علائم بیماری گال و روشهای درمان آن

گال یک اختلال پوستی مسری و بسیار خارش آور است که به بثورات منجر میشود. علت آن آلودگی به بک انگل به نام مایت گال است. مایت بر روی پوست زندگی و از آن تغذیه می کند. گال از طریق تماس نزدیک پوستی به دیگران منتقل میشود. به راحتی با یک لوسیون حشره کش بر روی پوست از بین می رود. دو دوره درمان با فاصله یک هفته ای مورد نیاز است.

بیماری گال چیست؟

عامل بیماری گال یک مایت (حشره ای کوچک) به نام سارکوپتس اسکابیه (Sarcoptes scabiei) است. مایت یک انگل است یعنی بر روی میزبان (انسان) زندگی می کند ولی مزیتی بر ای آن ندارد.

مایتهای گال بسیار ریز هستند. رنگ بدنشان کرم رنگ بوده، موهای ریزی دارند و در پشتشان ستون فقرات و 4 جفت پا دارد. مایت ماده در مقایسه با مایت نر بزرگتر است (ماده: حدودا 0.4 در 0.3 میلی متر و مایت نر: 0.2 در 0.15 میلی متر). مایتهای ماده در پوست تونلی ایجاد کرده و تخم گذاری می کنند. هر مایت در طول عمر خود تقریبا 40 تا 50 عدد تخم می گذارد. تخم ها بعد از 3 تا 4 روز به صورت لارو از تخم بیرون می آیند سپس بعد از 10 تا 15 روز بالغ میشوند. از هر 10 تخم کمتر از یک مایت شانس تبدیل شدن به یک مایت بالغ را دارد.

بیشتر علائم آلودگی گال به خاطر واکنش سیستم ایمنی به خود مایت ها، بزاغشان، تخم هایشان و مدفوع آنها است.

میانگین تعداد مایتها در یک فرد آلوده 12 تا است. در جوامعی که به بچه ها توجه زیادی نمیشود ممکن است صدها مایت بر روی آنها وجود داشته باشد.

بیماری گال تا چه حد شایع است؟

گال شایع است. در کشورهای پیشرفته نظیر انگلستانن از هر 1000 نفر حدودا یک نفر در هر ماه مبتلا به گال میشود. گال در مناطق شهری و در زنان و کودکان (شاید به خاطر تماسهای نزدیک تر) در زمستان (دوباره چون افراد در زمستان در تماس نزدیکتر با هم هستند) بیشتر است.

چگونه به بیماری گال مبتلا میشوید؟

اگر کسی در تماس پوستی با فرد مبتلا به گال باشد آلوده میشود. دلیلش این است که مایتها نمی توانند بپرند یا پرواز کنند.

اغلب موارد بیماری گال به خاطر تماسهای دستی طولانی با فرد آلوده است. دست متداول ترین جا برای شروع آلودگی است. یکی دیگر از راههای ابتلا به گال تماس پوستی نزدیک در زمان رابطه جنسی است.

تماس پوستی باید به مدت لازم باشد تا مبتلا به گال شوید بنابراین با تماسهای کوتاه مثل دست دادن یا بغل کردن دیگران احتمال انتقال آن بسیار کم است. هر چه تعداد تماسها بیشتر باشد تعداد مایتها نیز بیشتر میشود.

مایتها بر روی پوست انسان زندگی می کنند و می توانند به دور از میزبان خود 24 تا 36 ساعت زنده بمانند. احتمال اینکه از ملحفه یا حوله کسی گال بگیرید خیلی کم است مگر اینکه بلافاصله بعد از استفاده فرد مبتلا شما هم از آن استفاده کنید. با این وجود، به خاطر ریسک بالقوه آن، بهتر است حوله ها و رختخوابها را با آب داغ ضدعفونی کنید (در ادامه توضیح داده شده است).

گاها گال در خانه های سالمندان و مهدکودک ها به خاطر تماس نزدیک شیوع می یابد.

نشانه ها و علایم گال علایم بیماری گال

تونلها (سوراخهای) مایتها-  آنها را می توان بر روی پوست به صورت خطوط ریز، تیره یا نقره ای رنگ با حدودا2 تا 10 میلی متر طول دید. اغلب در قسمتهایی که پوست شل است مثلا بین انگشتان دست (فضاهای شبکه ای)، سطح داخلی مچ ها و دستها قابل مشاهده هستند. با این وجود ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شوند. ممکن است تا قبل از ایجاد بثورات و خارش متوجه این تونلها نشوید.

