رژیم غذایی BRAT و بررسی مزیت‌های مختلف استفاده از آن

رژیم غذایی BRAT اغلب برای درمان اسهال، آنفولانزای معده و سایر بیماری‌های مربوط به معده استفاده می‌شود. از آنجا که غذاهای موجود در رژیم غذایی BRAT حاوی پروتئین، چربی و فیبر هستند، هضم آن‌ها به راحتی صورت می‌گیرد اما با این‌حال، خطرات متعددی در ارتباط با این رژیم غذایی وجود دارد و برخی از آن‌ها شامل کمبود مواد مغذی و کالری خواهد شد. به همین علت، بسیاری از سازمان‌های بهداشتی دیگر آن را به عنوان گزینه‌ای مناسب برای درمان توصیه نمی‌کنند.

رژیم غذایی BRAT و بررسی مزیت‌های آن

این مقاله به بررسی مزایا و خطرات مربوط به رژیم غذایی BRAT و همچنین راهکارهای درمانی مناسب با آن پرداخته است. موضوعات مورد بحث در این مقاله عبارتند از:

رژیم غذایی BRAT چیست؟
عملکرد این رژیم غذایی چگونه است؟
آیا رژیم غذایی BRAT موثر است؟
معرفی سایر مواد غذایی برای مصرف
پرهیز از برخی مواد غذایی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

رژیم غذایی BRAT چیست؟

اصطلاح BRAT مخفف مواد غذایی موجود در رژیم غذایی می‌باشد که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

Banana موز
Rice برنج
Applesauce سس سیب
Toast تست

بعضی از افراد معتقدند که این مواد غذایی بی‌نظیر بوده و هضم آن‌ها نسبتا آسان است. مواد غذایی فوق می‌توانند علائم بیماری معده مانند تهوع، اسهال و استفراغ را کاهش داده و باعث بهبودی هر چه سریع‌تر فرد خواهند شد.

عملکرد این رژیم غذایی چگونه است؟

برخی بر این باورند که خوردن مواد غذایی موجود در رژیم غذایی BRAT سبب ناراحتی معده و اسهال خواهد شد. در حقیقت این گروه از مواد غذایی سرشار از پروتئین بوده و حاوی فیبر کمی می‌باشند و همین مورد می‌تواند باعث ایجاد تبخیر و چروک شدن پوست شود، اما از آنجایی که مواد غذایی موجود دارای چربی کمی هستند، بعید به نظر می‌رسد که موجب تحریک معده و ایجاد فشار بر روی سیستم گوارش شوند. در نظر داشته باشید که این مواد غذایی با توجه به طعم ملایم و عدم وجود بوی تند، ایجاد تهوع و استفراغ نیز نخواهند کرد. اگرچه هم اکنون 10 سال از معرفی و توصیه افراد برای انجام رژیم غذایی BRAT می‌گذرد اما تاکنون هیچ آزمایشی برای تعیین موثر بودن این رژیم غذایی بر روی مشکلات دستگاه گوارش و اسهال صورت نگرفته است. با این‌حال، برخی مطالعات بر روی موز و برنج و همچنین نقش آن‌ها در درمان اسهال انجام گرفته و مشخص شده است که موز حاوی پکتین نشاسته بوده و برای دستگاه گوارش نیز بسیار مفید می‌باشد. مطالعات انجام شده در سال 2010 بر روی کودکان مبتلا به اسهال نیز نشان داد آنهایی که موز مصرف کردند، سریع‌تر از کسانی که استفاده نکردند بهبود یافتند. در مطالعه دیگری نیز مزایای برنج برای درمان اسهال مشخص شد.

آیا رژیم غذایی BRAT امن است؟

استفاده از این رژیم غذایی در کوتاه مدت بعید به نظر می‌رسد که فرد را دچار آسیب کند، اما افراد باید از مصرف طولانی مدت این رژیم اجتناب نمایند، زیرا استفاده طولانی مدت از رژیم غذایی BRAT می‌تواند منجر به سوء تغذیه و کاهش انرژی فرد شود و این شرایط اغلب به دلیل سطح ناکافی موارد نام برده شده در زیر رخ خواهد داد:

کالری
پروتئین
چربی
فیبر
ویتامین A
ویتامین B12
کلسیم

با توجه به خطرات و ماهیت محدودکننده این رژیم غذایی، آکادمی آمریکایی اطفال از رژیم غذایی BRAT برای کودکان مبتلا به اسهال استفاده نمی‌کند. با این‌حال، اگر این مواد غذایی به طور معمول برخی از رژیم غذایی کودک باشد می‌توان آن را در کنار غذاهای مختلف دیگر مصرف نماید.

