با هنردرمانی از افسردگی دور شوید

هنردرمانی یک تکنیک روان درمانی و روانشناسی برای درامد بسیاری از مشکلات است. از هنردرمانی برای همه سنین چه کودکی و چه میانسالی میتوان استفاده کند. در هنر درمانی شخص با کمال آزادی و خلاقیت کارهای هنری انجام داده و به این ترتیب بسیاری از مشکلات روانی اش حل می شود. همچنین هنردرمانی برای درمان افسردگی عالیست. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره هنردرمانی اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.

هنردرمانی

ممکن است تعجب کنید که بدانید هنر می‌تواند به عنوان یک ابزار مؤثر در درمان بیماری‌های ذهنی به کار رود. هنر چه نقشی می‌تواند در روان‌درمانی داشته باشد؟ هنر به عنوان یک رسانه بیانگر می‌تواند به بیماران در برقراری ارتباط، غلبه بر استرس و کشف جنبه‌های مختلف شخصیت‌شان کمک کند. در روان‌شناسی، استفاده از روش‌های هنری برای درمان اختلالات روانی و بهبود سلامت روانی، « هنردرمانی » نام دارد.

 به گزارش آسان طب هنردرمانی، تکنیک‌های روان درمانی را با فرایندهای خلاقانه در هم می‌آمیزد تا سلامت روانی و بهزیستی را بهبود بخشد. انجمن هنردرمانی آمریکا، هنردرمانی را چنین تعریف می‌کند: یک حرفه مربوط به سلامت روانی که از فرایندهای خلاقانه هنری استفاده می‌کند تا سلامت و بهزیستی جسمی، روانی و هیجانی افراد را در همه رده‌های سنی، بهبود و ارتقاء بخشد. هنردرمانی بر پایه این اعتقاد قرار دارد که فرایند خلاقانه در خود بیانگری هنری، به مردم در حل تعارضات و مشکلات، تقویت مهارت‌های ارتباطی، تنظیم رفتار، کاهش استرس، افزایش حرمت نفس و خودآگاهی، و به دست آوردن بینش بهتر و بیشتر کمک می‌کند.

سایمون معتقد است که هنردرمانی یا روان درمانی هنری مستلزم توجه به نیازهای روانی بیماران، نظیر نیاز به آزادی، اظهار وجود و آرامش است و بر همین اساس نیازمند توجه به جزئیات مهارتهای هنری نیست و فعالیت‌ها و تولیدات هنری را نه به خاطر رویکرد زیبایی شناسانه آن‌ها بلکه به دلیل نقش روانکاوانه و درمانگرشان مورد توجه قرار می‌دهد .

سرمنشاء هنردرمانی

با وجودی که هزاران سال است که مردم از هنر به عنوان راهی برای بیان، ارتباط و بهبود یافتن استفاده می‌کنند امّا هنر درمانی به صورت رسمی از میانه‌های قرن بیستم شکل گرفته است. پزشکان دریافتند که افرادی که از بیماری‌های روانی رنج می‌برند غالباً خودشان را در نقاشی‌ها و سایر کارهای هنری بیان کرده‌اند و این باعث شد که به فکر استفاده از هنر به عنوان یک راهبرد بهبودبخشی بیفتند. از آن زمان، هنر بخش مهمی از حوزه روان‌درمانی شده است و در برخی از روش‌های سنجش و درمان به کار می‌رود.

چه موقع از هنردرمانی استفاده می‌شود؟

از هنر درمانی می‌توان برای درمان محدوده وسیعی از اختلالات ذهنی و درماندگی‌های روانی استفاده کرد. در بسیاری موارد، ممکن است همراه با سایر روش‌های روان‌درمانی مانند گروه درمانی یا درمان‌شناختی- رفتاری به کار گرفته شود. برخی شرایط و وضعیت‌هایی که ممکن است هنردرمانی به کار گرفته شود به قرار زیرند:

