با سندرم آلرژی دهانی بیشتر آشنا شوید
سندرم آلرژی دهانی یک واکنش آلرژیک است که به طور خاص بر روی دهان، لب‌ها، زبان و گلو تاثیر می‌گذارد. در این نوع از آلرژی، بدن به پروتئین‌هایی خاص در مواد غذایی واکنش نشان داده و به دلیل آنکه این غذاها در طول سال مصرف شده و به طور کامل در دسترس هستند، فصلی نیز نمی‌باشد. جالب است بدانید که سندرم آلرژی دهانی یکی از شایع‌ترین آلرژی‌ها می‌باشد. این نوع از سندرم تنها یک حساسیت غذایی نمی‌باشد بلکه نمایانگر واکنش متقابل بین ذرات باقیمانده درخت یا علف هرزی بوده که در برخی مواد غذایی و سبزیجات به کار می‌رود، بنابراین عبارت دیگری که می‌توان برای این سندرم استفاده کرد حساسیت به گرده مواد غذایی می‌باشد.
علت‌های ایجاد سندرم آلرژی دهانی
پروتئین‌ها در تمام مواد آلی وجود دارند به همین خاطر سیستم ایمنی بدن، پروتئین‌های خاص برای هدف قرار دادن باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر میکروب‌های ناخواسته را شناسایی می‌کند. با این حال، گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن گرده‌ها را پس از خوردن یا نفس کشیدن توسط افراد، غیرطبیعی دانسته و آن‌ها دچار تورم و یا علائم مختلف آلرژی خواهند شد. افراد مبتلا به سندرم آلرژی دهانی بلافاصله پس از مصرف میوه‌ها و سبزیجات خام دچار تورم، خارش لب‌ها، دهان، زبان و گلو خواهند شد. کارشناسان بر این عقیده‌اند که بیش از 60 درصد همه آلرژی‌های غذایی نوعی واکنش متقابل به آلرژی‌های گرده محسوب می‌شود. شایع‌ترین علت ایجاد این آلرژی در ایالات متحده مربوط به گرده گل آذین است اما درختان و علف‌های هرز دیگری نیز می‌توانند این آلرژی را ایجاد نمایند. به طور معمول، سندرم آلرژی دهان را می‌توان با آلرژی به موارد زیر تشخیص داد:
درختان
- توس
- توسکا
- سرو ژاپنی
چمنزار‌ها
- تیموتاوس
- شکوفه‌زار
علف‌های هرز
- کرم چوب
- ابروسیا
- گرده گیاه درمنه
در این قسمت به معرفی برخی از مواد غذایی که سبب ایجاد سندرم آلرژی دهانی می‌گردند خواهیم پرداخت:
میوه و سبزیجات مختلف ممکن است بسته به نوع گرده، واکنش متفاوتی به سیستم ایمنی ایجاد کنند.
میوه‌ها
سبزیجات
- کرفس، هویج، جعفری، زیره و رازیانه
- گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی و فلفل
- کدو تنبل، کدو سبز و خیار
- کاهو
- ذرت
- نخود‌فرنگی
سایر مواد غذایی
- فندق و گردو
- بادام زمینی
- نخود
- گندم
- سویا
- بادام
- عدس
- دانه آفتابگردان
- عسل
علائم سندرم آلرژی دهانی
علائم این نوع از سندرم تنها پس از مصرف مواد غذایی رخ داده که به طور قابل توجهی متفاوت‌تر از سایر آلرژی‌ها می‌باشد و می‌تواند در مراحل مختلف زندگی رخ دهد.
علائم خفیف عبارتند از:
- خارش گلو، دهان، لب‌ها یا زبان
- تورم به ویژه در لب‌ها و زبان
علائم شدید‌تر نیز شامل موارد زیر می‌گردند:
- تورم گلو
- تهوع و استفراغ
سایر علائم نیز می‌توانند شامل کهیر و آسم باشند. کهیر اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که مواد غذایی پوست کنده، خرد شده و یا رنده شده باشند. آسم نیز هنگامی رخ خواهد داد که غذا در حال طبخ و یا سرخ شدن باشد. لازم به ذکر است افرادی که دارای علائم شدید‌تری می‌باشند باید به پزشک مراجعه نمایند.
تشخیص سندرم آلرژی دهانی
تشخیص این نوع از سندرم اغلب شامل چندین مرحله می‌شود که به طور معمول روش‌های بالینی و آزمایشگاهی به شمار می‌روند.
√ روش بالینی
روش بالینی به نسبت شایع‌تر بوده و آلرژی همراه با خارش و سوزش بلافاصله پس از مصرف میوه‌ها و سبزیجات رخ می‌دهد. پزشک در این مرحله تاریخچه دقیقی از بیمار و ارتباط میان مصرف مواد غذایی و شروع سوزش را بررسی خواهد کرد، در مواردی پزشک حتی ممکن است یک رژیم غذایی را حذف کند.
