پیشگیری و درمان بیماری آکنه (جوش غرور جوانی)
بیماری آکنه و جوش غرور جوانی از بیماری های پوستی هستند که اکثرا در سن بلوغ ایجاد شده و طی آن صورت و بدن جوش هایی در سایزهای مختلف می زند. اولین قدم برای درمان بیماری آکنه تمیز نگه داشتن پوست است. شما باید مدام پوست تان را با صابون بشویید تا ضدعفونی شود. همچنین میتوانید از بخور آب گرم برای باز شدن منافذ پوست استفاده کنید. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره بیماری آکنه اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.
بروز بیماری آکنه
میزان دقیق بروز بیماری آکنه (جوش های غرور جوانی) چنانکه باید تعیین نشده است اما وقوع آن به قدری در دوران بلوغ شایع است که آن را بخشی از تغییرات طبیعی رشد می دانند و کسانی را که در دوران بلوغ به بیماری آکنه مبتلا نمی شوند افرادی خوش شانس می پندارند.اغلب پسران بیشتر از دختران به بیماری آکنه مبتلا می شوند.
اگر چه معمولاً دوران بلوغ دوران بروز آکنه است اما گاهی اوغات بر روی گونه نوزادان هم ضایعات پوستی از این قبیل دیده می شود. در این سن نیازی به درمان نیست زیرا جوشها به مرور در عرض شش هفته ناپدید می شود.
آکنه در سه ماهگی ام ممکن است بروز کند و اغلب روی گونه های کودک ظاهر می شود . در این سن بروز آکنه می تواند مشکل افرین باشد و به درمان نیاز دارد تا ضایعات پوستی آن طی دو سال برطرف شود . کودکانی که به آکنه مبتلا می شوند اغلب دارای زمینه ی ارثی هستند و معمولاً در دوران بلوغ در معرض بازگشت این بیماری قرار دارند.
تاریخچه ی بیماری آکنه
آکنه در متون پزشکی از زمان های بسیار قدیم توصیف شده است. لغت آکنه (acne) از کلمه ی یونانی “آکمی”(acme) مشتق شده است که به معنای قله یا اوج است.انتخاب چنین لغتی برا این بیماری می تواند حداقل از نظر جسمی توصیف شایسته ای از دوران بلوغ که اوج زندگی است باشد.
علت ابتلا به بیماری آکنه
جوش های آکنه از طریق غدد چربی زیر پوست بوجود می آید و معمولاً در نواحی صورت، پشت و سینه ظاهر می شود. غده های چربی ماده ای به نام سبوم ترشح می کند که عمدتاً از چربی های شیمیایی تشکیل می شود و عملکردی حیاتی در چرب کردن سطح پوست دارد.با پیدایش جوشهای آکنه تغییرات متعددی در این غدد رخ می دهد که به شرح زیر است:
- میزان ترشح سبوم افزایش می یابد.
- میزان اسید های چرب سبوم افزایش می یابد.
- پوششش داخلی مجاری غدد ضخیمتر می شود و جوشهای “سرسیاه” بوجود می اید.(سیاه شدن سرجوشها صرفاً به خاطر افزایش دانه های رنگی پوست است نه کثیفی صورت!”
- نوع مخصوصی باکتری می تواند موجب التهاب اطراف غده های چربی پوست شود.
این تغییرات به درجات متفاوتی در افراد مختلف روی می دهد و منجر به بروز آکنه می شود.
از طرفی دیگر عوامل مختلفی در بوجود آمدن این تغییرات دخالت دارد که به شرح زیر است:
- افزایش هورمونهای مردانه در دوران بلوغ بخصوص در پسران در بروز آکنه موثر است. دختران نیز قسمتی از هورمونهای مردانه را در بدن خود دارند و در دوران بلوغ به دلیل عدم توازن موقتی بین هورمونهای مردانه و زنانه در بدنشان احتمال بروز آکنه وجود دارد.
- در دختران احتباس مایعات قبل از قاعدگی می تواند مشکل افرین باشد.به گزارش آسان طب،به نظر می رسد که احتباس مایعات در دوران قاعدگی موجب وخیم تر شدن جوشهای آکنه می شود.
دوعامل بالا مهمترین دلایل بروز اکنه بشمار می رود، ولی عدم توازن موقتی هورمون های جنسی دارای اهمیت بیشتری است.سایر عوامل به شرح زیر است :
- مصرف بعضی از مواد غذایی ممکن است موجب تشدید بیماری در بعضی از دخترا و پسر ها شود. به عنوان مثال خوردن شکلات، قهوه، خشکبار تماماً مضر است ولی اثر آن ها در افراد مختلف به درجات متفاوت است.
- بعضی از روغن ها که در صنایع بخصوصی استفاده می شود_و حتی روغن هایی که در لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد ممکن است منجر به وخیم تر شدن جوش های آکنه شود . حشره کش د.د.ت و بعضی از آفت کشها نیز در بروز آکنه دخالت دارد.
- مصرف داروهایی مثل استروِئیدها داروهای ضدتشنج و بعضی از انواع ترکیبی داروهای خوراکی ضد بارداری نیز ممکن است سبب بروز آکنه شود.