• کودکان با ناتوانی‌های یادگیری
• کودکانی که از مشکلات رفتاری یا اجتماعی در مدرسه یا خانه رنج می‌برند
• افرادی که از آسیب‌های مغزی رنج می‌برند
• کودکان یا بالغانی که در معرض رویدادهای آسیب‌زا قرار گرفته‌اند
• بالغان با استرس شدید

هنرها به صورت مستقیم با روحیات و احساسات شخص در ارتباط می­باشند. یک کودک می­تواند احساسات و عواطف درونی خود را که نمی­تواند به زبان بیاورد در غالب­های مختلف هنری بیان کند. در دوران دبستان ، کودکان هنر را بیشتر با نقاشی کردن تجربه می کنند. کرامرهنرمند و آموزگاری است که نخستین بار با کودکان با اختلال­های هیجانی به کار نقاشی درمانی پرداخت. وی هدف هنردرمانی را ایجاد موقعیتی برای انتخاب و تغییر رفتارها می­داند.

کرامر می­گوید: این طور نیست که هنر در درمانگری استفاده می­شود، بلکه هنر خود فرآیند درمان است، هنر یک ابزار نیست، بلکه یک عمل خلاقانه است که اقتدار روانی و سازماندهی فکری را در فرد پرورش می­دهد. کودکان رابطه خاصی با هنرهای تجسمی از جمله نقاشی دارند، وظیفه درمانگر حمایت و تأیید کودک در خلق آثار هنری است.

ممکن است کنجکاو باشید بدانید که جلسات هنردرمانی چه تفاوتی با کلاس‌های معمولی هنرآموزی دارد. در کتاب مرجع هنردرمانی نوشته کتی مالدیوچی چنین آمده است: «در اغلب جلسات هنردرمانی ، تمرکز بر روی تجربیات درونی (احساسات، ادراکات و تصوّرات) خود شخص است. با وجودی که هنردرمانی ممکن است شامل یادگیری مهارت‌ها یا تکنیک‌های هنری گردد امّا تأکید به طور کلّی نخست بر ایجاد و بیان تصاویری است که از درون فرد برمی‌آید، نه بر آن چیزهایی که او در دنیای خارج می‌بیند.» و با وجودی که در بعضی از کلاس‌های سنتی هنری نیز ممکن است از شما خواسته شود که از روی تصوّرات و تخیلاتتان طراحی یا نقاشی کنید امّا در هنردرمانی، دنیای درونی تصاویر، احساسات، افکار و ایده‌های شما همواره در درجه اوّل اهمیت قرار دارد.

شاخه های هنر درمانی

• قصه درمانی: این شیوه ی هنردرمانی برای کودکانی که تخیلات بسیار قوی دارند مناسب است . درمانگر در این روش تلاش میکند تا کودک را برای تعریف خیالات خود به وجد آورد.
• تیاتر درمانی: در این شیوه درمانگر سعی دارد نقش مقابل کودک را به دلخواه او و با توجه به گفته‌های او بازی کند . این شیوه  بهترین راه درمان درمیان کودکان طلاق  نیز می‌باشد.
• شعر درمانی: در این روش هنردرمانی ، درمانگر سعی دارد گفته‌های بیمار را به صورت شعر و از زبان خود او بشنود.
• موسیقی درمانی : یکی از راه‌های افزایش اعتماد به نفس  موسیقی درمانی است به طوری که افراد باهوش در نوازندگی می‌توانند از این طریق به اعتماد به نفس  مناسبی برسند.
• سفال درمانی و شن‌درمانی : درمانی مناسب برای افرادی که دچار اختلالات حرکتی شده‌اند به طوری که هماهنگی بین اعضای بدن به ویژه دست و چشم  و  پا  را بالا می‌برد.
• نقاشی درمانی: این شیوه ی هنردرمانی مهمترین و اصلی ترین روش در هنر درمانی است  که در آن کودک و خانواده هر کدام نقش آزاد و دلخواهی را به صورت جداگانه بازی میکنند.

در پایان این مبحث باید بدانیم که درمان توسط هنردرمانی بسته به شدت و مدت بیماری به طول می انجامد.