد و مسلما نتایج بهتری هم رقم خواهد خورد، البته این پایان راه نبوده و باید مراحل آزمایش به دفعات تکرار گردد تا بتوان به این شکل نحوه تغییر سطوح CRP در طول زمان را دریافت. در هر صورت و با صرف‌نظر کردن از هر عامل دیگر وجود سطوح پروتئین واکنشی C بالاتر از 10 میلی‌گرم در لیتر حکایت از یک موضوع التهابی دارد که باید حتما مورد بررسی و درمان قرار گیرد.
علت ایجاد تغییر در سطوح CRP چیست؟
سطوح CRP اغلب به طور متوسط افزایش می‌یابد و این بستگی به دلایل مختلفی همچون آرتریت عفونی دارد، همچنین به طور چشمگیری افزایش سطح پروتئین واکنشی C در اثر عفونت‌های شدید همانند عفونت‌های باکتریایی یا قارچی نیز ایجاد خواهد شد، اگر بخواهیم به شکلی واضح بیان کنیم 80 درصد مواردی که به افزایش سطح CRP بیش از 10 میلی‌گرم در لیتر ختم شده است مسئول آن عفونت می‌باشند، البته بد نیست بدانید که بعضی وقت‌ها هم دلایلی همچون سرطان و شرایط التهابی همانند پریکاردیت نیز بی‌تاثیر نمی‌باشند.
مروری بر مقاله پروتئین واکنشی C
همانطور که در طول مقاله هم گفتیم پزشکان از آزمایش‌های CRP و hs- CRP برای تشخیص سطوح بالا و یا پایین پروتئین واکنشی C استفاده می‌کنند. سطوح بالای این پروتئین می‌تواند نشان‌دهنده وضعیت اساسی یا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی باشد، درمان این وضعیت و سطوح بالا با توجه به علت ایجاد آن متفاوت خواهد بود.
منبع: https://mag.asanteb.com