- زمانهای خاصی در سال نیز ممکن است موجب تشدید بیماری شود.تابش نور خورشید در تابستان می تواند تاًثیر مثبتی داشته باشد ولی در زمستان اغلب بروز جوش های اکنه شدت می یابد.
مشخصات و علایم بیماری آکنه
صرف نظر از آکنه کودکان دو نوع اصلی آکنه وجود دارد که قابل توصیف است.آکنه ی والگاریس ( vulgaris ) که رایج ترین نوع آکنه است و حدود 40% پسران 17تا19ساله به درجات مختلف به آن مبتلا می شوند. به نظر می رسد که دختران در سنین پائین تر یعنی 16تا18 سالگی که مصادف با دوران عدم توازن هورمونی است، به اکنه مبتلا می شوند.
پوست مبتلایان به این نوع اکنه به علت تولید بیش از حد سبوم اغلب چرب تر از حد معمول است . در موارد حاد لک جوشهای آکنه بر روی پوست باقی می ماند و برای همه عمر از بین نمی رود. لک جوشهای آکنه در پشت گردن بعضی مردها به عنوان یاداور دوران جوانی آنهاست.
اکنه کونگلوبتا ( congolobata ) نوع حادتر آکنه است. در این نوع اکنه جوشهای درشت به صورت انبوه در کناه هم ظاهر می شود و تشکیل یک برامدگی پر از چرک می دهد که ملتهب است. موارد بسیار حاد تر آن ممکن است همراه با تب و ناخوشی باشد . این نوع اکنه بیشتر و نواحی گرمسیر شایع است.
روشهای درمان آکنه
آکنه بویژه در دوران بلوغ نیاز به درمان طولانی و جدی دارد زیرا دختران و پسران در این سن به زیبایی اهمیت زیادی می دهند. باید به آنها اطمینان داده شود که اثر جوشها به تدریج از بین خواهد رفت و در ضمن باید به درمان آکنه از راه های مختلف نیز اقدام کرد.
اینکه پوست کاملا تمیز نگه داشته شود بسیار اهمیت دارد زیرا از عفونی شدن جوشها که به وسیله باکتری های بخصوصی صورت می گیرد جلوگیری می شود . استفاده از کمپرس اب گرم یا گرفتن صورت در مقابل بخار اب گرم سبب باز شددن منافذ پوست می شود . اگر بتوان اعمال فوق را همراه با شستشوی مکرر صورت با آب و صابون غیر معطر تا سه بار در روز انجام داد می توان به مقدار زیادی از عفونی شدن جوشها جلوگیری کرد.
برای درمان اکنه ترکیبات اختصاصی متعددی در داروخانه ها موجود است. این ترکیبات باید بر روی جوش ها مالیده شود و عملکرد آنها بدین ترتیب است که لاله های سلول های خشک شده و مسدود کننده ی پوست را حل و چربی پوست را نیز کم می کند.
ویتامین A که به صورت کرم ساخته شده است نیز می تواند در درمان آکنه موثر باشد.
نور خورشید تاًثیر سودمندی در درمان آکنه دارد و اشعه ی ماوراء بنفش نیز برای درمان اکنه مورد استفاده قرار گرفته است . ولی به نظر می رسد که نسبت به نور طبیعی خورشید تاًثیر کمتری دارد.. به هر حال در زمستان ها که نور طبیعی خورشید در کمترین حد است می توان از اشعهء ماوراء بنفش استفاده کرد.
اکسی تتراسایکلین ( oxytetracycline ) یا ایترومایسین ( erythromycin ) به صورت قرص در موارد حاد تجویز می شودو بسیار موثر است.اما نباید فراموش کرد که این نوع درمان باید به عنوان یک درمان دراز مدت (برای چندین ماه) در نظر گرفته شود تا بهبودی حاصل گردد.(تتراسایکلین ممکن است در عملکرد قرصهای ضد بارداری اختلال ایجاد کند، و نباید در دوران حاملگی تجویز شود. بنابراین تجویز این دارو برای خانم ها حتماً باید با احتیاط صورت گیرد.)
داروهای دیگری برای درمان موارد بسیار حاد اکنه موجود است. اما به علت داشتن عوارض جانبی شدید حتماً باید با احتیاط تجویز شود و تحت نظر پزشک استفاده گردد.برای دست یابی به درمان مناسب هر فرد می توان راه های مختلف کنترل بیماری را امتحان کرد. ولی نباید فراموش شود که یکی از اجزاء مهم درمان دادن اطمینان کامل به بیمار در مورد ناپدید شدن جوش هاست . باز باید تاًکید شود که هر نوع روش درمانی حتماً باید به صورت دراز مدت پیگیری شود تا درمان کامل انجام گیرد.
شما میتوانید از روشهای گیاهی مانند استفاده از گلاب برای رفع جوش و اکنه استفاده کنید، آسان طب در اینجا ( درمان آکنه ) برای شما نحوه استفاده از گلاب را برای درمان آکنه شرح داده است.
منبع : AsanTeb.com