خارش- اغلب شدید است و اغلب در ابتدا در یک نقطه است (اغلب بر رروی دستان) و تمایل به گسترش به دیگر قسمتها را دارند. این خارش به تدریج شبها و بعد از حمام آب گرم بدتر میشود. شما ممکن است حتی با چند تا مایت هم خارش گسترده داشته باشید.

بثورات- بثورات بلافاصله بعد از خارش ایجاد میشوند. بثورات اغلب به صورت قرمز، جوش مانند و برجسته است که در هر جایی از بدن ممکن است ایجاد شوند. بثورات بیشتر در قسمت داخلی ران، قسمتهایی از شکم و باسن، زیربغلها و در زنان در اطراف نوک سینه ایجاد میشوند. ظاهر بثورات مشخص است. با این وجود در برخی افراد بثورات به صورت ویژه ای ظاهر میشوند که ممکن است با مشکلات پوستی دیگر اشتباه گرفته شوند.

خاراندن- خاراندان به خاطر خارش شدید می تواند به پوست آسیب جزئی برساند. در برخی موارد پوست آسیب دیده با باکتری عفونی میشود (یک عفونت پوستی ثانویه). اگر پوست با یک باکتری عفونی شود پوست قرمز، ملتهب، گرم و حساس میشود.

توجه: خارش و بثورات گال به خاطر حساسیت (واکنش) به مایتها (یا بزاغ، مدفوع یا تخم آنها) ایجاد میشود. علائم گال اغلب 2 تا 6 هفته بعد از ابتلا ظاهر میشوند. خارش و بثورات در هر قسمتی از بدن ممکن است ایجاد شوند که ممکن است کاملا دور از قسمتهایی باشد که مایتها تونل گذاری کرده اند. این یعنی شما ممکن است مدتها قبل از اینکه متوجه گال شوید ناقل آن باشید.

علائم عفونت عود شونده

خارش و بثورات اغلب 2 تا 6 هفته بعد از اولین آلودگی به گال ایجاد میشود. با این وجود، اگر مبتلا به گال شدید و با یک درمان موثر برطرف شد و دوباره آلوده شدید، علائم ممکن است کمی متفاوت باشد. در چنین مواردی خارش و بثورات با سرعت بیشتری ظاهر میشوند یعنی در عرض یک یا دو روز. دلیلش این است که گال در دفعه اول سیستم ایمنی شما را حساس کرده است و به آلودگی دوم با سرعت بیشتری عکس العمل نشان می دهد.

چگونه می توان گال را شناسایی کرد؟

به گزارش آسان طب؛ گال به صورت بالینی قابل تشخیص است یعنی بر اساس علائم و ظاهر عمومی بثورات پوست.

اغلب پزشک می تواند یک یا چند تونل مایت ها را بر روی پوست برای تایید تشخیص شناسایی کند.

گاها تمایز قائل شدن بین بثورات حاصل از گال و برخی از دیگر بیماریهای پوستی مشکل است. بنابراین، گاها اگر در مورد تشخیص شکی وجود داشته باشد نمونه ای از پوست به آزمایشگاه فرستاده میشود تا وجود مایت بررسی شود.

اگر خارش و بثورات در چند فرد در یک خانواده تقریبا همزمان ایجاد شود در این صورت احتمال گال زیاد است.

چه کسانی باید درمان شوند؟

گال اگر درمان نشود قطعا باقی خواهد ماند. درمان در موارد زیر مورد نیاز است:

هر کسی که مبتلا به گال است . و …

همه افرادی که با فرد مبتلا در یک خانه زندگی می کنند و تماس نزدیک دارند و شرکای جنسی فرد- حتی اگر علائمی ندارند چون تا 6 هفته بعد از آلوده شدن ظهور علائم طول می کشد. افرادی که با فرد آلوده در تماس نزدیک هستند ممکن است آلوده شده ولی علائمی نداشته باشند و مایت را به دیگران انتقال دهند.

توجه: همه افراد باید همزمان یعنی در یک روز درمان شوند.

