مشکلات بینایی در ام اس شامل دوبینی و تاری دید
در بیماری ام اس (Multiple sclerosis) سلول‌های روکش اعصاب به نام میلین توسط دستگاه ایمنی به دلیلی ناشناخته مورد حمله قرار می‌گیرد که به همین واسطه سلول‌های عصبی که در غلافی از میلین قرار دارند آسیب می‌بینند. وقتی آن دسته از سلول‌ها که اطلاعات بین مغز و چشم را انتقال می‌دهند آسیب ببینند فرد مبتلا، مشکلات بینایی در ام اس را تجربه خواهد کرد. اعصاب بینایی را اعصاب اپتیک می‌نامند و آسیب‌دیدگی این اعصاب را به اصطلاح پزشکی، نوریت اپتیک گویند.
هشدار: هر یک از نشانه‌ها و مواردی که در این مقاله بیان می‌شود دلیل بر ابتلا به بیماری ام اس MS نیست بلکه این عوارض ممکن است در اثر سایر بیماری‌ها نیز اتفاق بیفتد.
مشکلات بیناییی و علائم نوریت اپتیک
هر تاری دید عارضه‌ی ام اس نیست برای علامت‌ها و عوارض ام اس یک قانون کلی وجود دارد و آن ماندگاری علامت‌ها است به این شرح که هر علامت حسی، که بیش از 24 ساعت به صورت مداوم یعنی بدون قطع و وصل شدن ادامه داشته باشد می‌تواند عارضه‌ی ام اس باشد. علامت مشکلات بینایی در بیماری ام اس عبارتند از:
- مشکلات بینایی در بیماری ام اس فقط در یک چشم ظاهر می‌شود به اصطلاح یکطرفه است و به ندرت پیش می‌آید که هر دو چشم بصورت همزمان درگیر شوند، به این نحو که ممکن است هر دو چشم دچار مشکلات بینایی شوند اما این مشکلات در دو چشم بصورت همزمان رخ نمی‌دهد برای مثال اگر در اثر ام اس یک چشم دچار تاری دید شود چشم دیگر در همان زمان دچار مشکل نمی‌شود.
- یکی از مشکلات بینایی ام اس دردناک بودن چشم هنگام حرکت است.
- دوبینی: که علت آن ارسال پیام اشتباه یا نرسیدن پیام به عضلات چشم است، وقتی عضله‌های یک چشم با چشم دیگر منطبق نباشد ممکن است اتفاقاتی نظیر مشکلات ظاهری در چشم همچون کج شدن یک چشم یا دیدن تصاویر به صورت دوگانه(دوبینی) رخ دهد.
- تاری دید: وقتی همه‌ی پیام‌های اعصاب اپتیک به درستی به مغز نرسند تصویری که ما خواهیم دید ممکن است تار باشد به گونه‌ای که مثلا نتوانیم زیرنویس تلویزیون را بخوانیم یا بدانیم ساعتی که روی دیوار است چه زمانی را نشان می‌دهد.
- وجود لکه‌هایی در میدان دید: در میدان دید فرد به این دلیل که بخشی از سلول‌های شبکیه چشم آسیب دیده است نقاطی تار و لکه مانند به رنگ روشن یا تیره دیده می‌شود.
درمان مشکلات بینایی و نحوه‌ی برخورد
هنگام بروز مشکلات بینایی در بیماری ام اس یا بیماری مولتیپل اسکلروزیس مثل سایر عوارض بیماری، تاکید به از بین بردن التهابات پیش آمده است، در ابتدای بروز عود یا حمله‌ی ام اس بخشی از سلول‌های عصبی که مورد تهاجم سیستم ایمنی بدن قرار گرفته‌اند دچار التهاب می‌شوند به همین خاطر در ابتدا تاکید بر از بین بردن سریع التهاب پیش آمده در اثر بیماری است.
روز‌ها و ساعات ابتدایی بروز علامت‌ها ساعت‌های طلایی هستند به گزارش مجله‌ی پزشکی آسان طب هنگام عود بیماری تا دو ماه اول، بیشترین مقدار بهبودی صورت خواهد گرفت و بعد از 6 ماه کمتر شاهد بهبودی علامت‌ها هستیم، به همین علت ممکن است بسته به شدت علامت‌ها در ابتدای بروز عود و عوارض برای بیمار سه تا پنج روز متوالی تزریق دوز بالای کورتن تجویز شود که بین بیماران به پالس گرفتن نیز مشهور است.
در ادامه درمان برای جلوگیری از عود دوباره با دارو‌های سرکوب‌گر سیستم ایمنی پیگیری خواهد شد البته در صورتی که دو حمله به فاصله‌ی دو ماه یا کمتر اتفاق بیفتد درمان‌های دیگری نظیر پلاسمافرز نیز ممکن است تجویز شود.
پلاسمافرز به این صورت انجام می‌شود که ابتدا آنتی بادی‌های مضر موجود در خون، با خارج کردن خون از بدن و انتقال آن به یک دستگاه جدا می‌شود و به جای آنتی بادی‌های مضر که از خون جدا شده است، پلاسمای فرد دیگری یا محلولی بنام آلبومین با گلبول‌های قرمز خون ترکیب شده و به بدن باز گردانده خواهد شد البته قبل از انجام پلاسما فرز پزشک معالج آزمایشاتی را نظیر فشار چشم انجام می‌دهد تا مشخص شود این عمل برای فرد مناسب هست یا خیر.
بهبود مشکلات بینایی در بیماری ام اس
♦ آن دسته از بیماران ام اس که آغاز بیماریشان با مشکلات بینایی بوده، اغلب در ادامه‌ی بیماری روند بهتری را از خود نشان داده‌اند به نسبت آن دسته از بیماران که در آغاز بیماریشان برای نمونه با مشکلات مخچه روبرو بوده‌اند.
♦ بهتر است فرد بعد از درگیر شدن با مشکلات بینایی در بیماری ام اس در معرض نور شدید قرار نگیرد برای نمونه استفاده از عینک آفتابی توصیه می‌شود.
♦ امروزه وسایل الکترونیکی جزوی از زندگی ما شده‌اند اما صفحه نمایش تلویزیون، مانیتور، کامپیوتر و موبایل به چشم فشار وارد می‌کنند بهتر است فردی که درگیر مشکلات بینایی ام اس است به صورت طولانی از این وسایل استفاده نکند یا اکیدا توصیه می‌شود در اتاق تاریک از این وسایل الکترونیکی استفاده نشود.
♦ هنگام مطالعه فضایی را انتخاب کنید که دارای نور کافی باشد.
♦ هنگام استراحت و خواب بهتر است فضای اتاق تاریک باشد تا چشم نیز بتواند به خوبی استراحت کند.
منبع: https://mag.asanteb.com