معرفی سایر مواد غذایی برای مصرف

کسانی که مایل به پیروی از رژیم غذایی BRAT به صورت محدود هستند می‌توانند مواد غذایی دیگری را به این رژیم اضافه کنند. این مواد غذایی موارد زیر را در بر خواهد گرفت:

کراکر نمک
آبمیوه‌های شفاف
آب سیب
چای کمرنگ
دمنوش‌های گیاهی به ویژه زنجبیل و نعناع
آب نارگیل
محصولات آب رسان خوراکی

این نوع از محصولات را می‌توان بدون نسخه در داروخانه خریداری کرده و جالب آنکه در انواع مختلف مایع، popsicle و پودر موجود می‌باشد.

پروبیوتیک‌ها و مواد غذایی غنی از پروبیوتیک

برخی از باکتری‌های مفید به عنوان پروبیوتیک شناخته شده و می‌تواند دوره اسهال را کاهش دهد. این باکتری‌ها شامل لاکتوباسیلوس رورتی، Lactobacillus GG و Saccharomyces boulardii هستند. بررسی‌های ناشی از 63 مطالعه انجام شده در این رابطه نیز بیانگر آن است که ترکیبی از داروهای خوراکی و پروبیوتیک می‌تواند مدت زمان اسهال را تا 24 ساعت کاهش دهد، این در حالی است که میزان مدفوع نیز به همان نسبت کاهش خواهد یافت. ماست طبیعی یک منبع عالی از باکتری‌های مفید محسوب می‌شود. سایر مواد غذایی که حاوی پروبیوتیک بالا می‌باشند نیز در زیر آورده شده است:

کرفس
سبزیجات تخمیر شده
کلم ترش
سوپ میسو
کامبوچا

پرهیز از برخی مواد غذایی

در حالی که اغلب حفظ رژیم غذایی معمولی در طول بیماری‌های معده و یا اسهال به بیمار توصیه می‌شود، اما باید از برخی مواد غذایی برای جلوگیری از بروز مشکل اجتناب شود. این مواد غذایی شامل موارد زیر خواهد شد:

محصولات لبنی: شیر، پنیر و بستنی می‌تواند در طول بیماری هضم شود. اما با این‌حال، ماست طبیعی از این قاعده مستثناء می‌باشد زیرا این ماده حاوی باکتری‌های مفید بوده و به طور قابل توجهی منجر به کاهش لاکتوز خواهد شد.

قند: مواد غذایی که حاوی قند فراوانی می‌باشند همانند کیک، انواع کوکی‌ها، نوشابه، آب نبات و شکلات می‌توانند باعث بدتر شدن علائم گردند.

غذاهای پرچرب و سرخ شده: غذاهای چرب اغلب هضم سختی داشته و به همین خاطر می‌توانند مشکل اسهال را بدتر کنند.

الکل: الکل دیورتیک بوده و می‌تواند باعث کم آبی شود، همچنین منجر به تحریک معده خواهد شد.

کافئین: نوشیدنی‌های حاوی کافئین همانند قهوه و چای سیاه می‌تواند منجر به بروز دیورتیک شده و در نتیجه مشکل اسهال فرد را بدتر نماید.

غذاهای حاوی ادویه: این نوع از غذاها منجر به ایجاد حساسیت و تحریک در معده خواهد شد.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی: شیرین‌کننده‌های جایگزین مانند sorbitol و sucralose ممکن است در برخی افراد منجر به بروز اسهال شود.

برخی از انواع سبزیجات و لوبیا: سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، گل کلم، کلم و لوبیا موجب ایجاد گاز روده و نفخ خواهند شد. این شرایط به طور معمول در افراد ایجاد مشکل نمی‌کند اما افراد مبتلا به بیماری معده باید تا زمان بهبودی کامل از مصرف آن‌ها بپرهیزند.

مواد غذایی حاوی پروتئین بالا: هضم مواد غذایی همانند استیک و ماهی آزاد به دلیل داشتن پروتئین بالا و اغلب چربی زیاد بسیار دشوار بوده و می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در ناحیه معده گردد.