درمان گال یا درمان بیماری گال

به گزارش آسان طب؛ گال قابل درمان است. درمان معمول گال، کرم جلدی پرمترین 5% است. پرمترین یک حشره کش است که مایتها را می کشد. اگر فرد نمی تواند از پرمترین استفاده نماید می تواند از لوسیونی به نام مایع 5 درصد مالاتیون (malathion) استفاده نماید (برای مثال برخی از افراد ممکن است به پرمترین حساسیت داشته باشند.)

شما می توانید هر دوی این محصولات را از داروخانه خریداری کنید. همچنین می توانید بر اساس تجویز پزشک تهیه نمائید. به کار بردن آنها آسان است و اگر درست استفاده شوند اغلب خوب جواب می دهند.

بعد از اولین استفاده همان درمان را 7 روز بعد استفاده کنید. با این کار اطمینان حاصل میشود که همه مایتها مرده اند.

گرفتن حمام روزانه آب گرم و تمیز کردن آنها با آب و صابون سبب درمان آلودگی گال نمیشود. باید از حشره کشها استفاده شود.

در زیر خط مشهای عمومی برای درمان ارائه شده است که نکاتی برای موفقیت را ارائه داده است:

بروشور موجود در محصول را برای دستورالعمل کامل و محل استفاده مطالعه کنید. از برخی از محصولات برای کل بدن از جمله کف سر و صورت نیز میتوان استفاده کرد در حالی که از برخی دیگر فقط می توان از گردن به پایین استفاده کرد. به یاد داشته باشید که در همه محلهای تایید شده مثل پوست کف سر و صورت، پاشنه ها، بین انگشتان، زیر ناخن های دست و ناحیه تناسلی باید استفاده شود. توجه خاصی به جاهایی که سوراخهای مایتهای بیشتر هستند داشته باشید به عبارتی به مچ ها و آرنج ها، زیر سینه ها، زیر بغلها و اطراف نوک سینه در زنان.

هر فرد بزرگسالی برای پوشاندن کل بدن نیاز به 30 گرم کرم یا 100 میلی لیتر لوسیون دارد. بنابراین برای دوبار استفاده نیاز به حداقل 60 گرم کرم یا 200 میلی لیتر لوسیون دارید.

کرم یا لوسیون را بر روی پوست سرد و خشک بمالید (نه بعد از حمام آب گرم).

کرم یا لوسیون باید برای مدت زمان توصیه شده بر روی پوست باقی بماند. کرم پرمترین باید به مدت 8 تا 12 ساعت و لوسیون مالاتیون برای 24 ساعت روی پوست بماند.

کودکان تا پایان دوره اول درمان باید به مدرسه نروند.

اگر در طول دوره درمان دستها یا جای دیگری از بدن را شستید دوباره از دارو برای آن قسمتها استفاد کنید.

زنان شیرده باید نوک سینه خود را شسته وبعد از شیردهی دوباره آن قسمت را لوسیون یا کرم بزنند.

برای جلوگیری از مکیدن لوسیون یا کرم در دستان نوزادان دستکش کنید.

در برخی افرادی که عفونت ثانویه ایجاد میشود نیز ممکن است نیاز به آنتی بیوتیک باشد. اگر به این مورد مشکوک هستید، باید با یک پزشک مشورت کنید.

اگر خارش دو تا سه هفته بعد از درمان گال ادامه داشت به پزشک مراجعه نمائید. گاها یکبار درمان موثر نیست و یک دوره دیگر مورد نیاز میشود. رایج ترین دلیل برای شکست درمان (بازگشت گال) عبارتند از:

استفاده ناصحیح از کرم یا لوسیون برای مدن توصیه شده.

فرد مبتلا که با آن در تماس نزدیک هستید درمان نشده باشد و عفونت دوباره از او به شما منتقل شود.

توجه: بعد از درمان موفقیت آمیز هم ممکن است تا چند وقت خارش داشته باشید.

برای از بین رفتن کامل خارش بعد از کشته شدن مایتها با درمان 2 تا 3 هفته (و گاها تا 6 هفته) زمان طبیعی است.