√ روش آزمایشگاهی
این آزمایشات به طور معمول شامل تست پوست، تست خراش یا آزمایش خون می‌باشد. در آزمایش پوست، یک متخصص مقداری از عصاره گرده، میوه‌ها و یا سبزیجات را بر روی پوست اعمال می‌کند و هر نشانه‌ای که بر روی پوست ایجاد شود پس از گذشت 15 دقیقه اندازه‌گیری می‌گردد تا سطح واکنش را تعیین کند. در برخی موارد نیز ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون باشد، این آزمایش اغلب زمانی صورت می‌گیرد که آزمایشات پوستی در دسترس و یا عملی نباشند.
معرفی برخی از نکات درمانی
اجتناب از مصرف غذاهای خاصی که با علائم آلرژی مرتبط هستند تنها راه درمان بوده و راه استاندارد دیگری برای سندرم آلرژی دهانی وجود ندارد. اگر رژیم غذایی این افراد به طور دقیق مدیریت شود می‌توان اطمینان حاصل کرد که آن‌ها زندگی روزمره خود را به طور طبیعی ادامه خواهند داد. افراد مبتلا به سندرم آلرژی دهانی باید شرایط را به طور کامل به آشنایان و احیانا آشپز‌های رستوران توضیح داده تا آن‌ها بتوانند غذای مناسب آن‌ها را طبخ نمایند. توجه داشته باشید که در صورت واکنش آلرژیک، درمان اولیه معمولا شامل شستشو دهان با آب و سپس استراحت می‌باشد. نوشیدنی‌های گرم نیز می‌توانند به از بین رفتن برخی پروتئین‌ها و در نتیجه غیرفعالسازی آن‌ها منجر شوند. آنتی‌هیستامین‌ها نیز به طور معمول 1 تا 2 ساعت تا اثربخشی کامل زمان می‌برند در حالی که اثرات سندرم آلرژی دهانی اغلب پس از 30 دقیقه شروع به خشک شدن می‌نمایند، با این حال آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند اثرات ماندگاری را از بین ببرند بنابراین باید بلافاصله پس از بروز واکنش مصرف شوند.
آیا پختن مواد غذایی در نابودی این سندرم موثر است؟
در بعضی موارد پختن مواد غذایی می‌تواند پروتئین‌هایی که باعث سندرم آلرژی دهانی می‌شوند را از بین ببرد. با این حال، این مسئله به نوع مواد غذایی که باعث آلرژی می‌شوند، بستگی دارد. به طور کلی در قانون پخت و پز برخی استثناعات نیز وجود دارند که بعضی از آن‌ها را می‌توان آجیل و ادویه‌جات، کرفس و توت‌فرنگی نام برد. با این وجود اغلب غذاها با پخت و پز به اندازه کافی امن بوده و نگران‌کننده نمی‌باشند و نمونه‌هایی از آن‌ها را می‌توان گوجه‌فرنگی، سیب، سیب‌زمینی، گلابی و بیشتر میوه‌های نرم دانست.
راهنمایی‌های شیوه زندگی
در بسیاری از موارد، اجتناب از مصرف مواد غذایی آلرژی‌زا تنها راه مطمئن برای جلوگیری از نشانه‌های سندرم آلرژی دهانی می‌باشد. با این حال برخی روش‌ها برای اینکه افراد بتوانند از غذای مورد علاقه خود لذت ببرند نیز وجود دارند:
- میوه‌ها ( به ویژه سیب) را به مدت یک دقیقه در مایکروویو قرار داده و سپس بلافاصله آن‌ها را سرد نمایید تا اثرات سندرم آلرژی دهانی به سطح قابل کنترل کاهش یابد.
- معمولا مقداری از این پروتئین‌ها در پوست وجود دارند، بنابراین پوست آن‌ها را قبل از مصرف بگیرید.
- استفاده از دستکش هنگام پوست کندن میوه می‌تواند نشانه‌های کهیر را کاهش دهد، همچنین سرخ کردن سبزیجات خطر ابتلا به آسم را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
- علائم افراد مبتلا به سندرم آلرژی دهانی اغلب در طول فصل گرده‌افزاری بدتر خواهد شد، بنابراین بهتر است افراد از خوردن میوه‌های آن فصل خودداری به عمل آورند.
- مدیریت آلرژی فصلی کلید رفع نشانه‌های این نوع از سندرم بوده که معمولا در داروهای آنتی‌هیستامین و اسپری استروئیدی تعبیه شده است. افراد باید به منظور اثرگذاری بیشتر 2 هفته قبل از شروع فصل مصرف آن‌ها را آغاز کرده و بعد از آن به طور منظم استفاده نمایند.
منبع: https://mag.asanteb.com
