درمان بیماری های گوارشی کودکان ( یبوست و اسهال استفراغ )
در این مطلب از مجله پزشکی آسان طب برایتان درباره بیماری های گوارشی کودکان از جمله یبوست و اسهال استفراغ و روش های درمان طبیعی آن توضیح می دهیم.
یبوست
یکی از اختلالات پردردسر زمان کودکی است.
بیشتر اوقات، تنها علامت آن عوارض موضعی است، لیکن در بعضی موارد قولنج، بد خوابی، عصبانیت نیز به همراه دارد.
غذای نادرست و عدم رعایت نظم در وضع زندگی کودک عوامل اصلی ایجاد یبوست اند.
درمان:
اساس درمان یبوست به سن کودک بستگی دارد. در شیرخوارانی که از پستان مادر تغذیه می کنند معمولا یبوست نتیجه بد غذایی مادر است و اوست که باید وضع غذای خود را اصلاح کند.
لیکن حتی در این گونه موارد نیز میتوان به نوزاد به مدت یک روز آب و آب پرتقال داد و تنقیهٔ مختصری با آب گرم کرد.
در صورت لزوم ممکن است به مدت یک هفته، هر دو یا سه روز یک بار، این کار را تکرار کرد تا حالش بتدریج بهتر شود.
در بعضی مواقع ممکن است رژیم آب و آب پرتقال برای دو روز لازم آید. هیچگاه ملین داده نشود. موقعی که کودک شیرخوار از شیر مصنوعی تغذیه می کند، علت یبوست بد غذایی است.
در کودکان دو تا چهار ساله و بالاتر، یک تا چهار روز رژیم تمام میوه تجویز می شود.
به هیچ عنوان مسهل داده نشود، تنقیهٔ مختصر با آبگرم به هنگام شب و رژیم غذایی تمام میوه بسیار لازم و مفید است.
بعلاوه باید کودک را تشویق به تمرین کنند. (کمی روغن زیتون با سالاد به رفع یبوست کودک کمک خواهد کرد).
اسهال استفراغ
اسهال ساده
اسهال ساده در اغلب مواقع با رفع علت آن از بین می رود و بندرت ممکن است شدت یابد.
این عارضه معمولا در تیجهٔ اختلال گوارشی (بدغذایی یا بلع یا جسم خارجی) به وجود میآید و با رژیم یکروزهٔ آب پرتقال و یک بار تنقیه رفع می شود.
تغذیهٔ صحیح از پیش آمدن اختلالات بعدی جلوگیری خواهد کرد.
اسهال عفونی یا ورم روده
این عارضه را معمولا به عنوان اسهال تابستانی شناخته اند و متداول ترین نوع اسهالی است که در کودکان دیده میشود.
اسهال عفونی بردو نوع است.
در نوع اول، حملهٔ بیماری بتدریج صورت می گیرد و اسهال اولین علامت آن است که ممکن است عمل دفع به پنج تا ده مرتبه در روز برسد.
مدفوع رقیق و اغلب سبز رنگ است و بزودی بلغم نیز به آن اضافه میشود، کم و بیش تب نیز به همراه دارد.
این نوع اسهال عفونی ممکن است به طور خفیف و ملایم دوران خود را طی کند یا آنکه بتدریج بدتر شود و به اسهال التهابی (ورم روده های بزرگ و کوچک) منجر گردد.
در نوع اخیر، حملهٔ بیماری به صورت اسهال استفراغ ، تب و دفع مکرر و مدفوع سبزرنگ همراه است.
ابتدا مدفوع زیاد و آبکی و حاوی خون است، لیکن بعداً به رنگی سبز یا خرمایی درمیآید و با بلغم همراه میشود.
گاهی استفراغ ثابت و اجابت مزاج نشان دهندهٔ وضع بیماری نیست زیرا در بعضی موارد درجهٔ حرارت بدن کودک بالاست در حالی که تعداد دفعات اجابت مزاج چندان زیاد نیست.
علت این بیماری در تمام موارد سوء تغذیه و بخصوصی مصرف غذاهای پروتئینی (گوشت، ماهی و غیره) در هوای گرم است.
درمان:
درمان نوع شدید این بیماری نگاه داشتن کودک در بستر، پاک کردن روده ها هنگام شب و صبح به وسیلهٔ تنقیه با آبگرم و ندادن هیچ نوع خوراکی جز آب و آب پرتقال به مدت چند روز است (نه شیر و نه چیز دیگر).
همینکه شدت بیماری تاحدی تخفیف یافت و اسهال از بین رفت رژیم تمام میوه را می توان در مورد کودک بیمار به کار برد و پس از چند روز می تواند از غذای معمولی استفاده کند.
اگر حال کودک خیلی بد است و پدرو مادرش احساس خطر کرده تصور می کنند که خود نمی توانند او را درمان کنند لازم است متخصص درمان طبیعی را بر بالین او فراخوانند.
کسالت کودک هر قدر شدید باشد، اگر درمان به طریق صحیحی انجام پذیرد مسلماً همان روش سادهٔ درمانی خانگی مؤثر واقع خواهد شد.
اسهال خونی
اسهال خونی در کودکان کم سن نوع شدیدی از اسهال تورم و التهابی است که اختلالات آن بیشتر در رودهٔ بزرگ است.
این بیماری در اواخر تابستان و در فصل گرما بسیار متداول است و علایم آن دفع مکرر با مدفوع کم است که تمام یا قسمت اعظم آن را خون و بلغم تشکیل میدهد.
اسهال استفراغ و درد و پیچش بعد از اجابت مزاج وجود دارد. علت این بیماری تغذیهٔ غلط کودک و بخصوص دادن مقدار زیادی گوشت و مواد غذایی پروتئینی مشابه به کودک در مناطقی است که غذا مستعد فاسد شدن است.
درمان:
درمان این بیماری همان است که دربارهٔ اسهال عفونی گفته شد.
گرچه می توان کودک را تحت رژیم آب پرتقال و پس از آن رژیم تمام میوه قرار داد (میوه های تازه و سالاد باید قسمت بیشتر رژیم آیندهٔ کودک را تشکیل دهد و حتی الامکان دادن غذاهای گوشتی را به تعویق اندازند).
استفراغ
استفراغ یک بیماری نیست بلکه علامت بسیاری از بیماریهای سنین کودکی است.
این عارضه ممکن است نتیجهٔ سوء هضم حاد یا مزمن، اسهال استفراغ ، سنگینی و امتلای موقتی معده، بیماریهای عصبی و تحریکات انعکاسی باشد.
همچنین امکان دارد در مراحل اولیهٔ تب مخملات و یا سایر تبهای حاد عارض شود.
درمان:
درمان استفراغ به علت اصلی اختلال بستگی دارد. اگر پدر و مادر توانستند. علت آن را بفهمند، باید کودک را در بستر نگاه دارند و جز آبگرم چیزی به او ندهند (غذا ندهند) و نیز از تنقیه با آب گرم برای پاکسازی روده ها استفاده کنند.
اگر این تدایر مؤثر واقع نشدند، باید از متخصص درمان طبیعی کمک بخواهند.