همچنین حتی بعد از درمان موفق، در تعداد معدودی از موارد، برجستگی های (گره ها) قرمز مایل به قهوه ای تا قطر 2 سانتی متر که خارش دارد باقی می ماند. چنین چیزی بیشتر در قسمت زیربغلها وناحیه تناسلی باقی می ماند. این غده ها نه به معنای عفونی بودن است و نه به معنای وجود مایت. آنها در برخی موارد در اثر واکنش طولانی مدت پوستی به مایتهای گال ایجاد میشوند. اگر این اتفاق افتاد، اغلب در عرض سه ماه از بین می روند ولی گاها تا یکسال نیز طول می کشند.

درمان خارش

خارش می تواند یک علامت استرس زا باشد. می توان آن را یا با درمان موضعی که بر روی پوست به کار می برند (مثل کرم یا لوسیون) یا با داروهای خوراکی کمتر کرد. پزشک عمومی یا یک داروساز می تواند محصولات مناسب را برایتان تجویز نماید. حتی مرطوب کننده ها (نرم کنند های) سرد، مخصوصا اگر حاوی منتول باشند، می توانند موقتا خارش را تسکین دهند. از مصرف کرمهای استروئیدی قوی اجتناب کنید مخصوصا اگر در مورد گال اطمینان ندارید.

کرم یا لوسیون کروتامیتون خاصیت تسکین دهنده دارد و می تواند به کاهش خارش کمک نماید. از کروتامیتون دو تا سه بار در روز (اما فقط یکبار برای کودکان زیر سه سال) استفاده کنید.

کرم هیدروکورتیزون. این کرم استروئیدی ولی ضعیف است که التهاب را کم می کند و به کاهش خارش کمک می کند. می توان از آن یک تا دو بار در روز برای یک هفته استفاده کرد.

هر داروی آنتی هیستامینی که شما راخواب آلود سازد مثل کلرفنامین (نام تجاری Piriton®). این داروها مستقیما خارش را کم نمی کنند اما اگر در شب مشکل خارش دارید (مخصوصا برای کودکان) می تواند به خواب شما کمک نماید. برای این کاربرد مجوز ندارد اما تحت نظر پزشک استفاده برای این منظور ایمن است.

گال کروت دار (گال نروژی)

این نوع گال شایع نیست و اغلب افراد مبتلا به گال به این نوع مبتلا نمیشوند.

شدیدترین نوع گالی با آلودگی شدید به مایتهای گال است. این بدان معنا است که هزارها یا میلیون ها مایت سبب پوسته پوسته شدن شدید پوست میشود. چون تعداد مایتها بسیار زیاد است و چون پوست، پوسته پوسته شده است، بسیار مسری است. بثورات پوسته پوسته شده و کمی شبیه پسورازیس دیده میشود. می تواند بسیار گسترده باشد و اگر شدید باشد می تواند به عفونت ثانویه پوست تبدیل شود.

گال کروت دار اغلب در نقص ایمنی دارند (سیستم ایمنی ضعیف دارند) اتفاق می افتد که شامل افراد مبتلا به HIV ( ایدز)، افرادی که تخت شیمی درمانی هستن دو افراد ضعیف تری که پیر بوده یا دچار بیماری های دیگر هستند میشود. دیگر افراد در معرض خطر عبارتنداز: افرادی که سوء تغذیه دارند، مشکلات یادگیری دارند (این یعنی آنهایی که نمی توانند خارش را درک یا به آن پاسخ مناسب دهند) یا مشکلات اعصاب دارند (یعنی نمی توانند خارش را احساس کنند).

گال کروت دار به راحتی از طریق حوله، رختخواب و لوازم منزل منتقل میشود. در گال کروت دار، مایتها می توانند تا یک هفته زنده بمانند. حتی افرادی که مدت کمی با آن در تماسند، مثل کارکنان خشک شویی، در معرض ابتلا به گال کروت دار هستند و اگر در موسسه ای کار می کنند که این بیماری شیوع یافته باید حتما از حشره کشها استفاده کنند. شیوع آن در موسسه ای که پر از افراد مستعد است، مثل خانه های سالمندان، بسیار چالش برانگیز است. احتمالا همه ساکنین و کا کارکنان نیاز به درمان خواهند داشت.

بیماری گال موضوع این بخش از سایت اسان طب بود . امیدواریم از این قسمت هم بهره مند شده باشید. این بیماری یکی از بیماری های پوستی است که باید سریع درمان شود.

اگر حس کردید علایم این بیماری را دارید سریعا به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا علت را شناسایی کرده و راه حلی برای ان پیدا کنند.