پروپیل تیواوراسیل Propylthiouracil و پرکاری تیروئید

غده ی تیروئید که دارای شکل پروانه ای کوچک است و در جلوی گردن و گلو قرار دارد وظیفه ی ترشح هورمون های (T3) و (T4) را بر عهده دارد که این نوع هورمون‌ها در کنترل انرژی سلول های بدن و تنظیم متابولیسم بدن تاثیرگذار هستند. بیماری پرکاری تیروئید زمانی اتفاق می افتد که این غده به میزان بسیار بیشتری از حد معمول دو هورمون T4 و T3 و یا یکی از این دو را ترشح کند که از علایم آن هم می توان به کاهش وزن، لرزش دست ها، فشارخون بالا و نامنظم شدن چرخه ی عادت ماهیانه ی بانوان اشاره کرد. معمولا پزشکان با معاینات عینی و نتیجه ی آزمایش های تیروئید به وجود پرکاری تیروئید پی می برند و داروهای مختلفی همچون پروپیل تیواوراسیل را تجویز می کنند. پروپیل تیواوراسیل یکی از انواع داروهای پرکاربرد در درمان پرکاری غده ی تیروئید می باشد که ما تلاش کرده ایم در این مطلب از مشخصات و نحوه ی عملکرد این دارو در درمان مشکلات غده ی تیروئید صحبت کنیم.

مشخصات کلی پروپیل تیواوراسیل

پروپیل تیواوراسیل (Propylthiouracil) که تنها با همین نام در داروخانه های معتبر به فروش می رسد و نام اختصاری و تجاری خاصی ندارد را در دسته ی دارویی درمان بیماری های غده تیروئید طبقه بندی می کنند. بیشترین و عمده ترین کاربرد پروپیل تیواوراسیل برای کنترل فعالیت بیش از اندازه ی غده تیروئید مخصوصا در افراد مبتلا به بیماری گواتر می باشد اما در موارد دیگری مانند افرادی که مشکوک به دچار شدن به خطرات بعد از عمل جراحی می باشند مانند زنان باردار و بچه ها نیز کاربرد دارد. جالب است بدانید که برای نرمال کردن فعالیت غده ی تیروئید قبل از عمل جراحی بر روی این غده نیز از پروپیل تیواوراسیل استفاده می شود. پروپیل تیواوراسیل فقط به شکل قرص قابل تهیه می باشد و طبق گزارش مجله پزشکی آسان طب از نظرات پزشکان به طور میانگین بهترین زمان مصرف پروپیل تیواوراسیل ۱ الی ۳ بار در روز و به اندازه ی ۳۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم در روز می باشد که بعد از گذشت زمان و بهبودی نسبی این مقدار به ۵۰ تا ۱۵۰ میلی گرم در روز قابل کاهش است. پروپیل تیواوراسیل از داروهایی به حساب می آید که در صورت مصرف بیش از حد مجاز بسیار خطرناک است و به همین دلیل فقط با نسخه پزشک ارائه می شود.

چگونگی تأثیر پروپیل تیواوراسیل بر پرکاری غده ی تیروئید

پروپیل تیواوراسیل با ایجاد اختلال در پیوند ید با تیروگلوبولین مانع از ترشح هورمون تیروئید می شود و به این صورت میزان کمتری از این هورمون در بدن آزاد می شود. همچنین علاوه بر مسدود کردن ساخت هورمون ها از تبدیل شدن تیروکسین به لیوتیرونین در محیط سلولی هم جلوگیری می کند. بعد از گذشت حدود ۱۰ الی ۲۰ روز از اولین مصرف پروپیل تیواوراسیل برخی اثرات مفید آن شروع به نمایان شدن می کنند اما بعد از ۶ الی ۱۰ هفته می توان اثرات کامل و مفید این دارو را مشاهده کرد. قابل ذکر است که این اثرات حدودا تا ۳۶ ساعت بعد از قطع در بدن دوام خواهند داشت. نکته ی قابل ذکر اینست که در زمان مصرف پروپیل تیواوراسیل باید از خوردن بیش از حد غذاهای یددار خودداری کنید و یک دستور غذایی مناسب از پزشکتان دریافت کنید. توصیه ما به شما عزیزان این است که برای جلوگیری از فعالیت بیش از حد و مجدد این غده از قطع ناگهانی و بدون دستور پزشک خودداری کنید.

عوارض جانبی مصرف پروپیل تیواوراسیل

بروز علایمی همچون سردرد، تهوع و استفراغ، درد مفاصل و ظاهر شدن جوش و خارش بدن را می توان به عنوان بارزترین عوارض جانبی پروپیل تیواوراسیل نام برد که برخی از این عوارض با گذشت زمان و عادت کردن بدن به دارو از بین می روند اما اگر به تب یرقان و یا زخم گلو دچار شدید سریعا با پزشک خود مشورت کنید.

نکات احتیاطی مهم در مصرف پروپیل تیواوراسیل

اگر از دردهای مزمن کبدی یا کلیوی رنج می برید و یا باردار می باشید و از داروهای دیگری هم استفاده می کنید قبل از شروع مصرف پروپیل تیواوراسیل با پزشک خود مشورت کنید.

√ مصرف دارو برای زنان حامله: بنابر تحقیقات انجام شده مصرف این دارو در دوران حاملگی باید با مصرف کورتون همراه باشد و اگر از دوزهای بالای این دارو استفاده می شود امکان ابتلای نوزاد به گواتر و پرکاری غده تیروئید افزایش پیدا می کند. 

√ مصرف دارو برای زنان شیرده: دارو در شیر مادر ترشح می شود و روی بچه تاثیر می گذارد به همین دلیل باید با پزشک مشورت شود.

√ مصرف دارو برای بچه ها و اطفال: حتما دوز مصرفی دارو کاهش یابد.

√ مصرف در افراد بالای ۶۰ سال: مجاز است اما مصرف طولانی مدت از این دارو باعث کاهش مقدار گلبول های سفید خون می شود و به همین سبب باید آزمایش های خون و کارکرد غده تیروئید به شکل منظم انجام شود.

منبع: https://mag.asanteb.com